اتهام به سیمان از ناآگاهی است مسکن بهانه است

به گزارش می متالز، تا جایی‌که مسئولان انگشت اتهام را به سمت یکدیگر می‌گیرند و بی‌کفایتی سایرین را علت اصلی این گرانی افسار گسیخته می‌دانند. یا در مواردی از یک یا چند صنعت، به‌عنوان متهم ردیف اول گرانی‌ها نام می‌برند. صنعت سیمان یکی از صنایعی است که در روند رشد افسار گسیخته قیمت‌ها از آن به‌عنوان یکی از متهمان رشد نرخ‌ها یاد می‌شود. درحالیکه قیمت این محصول ساختمانی در امسال فقط رشد ۲۰ درصدی قیمت را تجربه کرده است. درحالی که فعالان این صنعت درخواست رشد ۶۳ درصدی سیمان را داشتند. درحال‌حاضر نیز به‌طور مداوم از قیمت پایین این محصول ساختمانی گلایه دارند. علی‌محمد بُد، کارشناس صنعت سیمان اظهارکرد: رشد مصوب قیمت سیمان به‌اندازه‌ای محدود است که هیچ تاثیری بر نرخ فروش مسکن ندارد. ادعاهایی مبنی بر اثرگذار بودن رشد قیمت این محصول ساختمانی و تاثیر آن بر نرخ مسکن به منزله فقدان نگاه کارشناسی در میان ادعاکنندگان است.

سهم ناچیز سیمان از قیمت ساختمان

بد در ادامه گفت: در ساخت هر مترمربع بنا، حدود ۲ پاکت سیمان مصرف می‌شود. چنانچه این محصول در گذشته با قیمت ۱۵ هزار تومان فروخته می‌شد، اکنون قیمت آن ۳ هزار تومان بیشتر شده است. یعنی به ازای رشد قیمت سیمان، ۶ هزار تومان به هزینه ساخت هر مترمربع بنا افزوده می‌شود. این درحالی است که متوسط قیمت ساخت هر مترمربع مسکن چند میلیون تومان برآورد می‌شود. بدیهی است که این رشد قیمتی عملا هیچ تاثیری بر قیمت تمام‌شده ساختمان ندارد. چنانچه این رقم در مقایسه با میانگین فروش ساختمان در کشور در نقاط گوناگون هم بررسی شود، باز هم تاثیر آن آنقدر ناچیز است، که باید اقرار کرد اصلا به‌شمار نمی‌آید. این کارشناس صنعت سیمان گفت: شاید در نگاه عامیانه وقتی صحبت از رشد ۲۰ درصدی قیمت سیمان باشد، اینطور به نظر برسد که این رشد قیمتی می‌تواند مهم و اثرگذار باشد، اما هر کارشناسی با حساب و کتابی ساده درک می‌کند که این اعداد آنقدرها هم که گفته می‌شود، اثرگذار نیستند.
وی اظهارکرد: درحال‌حاضر سیمان ارزان‌تر از هر کالایی فروخته می‌شود. هر تن سیمان با قیمت ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رود؛ یعنی هر کیلو ۲۰۰ تومان. در موقعیت کنونی و با توجه به رشد نرخ دلار، کدام محصول با این قیمت به فروش می‌رسد؟به‌ویژه که هزینه‌های تولید این صنعت نیز رشد قابل‌ملاحظه‌ای داشتند. در چنین شرایطی هیچ تولیدکننده سیمانی نمی‌تواند به فکر نوسازی، بازسازی تجهیزات یا توسعه فعالیت خود باشد، چراکه با قیمت‌های کنونی عملا غیرممکن است.

چالش قیمت‌گذاری دستوری جدی است

بد افزود: درواقع روند قیمت‌گذاری صنعت سیمان، فعالان این صنعت را با چالش‌های جدی روبه‌رو کرده است. قیمت سیمان به‌صورت دستوری تعیین می‌شود، چراکه در یک دوره‌ای کشور با کمبود این محصول ساختمانی روبه‌رو بوده و بخشی از نیاز کشور به آن از طریق واردات تامین می‌شده است. اما در طول سالیان گذشته ظرفیت این صنعت به‌شدت افزایش یافته است. سرمایه‌گذاران بسیاری از بخش خصوصی اقدام به احداث واحدهای تولید سیمان کرده‌اند، تا جایی‌که درحال‌حاضر ظرفیت تولید سیمان کشور به مراتب بیش از نیاز صنایع به آن برآورد می‌شود، اما همچنان همان روند قیمت‌گذاری دستوری که در شرایط خاص کاربرد داشت، ماندگار است. بدون تردید باید اقرار کرد که این روند ناعادلانه است و درنهایت به ضرر تولیدکنندگان منتهی خواهد شد.
این کارشناس سیمانی افزود: انجمن کارفرمایان صنعت سیمان نیز بارها نسبت به این موضوع، موضع گرفته است، چراکه این نگاه غیرکارشناسی مانع تداوم فعالیت این صنعت می‌شود. وی در پاسخ به شبهه‌ای مبنی بر دریافت انرژی و برق ارزان ازسوی این تولیدکنندگان گفت: منابع غنی انرژی در کشور موجب شده صنعت سیمان نیز مانند بسیاری از صنایع از مزیت بهره‌مندی از انرژی ارزان برخوردار شود، اما این منابع ارزان اصلا تفاوت قیمت سیمان را در ایران با سطح بین‌المللی توجیه نمی‌کند.
نرم قیمت‌گذاری سیمان در جهان بدین صورت است که قیمت آن حدودا یک هفتم قیمت فولاد تعیین می‌شود، اما این اختلاف قیمتی در ایران به اندازه باورنکردنی بالا رفته است. به‌عنوان نمونه، میلگرد با قیمت هر کیلوگرم ۷ هزار تومان مبادله می‌شود درحالی‌که قیمت سیمان برابر کیلویی ۲۰۰ تومان است. یعنی قیمت فولاد بیش از ۳۰ برابر قیمت سیمان برآورد می‌شود. بدیهی است که قیمت این محصول ساختمانی در مقایسه با سایر مصالح به‌کار رفته در ساخت بنا هیچ تاثیری بر قیمت مسکن ندارد.

شعارهای پوپولیستی ادامه دارد

عبدالرضا شیخان دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان افزود: هربار که سخن از رشد قیمت منطقی سیمان به میان می‌آید، افزایش قیمت مسکن بهانه می‌شود. درحالی که قیمت مسکن در همین مدت اخیر رشد قابل‌توجهی داشته است و افزایش نرخ سیمان، هیچ تاثیری بر آن ندارد. 

شیخان گفت: متاسفانه متولیان امر با بهانه تاثیر قیمت سیمان بر رشد نرخ مسکن مانع افزایش نرخ فروش سیمان می‌شوند. این درحالی است که در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن، چنانچه برای ساخت هر مترمربع از یک ساختمان، ۲۰۰ کیلوگرم سیمان مصرف شود، تاثیر آن بر قیمت تمام‌شده ساختمان (براساس میانگین فروش مسکن در کشور) فقط حدود ۲ درصد برآورد می‌شود. بنابراین باید اقرار کرد که قیمت سیمان تاثیر چندانی بر قیمت فروش مسکن ندارد. در چنین شرایطی از متولیان وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان انتظار می‌رود روند رشد قیمت سیمان را دقیق‌تر بررسی کنند. اما گویی برخی مسئولان فقط به‌دنبال عوام‌فریبی هستند، یعنی با شعارهای پوپولیستی تاکید می‌کنند که مانع رشد قیمت سیمان شده‌اند، اما این اقدام سرکوبی قیمت، توقف تولید را به‌دنبال دارد. بدون تردید این شرایط هشداری برای مسئولان و سیاست‌گذاران است، اگر هرچه سریع‌تر اقدامی برای رفع این چالش‌ها نکنند، صنعت سیمان به‌زودی در معرض تعطیلی و توقف تولید قرار خواهد گرفت. دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان افزود: افتخار فعالان صنعت سیمان این است که در دهه ۸۰ و در شرایط تحریم، ظرفیت تولید را ۲ برابر کرد. این صنعت در طول سال‌های گذشته روی پای خود ایستاده است، اما امکان ادامه این روند از عهده کسی بر نمی‌آید.

سخن پایانی

اثرگذاری سیمان در قیمت تمام‌شده ساخت‌وساز در کشور ما و در طول سال‌های گذشته به‌شدت کاهش یافته است، چراکه در طول سال‌های گذشته از آزادسازی قیمت این محصول ساختمانی ممانعت به عمل آمده است؛ بنابراین رشد ۲۰ درصدی قیمت سیمان را در امسال نباید به‌عنوان عامل اثرگذاری بر قیمت تمام‌شده ساخت‌وساز نام برد، چراکه تاثیر قیمت سیمان در قیمت تمام شده مسکن به قدری ناچیز است که رشد ۲۰ درصدی آن هم سهمی قابل‌توجهی از قیمت‌های گزاف مسکن را به خود اختصاص نمی‌دهد.