ریوتینتو، این بار در ماداگاسکار

ذخایر معدنی دست‌نخورده‌ای دارد که بهره‌برداری از آنها می‌تواند منبعی از درآمد برای بهبود اقتصاد نابه‌سامان این کشور باشد. غول معدنی و استرالیایی ریوتینتو در استخراج کانی «ایلمنیت» از این کشور سرمایه‌گذاری کرده است. بخش دولتی ماداگاسکار نیز ضمن استقبال از توسعه معادن بر حفظ محیط‌زیست تاکید دارد. ریوتینتو با بودجه ۸۰۰ میلیون دلاری از سال ۲۰۰۸ میلادی (۱۳۸۷ خورشیدی) تاکنون در ناحیه «فوردوفن» جنوب‌شرقی ماداگاسکار سرمایه‌گذاری معدنی انجام داده است، این پروژه در محدوده‌ای به وسعت ۲۸۰۰ هکتار انجام شده و در نتیجه آن سالانه بیش از ۳۰۰ هزار تن ایلمنیت از این معدن استخراج می‌شود.

ژان‌پاسکال والیاریمنانا، زمین‌شناس درباره این پروژه می‌گوید: در این پروژه ما ایلمنیت استخراج می‌کنیم. ایلمنیت کانی از خانواده تیتان است که از آن در تولید رنگدانه سفید و رنگ استفاده می‌شود و برای نمونه در رنگرزی کاغذ و ساخت فلز تیتانیوم برای صنعت هوانوردی نیز از آن استفاده می‌شود. انتظار می‌رود راه‌اندازی این پروژه که بخش دولتی ماداگاسکار نیز در آن همکاری داشته، به ایجاد تغییراتی در شرایط اقتصادی این کشور منجر شود. نای‌فانجا راکوتومالالا، رییس سازمان مواد معدنی ماداگاسکار موسوم به کیوام‌ام (QMM) درباره تغییرات به وجود آمده می‌گوید: برای اینکه از نتایج حاصل از این پروژه بهترین بهره‌برداری انجام شود، درآمد حاصل از این پروژه صرف ارتقای امنیت عمومی، سلامت، آموزش، مهارت‌های حرفه‌ای و رشد شرکت‌های کوچک و متوسط می‌شود. به دنبال راه‌اندازی این پروژه در ناحیه فوردوفن، ۳۵۰ شرکت تازه تاسیس شد، همچنین اقدام به بهره‌برداری از معدن به جذب نیروی کار محلی انجامید و برای جابه‌جایی آسان‌تر بار نیز جاده و بندری تازه افتتاح شد. این شرکت با استفاده از جنگلی محافظت شده به وسعت ۲۳۰ هکتار و ایجاد یک گلخانه به ترمیم تدریجی آسیب‌های ناشی از معدنکاری در منطقه پرداخته، چراکه رعایت مسائل زیست‌محیطی از پیش‌شرط‌های مهم راه‌اندازی چنین برنامه‌های اقتصادی در ماداگاسکار بوده است. بخش معدنکاری به عنوان یکی از اهرم‌های بزرگ اقتصادی برای پیشرفت این کشور در نظر گرفته شده که در همین زمینه می‌توان به برنامه‌های این کشور برای توسعه پروژه‌های استخراج نیکل و کبالت اشاره کرد.

وزیر معادن و نفت ماداگاسکار در این باره می‌گوید: کشور ظرفیت استخراج ۱۰۰ میلیون تن بوکسیت و ۶۰۰ میلیون تن آهن را دارد که وجود این معادن و قابلیت استخراج آنها اثبات شده است. رییس سازمان مواد معدنی ماداگاسکار درباره رقابت برای جذب سرمایه‌گذاران نیز می‌گوید: ما در موضع رقابت با چندین کشور افریقایی و آسیایی هستیم، بنابراین باید با روحیه‌ای رقابتی به جذب جدی و بلندمدت سرمایه‌گذاران فکر کنیم. ماداگاسکار معادن طلا، سنگ‌های قیمتی و اورانیوم نیز دارد و تصمیم دولت بر آن است که قوانین تازه‌ای برای استخراج معادن وضع کند که این قوانین شامل اصلاحاتی در زمینه پرداخت مالیات نیز می‌شود. وزیر معادن و نفت ماداگاسکار در این باره می‌افزاید: باید با سرعت بیشتر، اما نه عجولانه فعالیت داشته باشیم و مقرراتی وضع و برقرار کنیم که به توسعه معادن کشور کمک کند، در بلندمدت کارآیی داشته باشد و همه دیدگاه‌ها را در نظر بگیرد. هدف‌های برنامه‌ریزان این کشور در زمینه توسعه معادن به ۳ گروه تقسیم می‌شود؛ جذب سرمایه‌گذاران، رشد اقتصادی کشور و رعایت مسائل زیست‌محیطی.

ماداگاسکار چهارمین جزیره بزرگ جهان است و براساس گزارش فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد و از سازمان‌های بین‌المللی است که در زمینه توسعه کشاورزی فعالیت دارد)، بیش از سه‌چهارم مردم دو منطقه در جنوب‌غرب و جنوب ماداگاسکار با ناامنی غذایی روبه‌رو هستند که این وضعیت همواره در حال تشدید بوده است، زیرا محصول ذرت و مانیوک آن به شدت کاهش‌یافته و تولید برنج نیز پایین‌تر از سطح مورد نیاز جامعه است، بنابراین بیشتر مردم ماداگاسکار، بنا بر اعلام صندوق بین‌المللی پول تا ۹۳ درصد در فقر به سر می‌برند و کمتر از ۲ دلار در روز درآمد دارند. ماداگاسکار حدود ۸۸ میلیون سال پیش و در دوران پیش از تاریخ با تکه‌تکه شدن ابرقاره گندوانا از شبه‌جزیره هند جدا شد و پس از آن هیچ‌گاه به خشکی‌های دیگر دنیا متصل نبوده است. این اتفاق باعث شده بیش از ۹۰ درصد از حیات وحش و زیست گیاهی این جزیره منحصر به فرد باشد و اغلب گیاهان و جانوران بی‌همتایش در هیچ جای دیگری از دنیا پیدا نشوند. این گونه‌های گیاهی و جانوری ماداگاسکار بوم‌زاد این جزیره هستند. تنوع زیستی این جزیره به دلایلی مانند رشد زیاد جمعیت انسانی در خطر است.

ثمن رحیمی راد