P/E چیست؟

به گزارش می متالز، در فارسی اصطلاحا به نسبت p/e نسبت قیمت به درآمد نیز گفته می‌شود (کلمه price به معنی قیمت و کلمه eps به معنی سود هر سهم است).  
 

مفهوم نسبت p/e

نسبت p/e در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را به ما نشان می‌دهد. به این معنی که یک سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال بازدهی (در این مقاله بازدهی از سهام) که بدست می‌آورد، چند ریال پرداخت کند. برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید شما ۱ میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می‌کنید. بانک به شما می‌گوید که به ازای این پولی که شما سپرده گذاری کرده اید سالیانه ۲۰% سود به شما پرداخت می‌کند. یعنی در ازای ۱ میلیون تومان سپرده گذاری شما، سالیانه ۲۰۰ هزار تومان سود به شما پرداخت می‌کند. برای اینکه در این مثال p/e را محاسبه کنید باید قیمتی که یرداخت می‌کنید (یعنی ۱ میلیون تومان) را به سودی که بدست می‌آورید (یعنی ۲۰۰ هزار تومان) تقسیم کنید: ۵ = ۲۰۰،۰۰۰ / ۱۰۰۰،۰۰۰

پس در این مثال p/e سود بانکی برابر با ۵ شده است. اینجا p/e برابر ۵ به این معنی است که شما حاضر شده اید به ازای هر ۱ ریال سودی که از بانک دریافت می‌کنید ۵ ریال پرداخت بکنید. برخی نیز اینگونه تفسیر می‌کنند که اگر p/e برابر ۵ است به این معنی است که ۵ سال زمان می‌برد تا سرمایه شما از طریق بازدهی‌های بدست آمده برگردد.
 

نسبت p/e در بورس

در بورس نیز مفهوم کلی p/e شبیه به همین مثالی است که گفته شد. مثلا فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۲۰۰ تومان قیمت دارد و eps (سودی) که برای سال جاری پیش بینی کرده است برابر با ۵۰ تومان است. برای محاسبه p/e این شرکت قیمت روز آن را بر سودی که دارد تقسیم می‌کنیم: ۴ = ۵۰ / ۲۰۰
 

اینجا نیز p/e برابر ۴ به این معنی است که سرمایه گذاران بورس حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سودی که این شرکت دارد ۴ ریال پرداخت کنند. 

حال باید ابتدا ببینیم که اصلا p/e باعث بالا و پایین شدن قیمت می‌شود و یا اینکه تغییر قیمت باعث بالا و پایین شدن p/e می‌شود. به همین دلیل لازم است ابتدا یک آشنایی با کاربرد این نسبت و همچنین انواع آن داشته باشیم.
 

نسبت p/e چه کاربردی دارد؟

اگر بخواهیم در یک جمله و خیلی ساده بگوییم که p/e چه کاربردی دارد، می‌توان گفت این نسبت یکی از ابزار‌هایی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می‌گیرد. تاکید می‌کنیم این نسبت فقط یکی از ابزار‌های ارزش گذاری سهام است، نه تنها ابزار ارزش گذاری. اما چگونه از این نسبت برای ارزش گذاری استفاده می‌شود؟ یکی دیگر از نام‌های این نسبت،  ضریب سهام است. برای ارزش گذاری با استفاده از p/e باید عکس رابطه‌ای که توضیح دادیم مورد استفاده قرار بگیرد. به این شکل که یک p/e برای سهم محاسبه می‌شود، سپس در سود آن ضرب می‌شود و ارزش آن سهم بدست می‌آید: P/E * eps = price

وقتی شما ارزش سهم را با این روش محاسبه می‌کنید، باید ببینید که قیمت آن سهم در بازار بیشتر از قیمت محاسباتی شماست یا کمتر. اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم ارزنده نیست. ولی اگر قیمت سهم در بازار کمتر از این عدد باشد، به این معنی است که آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد.
 

مثال برای ارزش گذاری سهم با استفاده از نسبت p/e

فرض کنید که شما با استفاده از روش‌های محاسبه p/e، این نسبت را برای شرکتی ۶ محاسبه کرده اید. سود (eps) این شرکت نیز برابر با ۱۰۰ تومان است. با استفاده از روشی که توضیح دادیم. ارزش این شرکت برابر است با: تومان ۶۰۰ = ۱۰۰ * ۶

حال اگر قیمت روز این سهم در بازار ۵۰۰ تومان باشد، یعنی این سهم ارزنده است و جا دارد که تا قیمت ۶۰۰ تومان رشد بکند. پس می‌توان اقدام به خرید آن کرد. ولی اگر قیمت آن در بازار مثلا ۷۰۰ تومان باشد به این معنی است که این سهم گران است و جا دارد که تا ۶۰۰ تومان افت بکند. پس نباید این سهم را خرید. همانطور که گفته شد تمام این موارد و استراتژی‌ها مستلزم این است که شما p/e سهم را به درستی محاسبه کرده باشید.