کمبود مواد اولیه بزرگترین عرضه کننده شمش/ چالش فولادی شدن معدنی ها/ مشکلات حضور فولادی ها در منطقه سنگان

به گزارش می متالز، تامین مواد اولیه برای فولادسازان این روزها به یکی از دغدغه های اصلی تبدیل شده است. البته فولادی ها معتقدند این مشکل از زمانی شدت گرفت که واحدهای معدنی خود وارد زنجیره فولاد شدند.

درواقع واحدهای معدنی با تاکید وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای تکمیل زنجیره ارزش به سراغ احداث واحدهای فولادی رفتند، اتفاقی که به شدت از سوی تولیدکنندگان فولاد مورد انتقاد قرار گرفت.

این موضوع توانست بخشی از مواد اولیه عرضه شده به بازار را کاهش دهد زیرا واحدهای معدنی خود برای تولید گندله و تولید شمش فولادی نیازمند مواد اولیه هستند و همین موضوع باعث شد تا قسمتی از سهمیه فولادی ها کاهش پیدا کند.

فولاد خوزستان به عنوان بزرگترین عرضه کننده شمش فولاد و دومین قطب تولید فولاد خام که همیشه در قیمت گذاری فولاد و سنگ آهن موثر است، با مشکلاتی در تامین آهن اسفنجی، گندله و قراضه مواجه است که می تواند بر تولید این مجموعه اثر گذار باشد.

این در حالی است که فولاد خوزستان در نظر دارد در افق 1404 سهمی 25 درصدی از تولید فولاد را از آن خود کرده و در این زمینه اقدام به اجرای طرح های توسعه ای و تملک برخی واحدهای فولادی فرآوری کرده است.

اما نباید فراموش کرد، کمبود مواد اولیه می تواند برای هر فولاد سازی بحران باشد و برنامه های هدف گذاری شده را با مشکل همراه سازد. درنتیجه باید در کنار طرح های توسعه ای این شرکت به سراغ برنامه هایی به جهت تامین مواد اولیه برود.

در این راستا فولاد خوزستان برای سال جاری اهدافی را در دستور کار قرار داد که در زمینه تامین مواد اولیه موثر خواهد بود. طرح‌هایی از قبیل احداث زمزم 3 برای تولید آهن اسفنجی به‌منظور تامین شارژ فلزی کوره‌ها، احداث ریخته‌گری اسلب جایگزین برای دستیابی شرکت به تولید اسلب‌های عریض و تنوع‌بخشی به سبد محصولات شرکت، توسعه فولاد شادگان و راه‌اندازی کامل واحد گندله‌سازی شرکت صنعتی معدنی توسعه فراگیر سناباد از مهم‌ترین آن‌هاست. از سوی دیگر، توسعه شرکت از طریق تملک واحدهای تولیدی نورد و در صورت امکان تملک معادن سنگ‌آهن که در استراتژی‌های شرکت تعریف‌شده، مدنظر است.

فولاد خوزستان تصمیم گرفت تا برای تامین نیاز خود به سراغ سنگان برود، اقدامی که فولاد مبارکه نیز به سراغ آن رفته تا بتواند مواد اولیه مورد نیاز را تامین کند.

البته نباید فراموش کرد حضور شرکت های فولادی در منطقه سنگان می تواند هزینه های حمل و نقل را افزایش دهد به همین دلیل فولادسازانی مانند فولاد خوزستان باید در این باره نیز چاره اندیشی کنند زیرا کرایه های حمل از یک سو و نرخ سوخت و همچنین نوسانات ارزی می تواند مشکلی دیگر را بر سر راه این شرکت قرار دهد و قیمت تمام شده را افزایشی کند.

هرچند امروز فولاد خوزستان در کنار دیگر تولیدکنندگان فولاد با مشکلات زیادی در زمینه تامین مواد اولیه مواجه است اما باید دید گره این مشکل در کجا بوده و چطور می توان آن را باز کرد.

بی تردید اصلی ترین دلیل برای کمبود مواد اولیه عدم توجه کافی به موضوع اکتشافات و سرمایه گذاری در این حوزه است. از سویی دیگر در سال های گذشته بالا بودن قیمت سنگ آهن باعث شد تا تولید کنندگان سنگ آهن تمایل فراوانی به حضور در بازارهای صادراتی به ویژه بازار چین پیدا کنند.

درنتیجه اصلی ترین راهکار برای حل این مشکل توسعه اکتشافات در کشور و افزایش عمق بهره برداری خواهدبود. متاسفانه در سال هایی که گذشت ذخایر سنگ آهن در سطح با عیار بالا مورد بهره برداری قرار گرفتد و امروز برای حل مشکل باید به سراغ ذخایر موجود در عمق رفته و تکنولوژی های فرآوری را ارتقا داد تا بتوان از ذخایر کم عیار نیز استفاده است. 

از سویی دیگر دولت باید در حوزه اکتشافات اقدامات جدی را در دستور کار قرار داده و تسهیلاتی ارائه کند تا بخش خصوصی برای حضور در این بخش تمایل پیدا کند. زیرا با وجود وضعیت پیش آمده  پیش‌بینی می‌شود فقط 16 میلیون تن سنگ‌آهن برای عرضه در سال جاری وجود داشته باشد در حالی که نیاز فولاد خوزستان به تنهایی حدود 7 میلیون تن سنگ‌آهن است. درنتیجه شاید بهتر باشد تا شرکت های فولادی با سرمایه گذاری در حوزه اکتشاف به حل این مشکل کمک کنند.

البته شاید تصمیم جدی بر جلوگیری از خام فروشی بتواند بر این موضوع اثرگذار باشد.اما وضع این عوارض با توجه به نرخ‌های جهانی سنگ‌آهن و قیمت ارز باید به‌مرور زمان به‌طور هوشمندانه به‌روز شود تا تولیدکنندگان فولاد دغدغه کمتری برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود داشته باشند.

شاید باید با نگاه جدی به تامین مواد اولیه زنجیره تولید فولاد نگریست تا این صنعت بتواند به هدف پیش بینی شده یعنی تولید 55 میلیون تن فولاد دست پیدا کند. درواقع برای توسعه صنعت فولاد باید معدنی ها و فولادی ها در کنار یکدیگر قرار بگیرند تا شاهد توسعه بخش و تولید محصولی با ارزش افزوده بیشتر در کنار تامین نیاز بازار داخلی راهی بازارهای صادراتی شود.

ناگفته نماند که دولت در این میان می تواند با تصمیم گیری درست و کارشناسی به توسعه این صنعت کمک کند، زیرا تصمیم فولادی شدن معدنی ها اتفاقی بود که توانست این مشکل را ایجاد کند.