سوء مدیریتی که گریبان تولید را گرفته است/ کمبود مواد اولیه چرخ تولید را از حرکت انداخته است/قوانین دست‌وپاگیر و موازی‌کاری نفس‌تولید را به شماره‌انداخته است

به گزارش می متالز، بابک دین پرست، در حاشیه بازدید از شهرک صنعتی اشتهارد اعلام کرد: براساس آمارها و اطلاعاتی که در اختیار داریم نزدیک به 22 درصد واحدهای تولیدی کشور یعنی 9800 واحد غیرفعال هستند.

انتشار این خبر از همان ساعات اولیه باعث واکنش‌های متعددی در میان تولیدکنندگان و البته کارشناسان صنعتی شد که همگی یکصدا معتقدند این اتفاق ناشی از سوء مدیریت و بی‌توجهی برخی از مدیران میانی یا جزیره‌ای عمل کردن نهادهای تصمیم‌گیرنده در این زمینه بوده که صنایع کوچک و متوسط را عملا با چالش جدی روبرو کرده است.

زنجیره تولید با مشکل مواجه شده است

سید جواد حسینی‌کیا، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره مشکل تولیدکنندگان و ظرفیت پایین تولید به خبرنگار ما گفت: بررسی‌های انجام شده درباره مشکلات تولید بیانگر این است که بسیاری از تولیدکنندگان برای تامین مواداولیه و منابع مالی دچار چالش شده‌اند.

حسینی‌کیا، در ادامه افزود: سوء مدیریت‌هایی که در چهارسال اخیر اتفاق افتاده و دستورالعمل‌های مقطعی باعث شده تا زنجیره تولید در بسیاری از صنایع با چالش جدی روبرو شده است که مجلس دوازدهم در این زمینه جدیت داشته و مشغول برنامه‌ریزی است.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تاکید کرد: آمارهایی که در اختیار داریم نشان می‌دهد هم اکنون 35 هزار واحد صنعتی و تولیدی فعال در کشور داریم که از این تعداد واحد نزدیک به 17 هزار واحد با ظرفیت 50 درصدی کار می‌کنند و 8 هزار واحد تقریبا در میانه 50 تا 70 درصد ظرفیت کار می‌کنند و باقی مانده هم با 70 درصد ظرفیت فعال هستند.

به گفته وی بررسی این آمارها نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از کارگاه‌های کوچک و متوسط که اتفاقا اشتغال بالایی هم به خود اختصاص داده‌اند اکنون با نیمی از ظرفیت خود فعالیت می‌کنند و همین امر باعث بروز مشکلات عمده‌ای شده است.

حسینی‌کیا به خبرنگار ما گفت: اگرچه بعضا مشکلات تحریم خصمانه آمریکا عامل اصلی از سوی مدیران میانی مطرح شده است ولی مهمترین مشکلات تولید در شرایط فعلی منابع مالی و عدم همکاری بانک‌ها با تولید است و در نهایت تامین مواد اولیه در رده بعدی است که باعث از هم گسسته شدن زنجیره تولید در بخش‌های مختلف شده است.

قوانین دست‌وپاگیر تولید را زمینگیر کرده است

مهدی کریمی تفرشی، رییس هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان تهران در باره تعطیلی واحدهای تولیدی به خبرنگار ما گفت: تولید زنجیره‌ای است که از تامین نهاده‌های تولید آغاز تا سبد خرید مشتری ادامه دارد، اما در ایران به دلایلی این زنجیره اکنون دچار مشکل شده است.

کریمی تفرشی در ادامه افزود: از ابتدای دهه 90 شمسی تا امروز بررسی‌ها نشان می‌دهد قوانین دست‌وپاگیر چندین برابر شده‌اند و تولیدکنندگان در گردابی افتاده‌اند که برای خروج از آن بسیاری ناتوان هستند و گروهی هم کلا کنار کشیده‌اند تا شرایط بهبود یابد.

وی تصریح کرد: آمارهایی که معاون وزیر کشور درباره تعطیلی واحدها و روند فعالیت آنها امروز ارایه کرد بیانگر این نکته است که بخش عمده‌ای از صنایع کوچک و متوسط درگیر شده‌اند چون انعطاف‌پذیری بالایی در مقابل مشکلات اقتصادی حال حاضر کشور ندارند و این موضوع نگران کننده است.

کریمی تفرشی با اشاره به اشتغال بالا در این بخش از صنعت به خبرنگار ما گفت: تعطیلی و کاهش ظرفیت تولید در این بخش از صنایع و تولید کنندگان مستقیم با روند افزایش بیکاری در کشور مرتبط است که باید برای جلوگیری از ادامه آن برنامه‌ریزی داشته باشیم.

رییس هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان تهران شرایط موجود را به قوانین خلق‌الساعه و دستورالعمل‌های مقطعی و غیرکارشناسی برخی نهادها و موازی‌کاری‌های فعلی مرتبط دانست و تاکید کرد: برای درک بهتر کافی است نگاهی به سیاست‌های رونق تولید وزارت صمت و وام‌های مرتبط داشته باشیم تا ببینیم بسیاری از مشکلات مرتبط به همین موارد است و بجای ارایه وام به تولیدکنندگان بدهی‌های قبلی آنها دوباره تقسیط شد.

وی معتقد است، تولید درایران درگیر مشکلات متعددی است که تنها وزنه سنگینی بر پای تولید شده است و بسیاری از تولیدکنندگان را بجای برنامه‌ریزی برای بهبود بازار و کسب و کارشان درگیر پله‌های نهادها و موسسه‌ها باشند و همین روندی برای خاموش شدن برخی خطوط تولید باشد.

کریمی تفرشی با اشاره به نوسان‌های نرخ ارز در دو سال اخیر تصریح کرد: اصولا این اتفاق در اقتصاد اثرگذاری بالایی در تولید و سرمایه‌گذاری دارد به این دلیل که تولید کنندگان و سرمایه‌گذاران هیچ افقی در مقابل خود ندارند و نمی‌توانند برای آینده فعالیت اقتصادی خود برنامه‌ریزی کنند.

رییس هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان تهران معتقد است مشکل تامین مواد اولیه برای تولید کنندگان نیز دقیقا برهمین اساس ایجاد شده به این ترتیب که فروشندگان مواد اولیه امکان قیمت‌گذاری برای محصولات خود ندارند و تقریبا تمایلی به فروش محصولات به صنایع پایین دستی ندارند که شاهد مثال آن را در صنایع مادر ایران مثل پتروشیمی و فولادسازی و مشکل تامین مواد اولیه برای صنایع پایین دستی است.

پول برای تولید گران شده است

از سوی دیگر مهدی تقوی اقتصاددان درباره مشکلات تولید در ایران به خبرنگار ما گفت: یکی ازمهمترین مشکلات تولید در کشور مربوط به گران شدن پول یا همان سرمایه اولیه برای تولیدکنندگان است.

تقوی در ادامه افزود: نرخ سود تسهیلات، نرخ سود بانکی و البته بازده بازارهای موازی همگی عواملی هستند که باعث بروز مشکلات برای تولیدکنندگان شده و اکنون تولید را با مشکلات عمده‌ای مواجه کرده است و موضوع رکود ناشی از همه‌گیری کرونا نیز به این روند دامن زده است.

این اقتصاددان درباره تسهیلات ارزان قیمت تولید معتقد است به دلیل مشکلات ساختاری در نظام بانکی ایران و البته رانت‌هایی که وجود دارد اصولا این تسهیلات در اختیار تولیدکنندگان واقعی قرار نمی‌گیرد و گروهی از این میان منافع گسترده‌ای برای خود ایجاد می‌کنند.

وی معتقد است تسهیلات ارزان قیمتی که مسوولان دائم از آن سخن می‌گویند در میان گروهی از افراد که دسترسی به این منابع دارند توزیع می‌شود درحالی که تولیدکننده واقعی که دارای شرایط مورد نیاز دریافت این تسهیلات است معمولا امکان دریافت این تسهیلات را ندارد.

تقوی به خبرنگار ما گفت: نمونه بارز این مشکل درباره تسهیلات تعیین شده برای صنایع که از شیوع بیماری کرونا آسیب دیده‌اند کاملا واضح دیده می‌شود به‌صورتی که وقتی بررسی می‌کنیم می‌بینیم هیج تناسبی میان خسارت وارد شده به صنایع و تسهیلات ارایه شده نیست.

این اقتصاددان اظهار کرد: البته نباید فراموش کنیم موضوع تولید یک معادله دوسویه عرضه و تقاضا است که در ایران این معادله کاملا نامتوازن شده و در بسیاری از موارد نه تولید و نه تقاضا در تعادل نیست که همین معضل یا در بخش تولید مشکلاتی ایجاد می‌کند یا در بخش تقاضا که نهایتا بیکاری و گرانی خروجی آن است.