خام فروشی معضل اصلی معادن آذربایجان غربی/ ایجاد واحدهای فرآوری چاره ساز است

به گزارش می متالز، استان آذربایجان‌غربی یکی از استان‌های معدن ‌خیز کشور به ‌شمار می‌رود به‌ گونه ‌ای که این استان در تولید باریت، طلا، میکا و سنگ‌های تزئینی جایگاه کم نظیری در سطح کشور دارد و این بخش را می توان یکی از بخش های اشتغال زا در استان دانست.

بخش معدن به دلیل ماهیتی که دارد هم می‌تواند مواد اولیه موردنیاز صنایع داخلی را تامین کند و هم با صادرات، بازارهای کشورهای مختلف از جمله منطقه را در اختیار بگیرد و برای کشور ارزآوری داشته باشد.

طی سالیان گذشته به دلیل عدم توجه به این بخش، متوسط سهم معدن از تولید ناخالص داخلی در حدود یک درصد بوده است و این در حالی است که ایران با برخورداری از ذخایر معدنی باارزش، در حوزه معادن دارای جایگاه برجسته ای در سطح جهان است.

خام فروشی و نبود واحدهای فرآوری در پای معادن

اما با وجود ذخایر بالای معادن استان، آنچه سبب شده آذربایجان غربی نتواند به سهم مناسبی از ارزآوری در بخش معادن برسد، خام فروشی و نبود واحدهای فرآوری مناسب در نقاط مختلف استان است. موضوعی که سبب شده که این منابع عظیم، نتوانند در تحقق جهش تولید در استان و کم رنگ کردن محرومیت و کاهش بیکاری چندان تاثیرگذار باشند.

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت اخیرا از هدفگذاری برای ایجاد ۲۵ واحد فرآوری مواد معدنی به منظور جلوگیری از خام فروش خبر داده  و هدف ‌گذاری افزایش ۲۵ تا ۳۰ درصدی استخراج و بهره‌برداری و همچنین توسعه صنایع معدنی را از اهداف سال جهش تولید دانسته است. اما باید دید، از این تعداد واحد فرآوری وعده داده شده، چه تعداد مربوط به آذربایجان غربی به عنوان یکی از مهم ترین قطب های معدنی کشور است.

رشد ۴۷ درصدی سرمایه گذاری ها در بخش معدن

در این راستا، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی  با اشاره به ظرفیت بزرگ معدنی در استان می گوید: آذربایجان غربی دو ظرفیت ویژه اقتصادی دارد که یکی از آن ها بخش کشاورزی و دیگری حوزه معدن است که در سایه این دو ظرفیت می توان امیدوار به توسعه اقتصادی در استان بود.

غلامرضا بابایی ادامه می دهد: از سوی دیگر وجود ذخایر بالای انواع مواد معدنی در استان زمینه جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی را مهیا می کند به گونه ای که سال گذشته با وجود تحریم ها و دیگر مشکلات اقتصادی، حجم سرمایه گذاری در بخش معادن استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۷ درصد رشد داشته است.

وی می گوید: حجم سرمایه گذاری در معادن استان در بخش های سنگ های معدنی، تزیینی و مصالح کوهی بالغ بر ۳۵ میلیارد تومان بوده است.

اشتغال ۵۰۰۰ نفر در بخش معدن استان

بابایی از فعالیت ۴۷۰ معدن در استان طی سال گذشته خبر داده و می گوید: میزان اشتغالزایی این معادن پنج هزار و ۷۹ نفر بوده که با پیگیری های انجام شده در سال جاری تعداد معادن دارای پروانه بهره برداری استان به ۴۸۵ معدن رسیده است که امیدواریم میزان اشتغالزایی در این حوزه نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته باشد.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی، ایجاد واحدهای فرآوری مواد معدنی را از اولویت های مهم سازمان عنوان کرده و می گوید:  به منظور ایجاد ارزش افزوده در حوزه معدن و جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی و از سوی دیگر ایجاد اشتغال پایدار در استان، راه اندازی واحدهای فرآوری مواد معدنی به خصوص در سرمعادن بزرگ و یا نزدیک به معادن یک نیاز اساسی است.

ضربه اساسی خام فروشی به اقتصاد کشور

وی با بیان اینکه خروج مواد معدنی به شکل خام از استان و کشور، ضربه اساسی بر بنیان ها و درآمد های اقتصادی وارد می کند، می گوید: ایجاد واحد های فرآوری در منطقه به خصوص در پای معدن هم هزینه نهایی را کمتر می کند و هم در ایجاد اشتغال و ثروت آفرینی برای مردم منطقه تاثیرگذار خواهد بود.

بابایی از کلنگ زنی واحد فرآوری آهن در بوکان طی چند هفته گذشته خبر داده و می گوید: معدن آهن بوکان دارای ذخیره ۵۰۰ هزار تنی سنگ آهن هماتیتی بوده که با ایجاد واحد فرآوری با سرمایه گذاری ۲۰۰ میلیارد ریالی، برای ۲۰۰ نفر به صورت مستقیم و ۵۰۰ نفر به صورت غیرمستقیم ایجاد اشتغال خواهد شد.

وی ادامه می دهد: معادن آهن با ذخایر بالا در منطقه وجود دارد ولی نبود یک واحد فرآوری در منطقه و دوری معادن از واحد های فرآوری مرکز کشورعملاً استخراج و بهره برداری از این معادن را از توجیه اقتصاد دور کرده بود که با راه اندازی این واحد، بهره برداری از معادن آهن منطقه نیز توجیه پذیر خواهد بود.

توصیه به معدنکاران برای سرمایه گذاری در ایجاد واحدهای فرآوری

بابایی با بیان اینکه حضور پر رنگ خود معدنکاران در بحث سرمایه گذاری در ایجاد واحدهای فرآوری توصیه می شود، می گوید: امروزه شرایط برای سرمایه گذاری در حوزه های معدنی استان به خصوص در زمینه ایجاد واحدهای فرآوری مواد معدنی مهیا است و سازمان از هرگونه سرمایه گذاری در استان حمایت های قانونی را انجام خواهد داد.

معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن وتجارت آذربایجان غربی نیز با اشاره به برخی از ظرفیت های معدنی در استان و تلاش های صورت گرفته برای ایجاد واحدهای فرآوری مناسب می گوید: به عنوان مثال شهرشتان تکاب دارای ۶۰ معدن با استخراج سالانه یک میلیون و ۸۴۰ هزار تن انواع مود معدنی است که فعالیت دو معدن طلای بزرگ، این شهرستان را متمایز ساخته است.

فرآوری طلا و سنگ های تزیینی در تکاب

پریسا عابدپور ادامه می دهد: سالانه یک میلیون و ۸۵ هزار تن مواد معدنی طلا از این معادن استخراج و در سر معدن نیز فرآوری می شود. همچنین برای جلوگیری از خام فروشی انواع سنگ های تزیینی استخراج شده از شهرستان تکاب نیز یک واحد سنگبری بزرگ مقیاس احداث خواهد شد که مواد استخراج شده بعد از فرآوری از این شهرستان خارج شوند.

وی شهرستان بوکان را از دیگر شهرستان های مستعد استان در حوزه مواد معدنی دانسته و گفت: در این شهرستان نیز۴۵  معدن دارای پروانه بهره برداری معتبر با استخراج سالیانه دو میلیون و ۱۲۷ هزار فعال هستند.

کلنگ زنی واحد فراوری آهن در بوکان

معاون سازمان صمت آذربایجان غربی ادامه می دهد: در این راستا واحد فرآوری کنسانتره آهن قالو شیخان در بوکان کلنگ زنی شده که این واحد در راستای فعال سازی معادن کوچک استان با سرمایه گذاری شخصی احداث و خوراک خود را از معادن آهن کوچک استان و مناطق همجوار تأمین خواهد کرد.

در حالی که استان آذربایجان غربی یکی از قطب های مهم معدنی در کشور بوده و درآمد حاصل از این معادن می تواند گره گشای بسیاری از مشکلات اقتصادی استان و زمینه ساز توسعه همه جانبه باشد؛ نبود واحدهای فرآوری سبب کاهش ارزش افزوده حاصل از مواد معدنی در استان شده است.

انتظارها برای افتتاح واحدهای فرآوری مواد معدنی در سال جهش تولید شدت گرفته تا مناطق محروم استان سهمی از این معادن داشته و درآمد حاصل از استخراج مواد معدنی را به راستی در سفره های خود احساس کنند.