اثر دو بحران جهانی بر کسب‌و‌کار

به گزارش می متالز، البته سیاست‌گذاری‌های تعطیلی و فاصله‌گذاری اجتماعی اثرات متفاوتی بر مشاغل داشته است. از یکسو، دولت اجازه داد، فعالیت‌های اقتصادی در صنایع ضروری همچون کارگران فعال در بخش‌های درمانی، خدمات‌رسانی عمومی و فروشگاه‌های خرده‌فروشی ادامه یابد و از سوی دیگر، سیاست‌ فاصله‌گذاری مشاغل اجتماعی نیازمند تعامل فیزیکی همچون بخش گردشگری را ممنوع کرده است. در حالی که گروهی از نیروی‌کار می‌تواند مشاغل خود را از خانه انجام دهد، اما برای گروهی دیگر کار کردن بدون حضور در محل کار، همچون نیروی‌کار فروشگاه‌های خرده‌فروشی امکان‌پذیر نیست.

اقتصاددانان «صندوق بین‌المللی پول» در یک مطالعه علمی سعی کرده‌اند به این پرسش‌ها پاسخ دهند که شوک‌های اقتصادی ناشی از بحران‌هایی نظیر «کووید-۱۹» و بحران مالی جهانی چه اثرات متفاوتی بر اشتغال، بیکاری و ساعت کاری بخش‌های مختلف اقتصادی می‌گذارد؟ این اثرات برای بحران‌های مختلف چه تفاوتی‌هایی دارد و تفاوت‌ این اثرگذاری‌ها بر گروه‌های سنی، نژادی و آموزشی نیروی‌کار چگونه است؟

شواهد به‌دست آمده از بازار نیروی‌کار آمریکا حاکی از آن است مشاغلی که امکان دورکاری برای‌شان فراهم بوده و همچنین مشاغل ضروری، کمتر تحت‌تاثیر شوک‌های اقتصادی «کووید-۱۹» قرار گرفته‌اند؛ در حالی که مشاغل اجتماعی به‌شدت آسیب‌ دیده‌اند. جالب است در مقایسه با بحران مالی ۲۰۰۸ ملاحظه می‌شود که هریک از این مشاغل در زمان آن بحران کمتر تحت‌تاثیر قرار گرفته بودند. علاوه بر این، انعطاف بالای مشاغل دارای امکان دورکاری در برابر شوک‌های منفی بحران مالی جهانی، حاکی از آن است که بخش عمده جمعیت فعال در این مشاغل را نیروی‌کار ماهر تشکیل می‌دهد، نیروی‌کاری که در بحران‌های اقتصادی آسیب می‌بینند.

با نگاه به ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نیروی‌کار، در این مقاله نشان داده شده است که در بحران اقتصادی کنونی که ناشی از بیماری «کووید-۱۹» است، نیروی‌کار لاتین و زنان نسبت به سایر گروه‌ها با شدت بیشتری تحت‌تاثیر شوک‌های اقتصادی قرار گرفته‌اند. همواره این‌طور بوده که نیروی‌کار کمتر تحصیلکرده و جوان نسبت به جمعیت نیروی‌کار تحصیلکرده و باتجربه بیشتر در معرض اثرات منفی شوک‌های اقتصادی قرار داشته‌اند، واقعیتی که برای بحران مالی جهانی و رکود اقتصادی عمیق فعلی نیز صدق می‌کند. جالب است این آمارها هیچ مدرکی ارائه نمی‌کند که نیروی‌کار باتجربه‌تر، بیشتر در معرض خطرات بیماری «کووید-۱۹» یا اینکه مشاغلشان بیشتر تحت‌تاثیر شوک‌های اقتصادی این بیماری قرار گرفته باشد.

هر دو بحران مالی جهانی و رکود اقتصادی ناشی از شیوع کرونا، اثرات توزیعی منفی قابل‌توجهی بر چشم‌انداز مشاغل داشته‌اند. بر این اساس نیروی‌کاری کم‌درآمد نسبت به گروهی که درآمد بالاتری دارند، با خطر بیشتری در زمینه از دست دادن مشاغل خود مواجه هستند. البته این اثرات متفاوت بر مشاغل، در بحران اقتصادی ناشی از «کووید-۱۹» قابل‌توجه‌تر بوده است. حتی با در نظر گرفتن ویژگی‌های جمعیت نیروی‌کار، مشاغل و صنایع نیز نتایج مشابهی به‌دست می‌آید.

اثرات متفاوت بر گروه‌های مختلف

در بخشی از مقاله اقتصاددانان «صندوق بین‌المللی پول» این موضوع مورد بررسی قرار داده‌اند که کدام گروه از جمعیت نیروی‌کار بیشتر در معرض آسیب‌های اقتصادی بیماری «کووید-۱۹» و بحران مالی جهانی قرار داشته‌اند. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد؛ در حالی که کاهش قابل‌توجهی در زمان رکود اقتصادی ناشی از «کووید-۱۹» نسبت به بحران مالی ۲۰۰۸ اتفاق افتاده، برخی از گروه‌های نیروی‌کار شامل جوانان، نیروی‌‌کار کمتر تحصیلکرده و رنگین‌پوستان نیز با شدت بیشتری در معرض آسیب‌های این بحران‌های اقتصادی قرار گرفته‌اند.

تفاوت‌های جنسیتی: یکی از تفاوت‌های اصلی میان دو بحران این است که در رکود اقتصادی «کووید-۱۹» زنان نسبت به بحران مالی جهانی بیشتر در معرض خطر هستند. در حالی که بزرگ‌ترین بازندگان بحران مالی جهانی مردان بودند، در بحران کنونی، جمعیت زنان بیشتر مشاغل خود را از دست داده‌اند. البته با فرض اشتغال جمعیت نیروی‌کار، میانگین کاهش ساعات کاری برای زنان در هر دو بحران نسبت به مردان کمتر بوده است. یکی از اصلی‌ترین دلایلی که در این بحران جمعیت بیشتری از زنان آسیب دیده‌اند، این واقعیت است که این گروه از نیروی‌کار در بخش‌هایی مشغول هستند که به‌‌شدت از شوک‌های اقتصادی طاعون متاثر شده‌اند.

تفاوت‌های سنی: در مقایسه با بحران مالی جهانی، نیروی‌کار جوان‌تر به‌ویژه نیروی‌کار بین سنین ۲۰ تا ۳۱ سال نسبت به گروه‌های دیگر بیشتر مشاغل خود را در بحران کنونی از دست داده‌اند. البته به جز جمعیت نیروی‌کار ۶۱ تا ۷۰ سال، عمده گروه‌های سنی نیروی‌کار با کاهش قابل‌توجه ساعات کاری مواجه شده‌اند.

نژاد: در بحران اقتصادی کنونی، نرخ بیکاری برای جمعیت سیاه‌پوست و لاتین‌تبارها نسبت به گروه‌های نژادی دیگر قابل‌توجه‌تر بوده است. در مقابل حداقل کاهش ساعات کاری برای نیروی‌کار آسیایی اتفاق افتاده است.

آموزش: در حالی‌که کاهش نرخ اشتغال و کاهش ساعات کاری در بحران اقتصادی پاندمی شدیدتر بوده است، اما این اثرگذاری برای گروه‌های تحصیلی متفاوت است. بر این اساس نیروی‌کار کمتر تحصیلکرده در هر دو زمینه نرخ اشتغال و ساعات کاری، کاهش شدیدتری را نسبت به نیروی‌کار بیشتر تحصیلکرده داشته است.

مشاغل: یافته‌های مطالعه صندوق نشان می‌دهد در حالی که مشاغل خدماتی در بحران مالی جهانی کمتر تحت‌تاثیر قرار گرفته بودند،‌ در بحران کنونی با شدت بیشتری آسیب دیده‌اند. در بحران پاندمی کرونا، نرخ بیکاری بخش‌های پشتیبانی فروش و ادارات به‌شدت افزایش یافته است. از سوی دیگر با فرض اشتغال نیروی‌کار، الگوی تغییرات در میانگین ساعات کاری برای دو بحران شباهت زیادی دارد. بر این اساس، نیروی‌کار مدیریتی و مشاغل بازرگانی و مالی نسبت به کارگران مشغول در بخش‌های دیگر در هر دو بحران کمتر تحت‌تاثیر قرار گرفته‌اند.

مشاغل دورکاری: به دنبال تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی و فاصله‌گذاری اجتماعی، نیروی‌کاری که امکان دورکاری برایشان فراهم بوده کمتر در بحران کنونی تحت‌تاثیر قرار گرفته‌اند. در واقع برای هر بحرانی می‌توان ادعا کرد، مشاغلی با قابلیت دورکاری کمتر با شوک‌های اقتصادی مواجه می‌شوند.

صنایع: تقریبا همه صنایع به جز کشاورزی، ساخت‌وساز و بخش‌های مالی در بحران فعلی به نسبت بحران مالی ۲۰۰۸ با کاهش شدیدتر نرخ اشتغال مواجه شدند. این کاهش به‌ویژه برای نیروی‌کار فعال در صنعت گردشگری و تفریحی قابل‌توجه‌تر بوده است. ساعات کاری این گروه از نیروی‌کار نیز کاهش بیشتری داشته است.