کارنامه صنعتی در توزیع مجوزها

به گزارش می متالز، آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان دهنده گرایش سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های جدید در سال ۹۸ است و با توجه به این آمار می‌توان گفت صف دریافت مجوز و سرمایه‌گذاری صنعتی جدید در سال ۹۸ بسیار طولانی بوده و سرمایه‌گذاران سرمایه‌گذاری در طرح‌های جدید را به توسعه و به‌روزرسانی طرح‌های موجود ترجیح داده‌اند؛ این امر در حالی است که بسیاری از فعالان اقتصادی سرمایه‌گذاری روی طرح‌های موجود را به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کنند تا به این طریق با به‌روزرسانی طرح‌های موجود شاهد افزایش راندمان باشند. روند تولید بنگاه‌ها یکی دیگر از مستنداتی است که می‌توان روند مثبت سرمایه‌گذاری در بخش صنعت را به واسطه آن ارزیابی کرد، داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان‌دهنده آن است که در سال ۹۸ رشد تولید اکثریت محصولات منتخب در کارنامه‌ تولیدکنندگان ثبت شده است؛ رشدی که البته میزان آن چندان چشمگیر نبوده، اما این نکته را نمایان می‌کند که تولیدکنندگان با هر سختی، توانستند سال ۹۸ را با کارنامه متوسطی پشت سر گذارند. داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که از میان ۵۴ محصول منتخب «صنعتی»، «معدنی» و «پتروشیمی» در سال گذشته، ۱۴ محصول افت تولید را تجربه کردند و ۴۰ محصول توانستند سال ۹۸ را با رشد سپری کنند. ارزیابی‌ها نشان‌دهنده آن است که از میان ۲۹ کالای منتخب صنعتی، ۸کالا افت تولید و ۲۱کالا رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال گذشته ثبت کردند. آسیب‌شناسی محصولاتی که روند منفی تولید را تجربه کرده‌اند، نشان می‌دهد بیشترین افت تولید در مدت زمان مورد بررسی، به خانواده خودروسازان اختصاص داشته است. تحلیلگران معتقدند افت تولید خودروسازان به‌ عواملی همچون کمبود قطعات مورد نیاز از یکسو و خروج برخی از شرکای تولیدی خودروسازان ارتباط دارد.

روند مجوزدهی

بررسی روند مجوزدهی در سال ۹۸ نشان دهنده آن است که در این سال در مجموع ۲۸هزار و ۱۸۴ فقره جواز تاسیس در کشور صادر شده است که در مقایسه با صدور ۲۴هزار و ۴۸۳ فقره جواز تاسیس صادره در سال ۹۷، ما شاهد رشد بیش از ۱۵ درصدی صدور جواز تاسیس در کشور بوده‌ایم. از سوی دیگر، براساس داده‌های اعلام شده مجموع سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده برای جوازهای صادره در مقایسه با سال ۹۷ نیز رشد بیش از ۲۷ درصدی داشته است که این امر را می‌توان به افزایش تمایل سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های جدید یاد کرد. با توجه به آمار اعلام شده برای جوازهای تاسیس صادره، اشتغال بیش از ۶۴۱ هزار نفری پیش‌بینی شده که نسبت به سال ۹۷ رشد بیش از ۱۵ درصدی داشته است.

از سوی دیگر، داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که روند تکمیل طرح‌ها نیز در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ رشد بیش از ۴ درصدی داشته است. با توجه به داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت سال ۹۸ در مجموع ۶ هزار و ۵۳۴ فقره پروانه بهره‌برداری در کشور صادر شده است که در مقایسه با ۶ هزار و ۲۷۴ فقره جواز صادره در سال ۹۷ شاهد رشد حدود ۴ درصدی در این بخش بوده‌ایم. سرمایه صرف شده برای پروانه‌های بهره‌برداری نیز رشد بیش از ۵ درصدی داشته است؛ سال گذشته بیش از ۶۷۴ هزار میلیارد ریال سرمایه برای پروانه‌های بهره برداری صرف شده که این رقم در سال ۹۷، بیش از ۶۴۰ هزار میلیارد ریال بوده است. اما با توجه به داده‌های اعلام شده روند ایجاد اشتغال به واسطه طرح‌های به بهره‌برداری رسیده، افت ۳/ ۰ درصدی داشته است. براساس داده‌های اعلام شده، مجموع اشتغال ایجاد شده برای طرح‌های به بهره‌برداری رسیده برابر با ۱۰۷ هزار و ۵۶۰ نفر در سال ۹۸ بوده است.

وضعیت ۱۳ زیرگروه

یکی از نکات قابل تامل از وضعیت صدور جواز در نیمه زمستان حذف گروه معدن و زیرگروه این بخش از آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت است؛ پیش از این وضعیت دریافت مجوز برای ۷ گروه به همراه ۱۶ زیرگروه از سوی این وزارتخانه بررسی می‌شد که بخش معدن نیز با زیرگروه‌های «پروانه اکتشاف»، «گواهی کشف» و «پروانه بهره‌برداری» در این ارزیابی قرار داشتند، اما آخرین داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت از حذف این گروه حکایت دارد و با این شرایط می‌توان گفت در میانه فصل زمستان این وزارتخانه ۶ گروه را به همراه ۱۳ زیرگروه مورد ارزیابی قرار داده است.

شرح حال صدور جوازهای صادره در میان ۶ گروه و ۱۳ زیرگروه نیز در مدت زمان مورد بررسی از تمایل برای اخذ جواز حکایت دارد. براساس آمار اعلام شده از مجموع ۱۳ زیرگروه در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۷ زیرگروه رشد درخواست برای صدور جواز را پشت سر گذاشته‌اند و ۶ زیرگروه مرتبط با «پروانه‌های صنفی»، «کارت بازرگانی»، «پروانه فنی و مهندسی»، «پروانه پژوهش مرکز پژوهش‌های صنعتی و معدنی»، «گواهی تحقیق و توسعه» و «پروانه تحقیق و توسعه» افت درخواست برای اخذ جواز داشته‌اند. در گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت ۶ گروه شامل بخش‌های «صنعت»، «صنف»، «تجارت خارجی»، «تجارت الکترونیک»، «نرم‌افزار» و «پژوهش، فنی و مهندسی، تحقیق و توسعه» ارزیابی می‌شوند که در مجموع ۱۳ زیرگروه برای آنها تعریف شده است. افزایش تمایل برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های صنعتی موجب شد پیش‌بینی‌های افت سرمایه‌گذاری با اعمال تحریم‌های جدید نیز از بین برود.

داده‌های آماری نشان می‌دهد در بخش «پروانه‌های صنفی» در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۴۲۰ هزار و ۷۰۳ فقره پروانه ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، افت بیش از ۶ درصدی را به ثبت رسانده است. اما در گروه «تجارت خارجی» نیز آمارها حکایت از روند منفی صدور «کارت بازرگانی» و کاهش اندک تجار جدید دارد. براساس ارزیابی‌ها، در مدت زمان مورد بررسی، ۷هزار و ۵۶۸ فقره کارت بازرگانی برای تجار ایرانی صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با افت ۶/ ۰ درصدی همراه بوده است. «تجارت الکترونیک» یکی دیگر از ۶ گروه مورد بررسی در جداول آماری وزارت صنعت، معدن و تجارت است که در هر دو زیرگروه «گواهی امضای الکترونیکی» و «نماد الکترونیکی» روند صدور جواز رشد داشته است. در مدت زمان مورد بررسی «گواهی امضای الکترونیکی» صادره برابر با ۱۶۵ هزار و ۶۰۱ فقره بوده که رشد ۳/ ۵۱ درصدی داشته و صدور «نماد الکترونیکی» نیز معادل ۱۵هزار و ۴۵۱ فقره بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد نزدیک به ۱۱ درصدی داشته است.

گروه بعدی مورد بررسی مربوط به صدور جواز «نرم‌افزار» است. در این گروه زیرشاخه‌ای به نام «پروانه بهره‌برداری نرم‌افزار» جای گرفته است که روند صدور مجوزها در این گروه نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۲۷ درصدی را تجربه کرده است. ششمین گروه مورد بررسی صدور جواز «پژوهش، فنی و مهندسی، تحقیق و توسعه» است که خود ۶ زیرگروه دارد. در زیرگروه نخست که «جواز خدمات فنی و مهندسی» جانمایی شده در مدت زمان مورد بررسی ۳۳۴ فقره جواز صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد ۳ درصدی داشته است. همچنین تعداد «پروانه فنی و مهندسی» نیز در مدت زمان مذکور ۱۸۹ فقره بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل، با افت حدود ۱۱ درصدی همراه بوده است.

آمارها همچنین نشان می‌دهد در زیرگروه «جواز تاسیس مرکز پژوهش‌های صنعتی و معدنی» نیز ۲۱ فقره جواز ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد ۵۰ درصدی داشته است. صدور «پروانه پژوهش مرکز پژوهش‌های صنعتی و معدنی» نیز در مدت زمان مورد بررسی ۸فقره بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، افتی حدود ۴۳ درصدی داشته است. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد در زیرگروه «گواهی تحقیق و توسعه» نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۲۵۷ فقره جواز صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افت بیش از ۱۸ درصدی داشته است. در سال ۹۷ برای این زیرگروه ۳۱۴ فقره جواز صادر شده بود. اما روند صدور مجوز در زیرگروه «پروانه تحقیق و توسعه» افت بیش از ۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل را ثبت کرده است؛ مجموع جوازهای صادره برای این زیرگروه برابر با ۱۷۶ فقره است، میزان جوازهای صادره در این زیرگروه در سال ۹۷ برابر با ۱۹۰ فقره ثبت شده است.