نزاع تجاری چین و آمریکا؛ فرصتی جدید برای ایران

به گزارش می متالز، کاهش تولید و افت رشد اقتصادی در چین به این معنی است که تقاضای مواد اولیه در چین کاهش خواهد یافت. نفت نیز از اساسی‌ترین واردات چین است و کاهش تقاضای نفت توسط چین نهایتا منجر به مازاد عرضه در این بازار می‌شود. مازاد عرضه ای که نهایتا به کاهش قیمت جهانی نفت می‌انجامد. اما این در حالی است که گفته می‌شود نزاع تجاری آمریکا و چین، باعث می‌شود که چین برای تامین نیازهای خود به دنبال بازار های جدید باشد. از این رو کشور ایران می‌توان این فرصت را غنیمت شمارد و صادرات خود را به چین افزایش دهد.

گزارش های موجود نشان می دهند، قیمت نفت روز جمعه پس از این که دونالد ترامپ تهدید کرد تعرفه های جدیدی علیه واردات کالاهای چینی اعمال خواهد کرد، کاهش یافت.

دونالد ترامپ روز پنج شنبه اعلام کرد به مقامات تجاری این کشور دستور داده تعرفه ‌هایی را برای ۱۰۰ میلیارد دلار دیگر واردات کالاهای چینی بررسی کنند. تهدید جدید رئیس جمهور آمریکا تنش‌های میان واشنگتن و پکن را تشدید کرد و نگرانی‌ها نسبت به وقوع جنگ تجاری را برانگیخت.

ترامپ در بیانیه ای که روز پنج شنبه منتشر کرد، اعلام کرد: در ادامه توقف تجارت ناعادلانه با چین، دستور داده است که برای 201 زیر بخش تجارت با چین که 100 میلیارد دلار است، تعرفه اعمال شود و اگر مشخص شود در بخش‌های دیگر می توان تعرفه ها را بالا برد این کار اجرایی خواهد شد.

به دنبال این بیانیه میانگین شاخص صنعتی دائو جونز در بازار بورس 350 واحد کاهش یافت که این کاهش تا 450 واحد هم رسید.

چین پیش از این اعلام کرده بود که تصمیم دارد بر 106 محصول ایالات متحده از جمله خودرو، مشروبات الکلی و سویا تعرفه اعمال کند.

تعرفه ها به عنوان یک ابزار مقابله تنها 24 ساعت بعد از آنکه ترامپ برنامه خود را اعلام کرد، از سوی چین رونمایی شد. کارشناسان می گویند هدف چینی‌ها از اعمال این تعرفه ها ضربه زدن به جایگاه سیاسی ترامپ در این کشور است.

تعرفه های پیشنهادی ترامپ شامل محصولات رباتیک، تکنولولوژی اطلاعات و ارتباطات و صنعت هوافضا است که بنا به گفته ترامپ چینی ها از طریق این محصولات مالکیت معنوی صنایع آمریکایی را زیرپا گذاشته اند.

با وجودی که ترامپ شدت سخت گیری بر اجرای برنامه های تعرفه ای خود را افزایش داده،اما چینی ها امیدوارند با مذاکره با آمریکا به توافق برسند.

ترامپ گفته است که ایالات متحده هنوز هم  به شرط تجارت عادلانه و حفظ حقوق مالکیت معنوی شرکت ها و تولیدات آمریکایی برای تجارت آماده است.

این در حالی است که با وجود این که ناظران بازار نفت نگران تشدید اختلافات تجاری میان آمریکا و چین هستند، با نشانه‌ هایی که از کمبود عرضه در بازار وجود دارد، انتظار ندارند شاهد سقوط چشمگیر قیمت ‌ها باشند.

طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ذخایر نفت خام این کشور هفته گذشته ۴.۶ میلیون بشکه کاهش یافت، در حالیکه تحلیلگران افزایش این ذخایر به میزان ۲۴۶ هزار بشکه را پیش بینی کرده بودند.

همچنین نظرسنجی رویترز نشان داد تولید نفت اوپک در مارس به پایین ترین میزان در ۱۱ ماه گذشته رسیده که به دلیل کاهش صادرات آنگولا، مختل شدن تولید لیبی و کاهش بیشتر تولید ونزوئلا بوده است.

قیمت نفت خام برنت طی تحولات یاد شده، روز گذشته با کاهشی در حدود 0.44 درصد برابر با 30 سنت ، به قیمت 68 دلار و 3 سنت به ازای هر بشکه رسید. علاوه بر این نفت خام وست تگزاس اینترمدییت نیز با 31 سنت کاهش برابر با 0.49 درصد، با قیمت 93 دلار و 23 سنت به ازای هر بشکه معامله شد.

این در حالی است که کاهش قیمت نفت می تواند تاثیر مستقیمی بر اقتصاد ایران بگذارد. چرا که بخش عمده ای از درآمدهای ایران از درآمد های ارزی نفتی تامین می شود که کاهش قیمت نفت این درآمد ها را با کاهش همراه خواهد کرد.

 با این حال اگر حجم تجارت بین چین و آمریکا کاهش یابد می تواند فرصتی باشد برای دیگر کشورهای منطقه که مراودات خود را با چین افزایش دهند. به گفته کارشناسان در حالی که جنگ تجاری و تعرفه ای بین آمریکا و چین بالا گرفته، کشورهای خاورمیانه از جمله ایران در حال مطرح شدن به عنوان منتفعان احتمالی این جنگ تجاری هستند.

بلومبرگ در این خصوص نوشته است که اگر چین پیشنهاد خود برای وضع تعرفه 25 درصدی بر پلی اتیلن و پروپان مایع وارداتی از آمریکا را عملی کند، خریداران چینی ممکن است برای خرید مواد پتروشیمی ارزان تر به سراغ عرضه کنندگان دیگر بروند. در این میان کشورهای خاورمیانه با منابع عظیم انرژی و عرضه بالای محصولات پتروشیمی می توانند گزینه ای مناسب برای جایگزینی با آمریکا باشند.

به نوشته تسنیم بر اساس ارزیابی موسسه گلدمن ساکس، خاورمیانه هم اکنون نیز بزرگترین منبع تامین پلی اتیلن چین به شمار می رود و می تواند صادرات خود به این کشور را باز هم افزایش دهد. به گفته این بانک آمریکایی، خریداران چینی ممکن است ناگزیر شوند، سال آینده در صورت افزایش تعرفه ها 2.3 میلیون تن پلی اتیلن وارداتی از آمریکا را از کشورهای دیگر تامین کنند.

بر اساس ارزیابی گلدمن ساکس، چین سالانه 12.7 میلیون تن پلی اتیلن وارد می‌کند که تنها 600 هزار تن آن از آمریکا تامین می شود. اما در صورت عدم افزایش تعرفه ها خرید پلی اتیلن چین از آمریکا پتانسیل رشد بیش از 300 درصدی را در طی 2 سال آینده دارا است.

به گفته اونگ هان وی، تحلیلگر موسسه مشورتی اف جی ای، ایران می تواند به عنوان یکی از منتفعان احتمالی جنگ تجاری بین چین و آمریکا باشد، زیرا این کشور می تواند گاز را با قیمتی پایین تر از قیمت های قراردادی منطقه ای به فروش برساند. قیمت گاز از آن جهت مهم است که گاز منبع اصلی انرژی مجتمع های پتروشیمی محسوب می شود.

وی افزود: ایران یک جایگزین جذاب به شمار می رود. شرکت های چینی ناگزیر خواهند شد منابع تامین مواد خام خود را تنوع ببخشند و بیشتر به سمت ایران تمایل پیدا کنند.

این در حالی است که ترامپ برای بار دیگر این موضوع را مطرح کرده است که ممکن است برجام را از بین ببرد. اما در این بین ایران می تواند بازار های شرقی را به انحصار محصولات خود در بیاورد.

رویترز در این خصوص نوشته اس:، منابع آگاه گفتند، پالایشگاه های دولتی هند تحت تاثیر مشوق های پیشنهادی تهران قصد دارند خرید نفت از ایران را در سال 19/2018 تقریبا دو برابر افزایش دهند.

در حالی که ترامپ تهدید کرده که با خروج از برجام مجددا تحریم هایی را علیه ایران به اجرا بگذارد، تهران در تلاش است تا مشتریان نفتی خود در آسیا را حفظ کند و بدین منظور شرایط قراردادی بهتری نسبت به سایر عرضه کنندگان از جمله عربستان به مشتریانش ارائه می کند.

تهران اخیرا به هند پیشنهاد کرده که در ازای خرید نفت بیشتر، محموله های نفتی را به صورت رایگان به سواحل این کشور حمل نماید.

به گفته دو منبع آگاه که نخواستند نامشان فاش شود، در سال مالی جاری که تا مارس 2019 ادامه دارد، پالایشگاه های دولتی هند یعنی ایندین اویل، مانگالور، بهارات پترولیوم و هندوستان پترولیوم قصد دارند روزانه 396 هزار بشکه نفت از ایران خریداری کنند.

4 منبع دیگر نیز برنامه های برخی پالایشگاه های هندی برای خرید نفت بیشتر از ایران را تایید کرده اند. شرکت های ایندین اویل، مانگالور، بهارات پترولیوم و هندوستان پترولیوم از اظهارنظر در این باره خودداری کرده اند.

این 4 پالایشگاه در سال مالی گذشته در مجموع روزانه حدود 205 هزار و 600 بشکه در روز از ایران نفت خریده بودند.

ایران که قبل از تحریم ها دومین تامین کننده بزرگ نفت هند محسوب می شود، به تدریج بعد از لغو تحریم‌ها در سال 2016 سهم خود از بازار هند را از دست داده و در سال 17/2016 بعد از عربستان و عراق سومین تامین کننده بزرگ نفت هند شده است.

یکی از این منابع گفت، مجموع خرید نفت هند از ایران در سال مالی جاری احتمالا از 600 هزار بشکه در روز فراتر خواهد رفت.

بر این اساس می توان دریافت که نزاع تجاری چین و آمریکا فرصتی خواهد بود برای ایران که بازار چین را به دست آورد. و این گونه تهدید ها و تحریم های آمریکا نهایتا به انزوای خودش منجر خواهد شد.