بازی مرگ در چهارراه ‌نظر

به گزارش می متالز، نوسان بازارهای مختلف، پای بسیاری از افراد را به این بازارها باز کرده است. بسیاری از مردم به‌دنبال این هستند تا با تبدیل سرمایه‌های هرچند خرد خود به طلا، ارز، مسکن، خودرو و... از دور رقابت در کسب بازدهی خارج نشده و ارزش دارایی‌شان را حفظ کنند. در میان بازارهای مختلف، بورس همچنان پرچم‌دار است؛ هم ازنظر میزان استقبال سرمایه‌گذاران و هم ازنظر میزان بازدهی. در این میان با آزاد شدن سهام عدالت و همچنین عرضه صندوق‌های بورسی، ارتش سهام‌داران به بیش از ۵۰میلیون نفر خواهد رسید؛ اما این استقبال گسترده در شرایطی که پاندمی کرونا همه جهان را تحت‌تأثیر قرار داده، در ایران نیز حاشیه‌ساز شده است.

سهام‌داران اصفهانی بیش از یک دهه است که برای رصـد سـبـد سهامشان و گپ‌وگفت با دیگر سهام‌داران، خود را به چهارراه نظر می‌رسانند. محل تـجـمعشان در طبقه اول است؛ جایی که روبه‌روی تابلو، بالا و پایین رفتن قیمت‌ها را به نظاره می‌نشینند. گـاهـی به تازه‌کارها سیگنال می‌دهند و گاهی هم پای تجارب و خاطرات پیش‌کسوت‌ها می‌نشینند. اما برای کارهای اداری به طبقات دیگر هم سرک می‌کشند. با توجه به اینکه معامله‌گرها نیز در طبقه همکف مستقر هستند، جمعیت زیادی از افراد هرروز در یک ساختمان نه‌چندان بزرگ دورهم جمع می‌شوند و درنتیجه احتمال انتشار ویروس کرونا هم بیشتر می‌شود. پیش‌ازاین، کارکنان بسیاری از کارگزاری‌ها خواستار انجام اقداماتی در جهت کاهش ریسک ابتلا به ویروس کرونا بودند که ساده‌ترین آن، الزام مشتریان به استفاده از ماسک بود. با ادامه رشد شاخص کل و همچنین امکان فروش سهام عدالت، حجم مراجعات مردم هم افزایش یافت و نیروهای کارگزاری‌ها چاره‌ای جــز انـجـام درخـواسـت مشتریان نداشتند.

لزوم مراجعه به کارگزاری‌ها

اما با فوت یکی از  معامله‌گران کارگزاری مهر اقـتـصـاد ایرانیان، به دلیل ابتلا به ویروس کرونا در هفته گذشته، بار دیگر خبر احتمال گسترش این ویروس در تالارهای منطقه‌ای و دفاتر کارگزاری‌ها داغ شد و برخی از کارکنان کارگزاری‌ها از تجاربشان درزمینه ابتلای همکاران خود به کووید۱۹ گفتند. اگرچه سهم معاملات آنلاین و انجام درخواست بر بستر اینترنت بالاست؛ اما بااین‌حال بسیاری از مردم برای احراز هویت و دریافت کد بورسی به کارگزاری‌ها مراجعه می‌کنند.

در شرایط فعلی، یکی از معامله‌گرها به خاطر کرونا جان خود را از دست داده و مسوول واحد اطلاع‌رسانی تالار بورس اصفهان نیز به دلیل ابتلا به این ویروس در بیمارستان بستری است. برخی از نیروهای کارگزاری‌ها هم که آزمایش داده‌اند، از ابتلای خود به این بیماری خبر می‌دهند؛ بــاایــن‌حــال همـچـنـان برای کاهش خطر ابتلا به این ویروس، اقدامی عملی اتخاذ نشده است.محسن شیرازی، مدیر تالار بورس منطقه‌ای اصفهان، در گفت‌وگوی کوتاه خود با روزنامه اصفهان‌زیبا درخصوص اقدامات انجام‌شده در این زمینه گفت: «ما از قبل هم برنامه داشتیم و همکاران در تالار بورس ماسک زده و طبق دستورالعمل‌های وزارت بهداشت عمل می‌کردند.

اگر تشخیص بدهیم حضور فرد یا سهام‌داری در تالار ضروری نیست، نمی‌گذاریم بیاید.» اما صحبت با معامله‌گران نشان می‌دهد تا ظهر یکشنبه، اقدام عملی در این زمینه انجام نشده است و فقط بنری در ابتدای تالار نصب شده که سهام‌داران را توصیه کرده که به تالار بورس اصفهان مراجعه نکنند. پیشنهاد کارکنان کارگزاری‌ها، ایجاد تونل ضدعفونی، بهبود سیستم تهویه هوا، برقی کردن شیرآلات سرویس‌های بهداشتی و ممانعت از ورود سهام‌داران به طبقه اول است که به‌غیراز گزینه آخر که به کمک کارکنان کارگزاری‌ها انجام‌شده، بقیه پیشنهاد‌ها در دست بررسی یا اقدام است. معامله‌گر یکی از کارگزاری‌ها در گفت‌وگو با اصفهان‌زیبا گفت: «اطـلاع‌رســانـی‌هــا در ایــن زمـیـنـه ضعیف است و با سهام‌دارانی که بدون رعایت الزامات بهداشتی به تالار بورس پای می‌گذارند، برخورد قاطع انجام نمی‌شود. باوجود تهویه هوای نامناسب تالار بورس اصفهان، ریسک ابتلا به کرونا در این فضای بسته، بالاست.»

رؤیای الکترونیکی شدن دریافت کدبورسی

با انتشار خــبــر درگـذشــت یـکـی از معامله‌گران بازار سرمایه، الکترونیکی شدن تـمـام فـرایـنـدهــای بـورسی، خواسته اکثریت اهالی این بازار است. در چند ماه گذشته میزان مراجعه به کارگزاری‌ها از بانک‌ها بیشتر شده و این در شرایطی است که برای برخی از فرایندها همانند احراز هوایت و دریافت کد بورسی، مراجعه اشخاص به دفاتر کارگزاری‌ها یا دفاتر پیشخوان الزامی است. سامانه سجام نیز که از دو سال پیش تاکنون برای سهام‌داران اجباری شده، همچنان در عمل نقص‌هایی دارد و به‌خاطر این موضوع، سهام‌داران نـاچــارند به کـارگــزاری‌هــا مـراجــعـه کنند.حالا در کنار مشکـل اخـتـلال هسته معاملات، احتمال اصلاح شاخص کل، شرایط اقتصادی کشور و...، افزایش احتمال ابتلا به کرونا در بین اهالی بازار سرمایه، چالش جدید بورس است.

نوشدارو بعد از مرگ سهراب

حالا هم که شرایط به مرحله بحرانی رسیده، بازهم اقدام عملی در دستور کار نیست و فقط صحبت از پیگیری موضوعات، برگزاری جلسات و... است. تا زمانی هم که سازمان بورس در این زمینه تصمیمی جدی نگیرد، تالارهای منطقه‌ای و کارگزاری‌ها دست‌به‌عصا حرکت خود را ادامه خواهند داد. در همین رابطه دبیرکل کانون کارگزاران با اعلام ابتلای چندین مدیر و کارمند شرکت‌های کارگزاری به کرونا، خواهان تصویب فوری پیشنهاد‌های ارائه‌شده به هیات ‌مدیره سازمان بورس، آن‌هم بعد از دو بار عدم تصمیم‌گیری شد. روح‌الله میرصانعی درباره آخرین وضعیت کرونا در شرکت‌های کارگزاری که با فوت یکی از کارکنان بورس منطقه‌ای اصفهان و ابتلای چندین نفر از مدیران و کارکنان، نگران‌کننده شده، گفت: در حال حاضر از مبتلایان فعالان کارگزاری به کرونا آمار دقیقی در دست نیست؛ اما مدیران عامل چند شرکت کارگزاری به همراه تعدادی از کارکنان، به این بیماری دچار شده‌اند. 

او افزود: از سوی دیگر، برخی شرکت‌های کارگزاری مانند مفید، از هفته پیش به دلیل ازدحام بسیار زیاد متقاضیان برای دریافت کد بورسی و کدآنلاین، اقدام به تعطیلی و ارائه خدمات غیرحضوری کردند و حتی دولت برخی از شعب این کارگزاری را در شهرستان‌ها پلمب یا هشدار به پلمب‌شدن کرد؛ اما با این کار تعداد زیادی از متقاضیان ناراضی بودند. این مقام مسوول در برابر این پرسش که با این اوصاف کانون کارگزاران بورس چه اقدام و برنامه‌ای برای جلوگیری از پیشرفت کرونا در بخش مهمی از بازار سرمایه دارد، توضیح داد: واقعیت این است که سازمان بورس در پاسخ به درخواست‌های کانون، اعلام کرد شرکت‌های کارگزاری که توان رعایت موارد بهداشتی را ندارند، اقدام به توقف خدمات حضوری کنند.میرصانعی ادامه داد: با توجه به اینکه بعد از احراز هویت در سجام باید اقداماتی برای دریافت کدآنلاین، تکمیل فرم‌ها، امضای قرارداد برخط و... انجام شود، جا دارد همه فرایندها به‌صورت غیرحضوری باشد؛ نه‌فقط بخشی از آن. بنابراین در حالی هنوز پیشنهاد‌های کانون کارگزاران بعد از دو بار طرح در هیات‌مدیره سازمان بورس، تصویب نشده که انتظار می‌رود هر چه سریع‌تر اقداماتی برای جلوگیری از نفوذ بیشتر کرونا در شرکت‌های کارگزاری و بازار سرمایه انجام شود.