ماموریت‌های تقویت داخلی‌سازی

به گزارش می متالز، جزئیات دستورالعمل حسین مدرس‌خیابانی که به تمام معاونت‌ها و شرکت‌های تابعه وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شده، نشان می‌دهد «مدیریت واردات»، «توسعه زیرساخت‌ها»، «تعمیق و توسعه ساخت با استفاده از ظرفیت‌های موجود یا سرمایه‌گذاری»، «به‌هم‌رسانی توانمندی‌ها و نیازها و هم‌افزایی ذی‌نفعان»، «تحقیق و توسعه، ارتباط با دانشگاه، ارتقای کیفیت و تولید محصولات نوین»، «بسته مشوق‌ها»، «سازوکارهای متنوع تامین مالی»، «آموزش و فرهنگ‌سازی» و «راهبری، پایش و نظارت» مهم‌ترین ماموریت‌های تعبیه شده در جهت تحقق هدف تقویت داخلی‌سازی به‌شمار می‌روند.

مدیریت واردات

در این ابلاغیه تاکید شده است؛ سازمان توسعه تجارت ایران، دفتر مقررات صادرات و واردات و معاونت‌های امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی با همکاری سازمان‌های استانی موظف هستند براساس بخشنامه‌های جدید ابلاغ شده، نسبت به مدیریت و اعمال ممنوعیت برای واردات دارای کالای مشابه داخلی اقدام کنند. همچنین این سازمان‌ها موظف شدند با استفاده از ظرفیت کمیسیون ماده یک و رویکرد حمایت از کالای ایرانی، نسبت به بازنگری تعرفه‌های گمرکی کالاها و مقررات مرتبط (به ویژه مذکور کردن تعرفه‌های سایر) به‌صورت متناوب و مستمر اقدام کنند. علاوه‌بر این، به‌منظور شفاف‌سازی در واردات کالاهای مورد نیاز کشور، آنها موظف هستند نسبت به اعمال ساختار شناسه کالا ذیل تعرفه‌ها (براساس برنامه زمان‌بندی شده و متناسب با اولویت‌های کالایی) اقدام کنند تا امکان تطبیق ظرفیت‌های ساخت داخل با کالاهای وارداتی فراهم شود.

توسعه زیرساخت‌ها

سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران موظف شده است در ورودی شهرک‌های صنعتی (با اولویت شهرک‌های صنعتی بزرگ و مادر) مکان مناسبی را برای ارائه نیازمندی‌ها و توانمندی‌های واحدهای مستقر در هر شهرک پیش‌بینی کرده و اقدامات مورد نیاز برای راه‌اندازی دائمی این نمایشگاه‌ها را به عمل آورند؛ امکان استفاده از این نمایشگاه‌ها باید به‌راحتی برای واحدهای مستقر در هر شهرک فراهم شود. همچنین باید نسبت به برگزاری نمایشگاه‌های دائمی، دوره‌ای، مجازی یا محلی با رویکرد به هم‌رسانی توانمندی‌ها و نیازمندی‌ها اقدام شود.همچنین معاونت‌های امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی موظفند نسبت به تقویت و توسعه شرکت‌های عمومی و تخصصی طراحی و ساخت (EPC) برای نهادینه کردن دانش در زنجیره ارزش (با اولویت صنایع مزیت‌دار) برنامه‌ریزی و اقدام کنند. سازمان‌های ایدرو و ایمیدرو نیز موظفند در صورت نیاز در اجرای این برنامه با معاونت‌های ذی‌ربط همکاری لازم را به عمل آورند. از سوی دیگر مرکز ساخت داخل، ماشین‌سازی و تجهیزات موظف است نسبت به به‌روزرسانی پیوسته و مستمر سامانه توانیران در جهت افزایش کارآمدی و اثرگذاری آن برنامه‌ریزی و اقدام کند.

تعمیق و توسعه ساخت

معاونت امور صنایع و معاونت امور معادن و صنایع معدنی موظف هستند فهرست اقلام و نیازهای اصلی کشور را تهیه و به معاونت طرح و برنامه اعلام کنند. معاونت طرح و برنامه نیز موظف است ضمن اعلام اولویت‌های سرمایه‌گذاری و هدایت طرح‌های توسعه‌ای برای تولید حداکثری این اقلام، برنامه‌ریزی و اقدام کند. معاونت‌های امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی موظف هستند با شناسایی ظرفیت‌های موجود، نسبت به فعال‌سازی آنها در جهت افزایش تولید یا تعمیق ساخت داخل اقلام و نیازهای اصلی کشور اقدام کنند. همچنین نسبت به جلب همکاری سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، نهادهای عمومی و سازمان‌های توسعه‌ای برای سرمایه‌گذاری اقلام و نیازهای اصلی کشور باید اقدام شود.

سازمان‌های توسعه‌ای ایدرو و ایمیدرو هم موظف هستند برنامه اجرایی و سالانه تعمیق ساخت داخل را برای کلیه شرکت‌های تحت پوشش یا تحت نظارت و مدیریت خود تهیه و به‌صورت سالانه اجرا کنند. علاوه بر آن، معاونت طرح و برنامه با همکاری معاونت‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط وزارت صمت، نقشه راه تولید اقلام گلوگاهی با هدف توسعه ساخت را تدوین و ابلاغ کند. در این نقشه راه باید مسیر مونتاژکاری و تعمیق ساخت داخل در محصولات و فعالیت‌های صنعتی، سرمایه‌گذاری و توسعه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای تامین نیازهای فناورانه محصولات و زمینه‌سازی برای ایجاد برندهای ملی و بازارسازی برای محصولات تولیدی در داخل و خارج پیش‌بینی و برنامه‌ریزی شود.

به‌هم‌رسانی توانمندی‌ها و هم‌افزایی ذی‌نفعان

معاونت‌های امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی با همکاری سازمان‌های ایدرو و ایمیدرو، سازمان‌های استانی و انجمن‌ها و تشکل‌های تولیدی، موظف هستند با اولویت‌بندی نیازها و شناسایی توانمندی‌ها، نسبت به به‌هم‌رسانی و هم‌افزایی بین ذی‌نفعان از طریق برگزاری مستمر رویدادهای مورد نیاز نظیر میزهای ساخت داخل در سطح ملی، سازمانی و استانی اقدام کنند.

معاونت‌های امورصنایع و امورمعادن و صنایع معدنی موظف هستند در تعامل با سایر حوزه‌ها، نسبت به شناسایی نیازهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت بخش‌های صنعتی کشور (از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی، راه و راهسازی، حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و دریایی و ...) و نیازهای زنجیره تولید در صنایع مختلف (بزرگ، کوچک و خرد) که قابلیت تکرار و تجمیع دارند، اقدام کند و با تجمیع این تقاضا، امکان برنامه‌ریزی برای ساخت، تعمیق ساخت و به‌کارگیری ظرفیت‌های داخلی در تامین این نیازها را فراهم آورند.

تحقیق و توسعه

به‌منظور بومی‌سازی فناوری‌های مورد نیاز برای تعمیق و توسعه ساخت داخل، معاونت آموزش، پژوهش و فناوری با همکاری سازمان‌های ایدرو و ایمیدرو موظف هستند با برنامه‌ریزی جامع و تعیین اقدامات مشخص، نسبت به تقویت و توسعه فعالیت واحدهای پژوهشی، دانش‌بنیان و واحدهای تحقیق و توسعه (R&D) در زیرمجموعه واحدهای صنعتی و معدنی اقدام کنند. معاونت آموزش، پژوهش و فناوری موظف است با برقراری ارتباط نظام‌مند و مساله‌محور با مراکز آموزشی و پژوهشی، ظرفیت‌های کشور در بخش‌های پژوهش، طراحی، مدیریت پروژه و تولید را فعال‌سازی و به‌کارگیری کرده تا ضمن تامین نیازهای فناورانه برای تعمیق و توسعه ساخت داخل، زمینه بومی‌سازی این فناوری‌ها در کشور فراهم شود.

معاونت آموزش، پژوهش و فناوری موظف است با همکاری معاونت‌های امور صنایع، امور معادن و صنایع معدنی و معاونت طرح و برنامه برای جایگزینی فناوری و محصولات جدید با فناوری و محصولات قدیمی برنامه عملیاتی لازم را تدوین و در زمان‌بندی تعیین شده اجرا کند. موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی در تعامل با معاونت‌های ذی‌ربط وزارت صمت و سایر ذی‌نفعان موظف است نسبت به مطالعات لازم برای آینده‌پژوهی تولیدات صنعتی اقدام تا ضمن شناسایی محصولات نوین امکان برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری و تولید آنها فراهم شود.

مشوق‌ها

معاونت طرح و برنامه با توجه به ظرفیت صندوق‌های موجود در وزارتخانه و ظرفیت صندوق نوآوری و شکوفایی، نسبت به پیگیری برای ایجاد صندوق حمایت از ساخت داخل با مشارکت سازمان‌های توسعه‌ای و صندوق‌های زیر مجموعه وزارت صمت اقدام کند. معاونت طرح و برنامه، بسته مشوق‌های مالی (تعیین سرفصل مشخص برای ساخت داخل، یارانه سود تسهیلات، افزایش مدت بازپرداخت و ...)، مدل‌های جدید برای نحوه تضمین تسهیلات مالی (بیمه، موجودی انبار، اعتبارسنجی و ...)، مشوق‌های بیمه‌ای برای کاهش ریسک استفاده از ظرفیت‌های داخلی و مشوق‌های مالیاتی را در اسرع وقت تهیه و به شورای راهبری نهضت ساخت داخل پیشنهاد دهد تا پس از تصویب آن در مراجع ذی‌ربط مشوق‌های پیش‌بینی شده اجرایی و عملیاتی شود.

تامین مالی

معاونت طرح و برنامه موظف است نسبت به راه‌اندازی و عملیاتی کردن مدل‌های تامین مالی برای ایجاد انگیزه در استفاده از تولیدات داخلی از قبیل اعتبار خریدار (داخل و خارج)، اهرمی کردن منابع صندوق توسعه ملی و تامین منابع اعتباری برای مصرف‌کنندگان نهایی و خرید کالاهای ایرانی (تحریک تقاضا) اقدام کند. معاونت طرح و برنامه موظف است نسبت به راه‌اندازی و عملیاتی کردن پذیرش پیش‌فاکتور صادره از سوی تولیدکنندگان داخلی یا مشارکت داخلی و خارجی در داخل کشور و امکان انجام معاملات ارزی بین بانک‌ها و تولیدکنندگان اقدامات لازم را به عمل آورد تا ضمن جلوگیری از خروج ارز برای تامین کالاهای دارای توان داخل، زمینه تقویت شرکت‌های داخلی در مشارکت با شرکای خارجی فراهم شود.معاونت طرح و برنامه موظف است نسبت به پیگیری تامین تسهیلات ریالی و ارزی سرمایه‌گذاری‌های اولویت‌دار و سرمایه در گردش واحدهای تولیدی برای محصولاتی که منجر به تعمیق ساخت داخل و کاهش واردات می‌شود اقدام کرده و عقد تفاهم‌نامه و قرارداد با بانک‌های عامل را پیگیری کند. همچنین این معاونت موظف است نسبت به عملیاتی کردن حساب ویژه تولید برای سرمایه در گردش واحدهای تولیدی (ماده ۲۱ قانون رفع موانع تولید) پیگیری و اقدام لازم را به‌عمل آورد.

آموزش و فرهنگ‌سازی

معاونت آموزش، پژوهش و فناوری موظف است با همکاری معاونت‌های ذی‌ربط و انجمن‌ها و تشکل‌های تولیدی و در جهت تقویت فرهنگ ساخت داخل، محتوای آموزشی مورد نیاز برای حمایت از تولیدات داخلی، فرهنگ استفاده از تولیدات و سایر موارد مرتبط را در کلیه مقاطع آموزشی و تحصیلی (دبستان یا تحصیلات تکمیلی) تهیه و طی تعامل با وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اجرایی کند. مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی موظف است نسبت به تهیه اخبار و اطلاعات مورد نیاز فعالیت‌های صورت گرفته برای تعمیق و توسعه ساخت داخل اقدام کرده و پوشش خبری مناسب برای این فعالیت‌ها را انجام دهد. دبیرخانه روز صنعت و معدن موظف است نسبت به تهیه تندیس نهضت ساخت داخل برای ارائه به فعالان برتر این حوزه در روز صنعت و معدن اقدام تا ضمن فرهنگ‌سازی، این تندیس به‌عنوان نماد ملی برای استقلال صنعتی کشور تعیین شود.

راهبری، پایش و نظارت

شورای راهبری نهضت ساخت داخل نسبت به برگزاری جلسات کاری به‌صورت مستمر اقدام می‌کند. شورای راهبری موظف است نسبت به زمان‌بندی، راهبری، سیاست‌گذاری و نظارت بر اجرای برنامه‌ها و فعالیت معاونت‌ها و سازمان‌ها در این حوزه اقدام کرده و تصمیمات لازم را اتخاذ کند. دبیرخانه شورای راهبری نهضت ساخت داخل، مرکز ساخت داخل و ماشین‌سازی و تجهیزات تعیین می‌شود. کلیه زیرمجموعه‌های وزارت اعم از معاونت‌های ستادی، سازمان‌های ایدرو، ایمیدرو و سازمان‌های استانی، موظف هستند طی یک هفته بعد از ابلاغ این بخشنامه، یک مدیر ارشد را به‌عنوان مسوول ساخت داخل در حوزه ماموریت خود منصوب و به مرکز ساخت داخل، ماشین‌سازی و تجهیزات معرفی کنند.