آذربایجان بهشت سرمایه‌گذاران معدنی؛ در دل کوه‌های غرب ارز خوابیده است

به گزارش می متالز، طی سالیان گذشته به دلیل عدم توجه به این بخش، متوسط سهم معدن از تولید ناخالص داخلی در حدود یک درصد بوده است و این در حالی است که ایران با برخورداری از ذخایر معدنی باارزش، در حوزه معادن دارای جایگاه برجسته‌ای در سطح جهان است.

استان آذربایجان یکی از استان‌های معدن ‌خیز کشور به ‌شمار می‌رود به‌گونه‌ای که این استان در تولید باریت، طلا، میکا و سنگ‌های تزئینی جایگاه کم‌نظیری در سطح کشور دارد و این بخش را می‌توان یکی از بخش‌های اشتغال‌زا در استان دانست.

استان طلایی

وجود ۲ معدن طلای «زرشوران» و «آق دره» تکاب، آذربایجان را در زمره استان‌های طلایی کشور قرار داده که سالانه درمجموع هزار و ۳۵ تُن طلا از این دو واحد برای فرآوری استخراج می‌شود.

از طرفی دیگر هم‌مرز بودن با کشورهای ترکیه، عراق و جمهوری خودمختار نخجوان و بازارهای هدف در این کشورها و دیگر کشورهای منطقه نیز زمینه شکوفایی بیش‌ازپیش بخش معدن و فرآورده‌ای معدنی را در آذربایجان فراهم می‌کند.  

بیش از ۶۰ درصد معادن استان در شهرستان‌های ارومیه، تکاب، مهاباد، خوی و میاندوآب قرار دارد و آذربایجان غربی از وضعیت مناسبی در زمینه ذخایرمعدنی برخوردار است اما هنوز تا بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های بخش معدن و صنایع معدنی راهی طولانی در پیش دارد و محدوده آذربایجان غربی تحت پوشش سه زون از زون‌های بیست‌گانه اکتشاف سیستماتیک کشور شامل اشنویه، خوی، مریوان، مهاباد، شاهین‌دژ و ماه‌نشان قرارگرفته است.

جای خالی سرمایه‌گذاری

استان آذربایجان محصولات بسیاری دارد که با دست‌های فرزندان این مرزوبوم استخراج و تولید می‌شود اما درنهایت به نام خارجی‌ها ثبت می‌شود مانند همین تولیدات عسل در بخش کشاورزی که از ترکیه سر درآورده و بانام دیگری به فروش می‌رسد.

البته در این میان سنگ‌های روستای «قره آغاج» و «سیلیس» روستای «قره‌باغ» ارومیه را نباید از یاد برد که به ایتالیا و چین صادر می‌شود و پس از برش‌های میلی‌متری، باقیمتی گران‌تر دوباره به ایران بازمی‌گردد تا بابت آن دو برابر پول بپردازیم!

آذربایجان غربی دارای رتبه نهم تولید گردو در کشور است، اما پوست سبز و سفت آن و مواد غیرخوراکی داخل آن، به‌جای تبدیل به رنگ و پودر غذایی و… دور ریخته می‌شود.

همه‌ساله شاهد انباشت صدها تن میوه در کنار جاده‌ها هستیم که هنوز نتوانستیم فکر اساسی برای آن برداریم و یا به‌طور مثال جای کارگاه‌های تولید انگشتر و زیورآلات در این استان و در جوار معادن طلای «زر شوران» و «آق دره» خالی است.

خام فروشی بلای معادن استان

اما چرا باوجوداین ظرفیت‌ها این استان نتوانسته مشکل بیکاری را حل کرده و نقش تأثیرگذارتری در وابستگی نفت اجرا کرده و ارزآور باشد بنا بر گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی باید علت آن را خام فروشی و نبود واحدهای فراوری جست‌وجو کرد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی بابیان اینکه خروج مواد معدنی به شکل خام از استان موجب ضرر به اقتصاد می‌شود بیان می‌کند: ایجاد واحدهای فرآوری در منطقه به‌خصوص در پای معدن هم هزینه نهایی را کمتر می‌کند و هم در ایجاد اشتغال و ثروت آفرینی برای مردم منطقه تأثیرگذار خواهد بود.

غلامرضا بابایی از فعالیت ۴۷۰ معدن در استان طی سال گذشته خبر داده و می‌گوید: میزان اشتغال‌زایی این معادن پنج هزار و ۷۹ نفر بوده که با پیگیری‌های انجام‌شده در سال جاری تعداد معادن دارای پروانه بهره‌برداری استان به ۴۸۵ معدن رسیده است که امیدواریم میزان اشتغال‌زایی در این حوزه نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته باشد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی، ایجاد واحدهای فرآوری مواد معدنی را از اولویت‌های مهم سازمان عنوان کرده و می‌گوید:  به‌منظور ایجاد ارزش‌افزوده در حوزه معدن و جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی و از سوی دیگر ایجاد اشتغال پایدار در استان، راه‌اندازی واحدهای فرآوری مواد معدنی به‌خصوص در سر معادن بزرگ و یا نزدیک به معادن یک نیاز اساسی است.

ذخایر بالای انواع مواد معدنی در استان زمینه جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را مهیا می‌کند به‌گونه‌ای که سال گذشته باوجود تحریم‌ها و دیگر مشکلات اقتصادی، حجم سرمایه‌گذاری در بخش معادن استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۷ درصد رشد داشته است.

وی اظهار کرد: معادن آهن با ذخایر بالا در منطقه وجود دارد ولی نبود یک واحد فرآوری در منطقه و دوری معادن از واحدهای فرآوری مرکز کشور عملاً استخراج و بهره‌برداری از این معادن را از توجیه اقتصاد دور کرده بود که با راه‌اندازی واحد فرآوری با سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد ریالی بهره‌برداری از معادن آهن منطقه نیز توجیه‌پذیر خواهد بود.