به گزارش می متالز، بورس کالا، بازار مناسبی برای عرضه محصولات کارخانهها بهشمار میرود، اما این بازار بهتنهایی نمیتواند بازخوردهای نرخ تورم کل و تورم بخشی در صنایع مختلف را کنترل کند. از این رو، فعالان صنایعی مانند فولاد که صحبت از عرضه محصولتشان در این بازار به میان آمده است، معتقدند نباید نسخهای برای بورس کالا پیچید که وضعیت دیگر صنایع نیز مانند خودروسازی به مخاطره بیفتد. این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند قیمتگذاری فولاد در بورس نمیتواند واقعی و قابل کنترل باشد. بهادر احرامیان، نایبرئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد با اشاره به بیثباتی در بازارهای عرضه کشور به روزنامه «دنیای خودرو» گفت: «هر روز شاهد هجوم سرمایههای سرگردان به یکی از بازارهای کشور هستیم و موج گرانی هر روز به یک کالا و محصول میرسد.» وی افزود: «طی هفته جاری، نرخ انواع محصولات فولادی رشد بیش از دو برابری را در بازار تجربه کرده است، درحالیکه تولیدکنندگان از این افزایش قیمت رضایت ندارند و درعینحال مسئولان تنظیم بازار، عرضه مواد اولیه محصولات فولادی در بورس را عامل شفافیت بیشتر در کشف قیمت و فروش این محصولات میدانند. هرچند خریداران عمده فولاد هم از قیمت این محصولات رضایت ندارند و خودروسازان نیز معتقدند نحوه قیمتگذاری باعث شده است محصولات فولادی را گرانتر تهیه کنند.»
صنایع مختلف بهطور مستقیم یا غیرمستقیم از هم تاثیر میپذیرند؛ به همین دلیل نیز رونق و توسعه اقتصادی در هر یک از آنها میتواند باعث توسعه و رونق سایر صنایع وابسته شود. بهعنوان مثال؛ با رونق صنعت خودرو بهطور ناخودآگاه مصرف و تولید فولاد هم افزایش خواهد یافت. اما در شرایط فعلی که روزانه ۲۵۰۰ میلیارد تومان به حجم نقدینگی کل کشور اضافه میشود، قیمت تمام کالاها در حال افزایش است. امروز وضعیت اقتصادی کشور به گونهای است که از خودرو، فلزات و مواد غذایی تا موبایل و دیگر کالاها متاثر از گرانی نرخ ارز، رکود تورمی و افزایش نقدینگی هستند و این روند همچنان ادامه دارد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت به تازگی اعلام کرده؛ بر اساس قانون و در راستای اجماع تشکلهای بخش خصوصی، دولت و مجلس مقرر شده است بعد از ابلاغ دولت هرچه سریعتر فولاد در بورس عرضه شود و این موضوع بهتدریج بر قیمت فولاد در بازار تاثیر خواهد گذاشت.
اینکه بهصورت اجباری بگویند تمام کالاها باید در بورس کالا عرضه شوند، کار صحیح و عقلانی نخواهد بود. کارشناسان بازار معتقدند این طرح شدنی نیست. زیرا واقعا با شرایط فعلی این صنعت، امکان عرضه و قیمتگذاری آن در بورس وجود ندارد. به دلیل پیچیدگیهای بسیاری که انواع محصولات فولادی دارند، نمیتوان یک نسخه را برای آنها در نظر گرفت و برای همین شاید نسخهها و پیشنهادها به شکلی باشد که کمکی به ایجاد ثبات در بازار نکند. به گفته وزیر صمت، حداقل خرید فولاد در بازار بورس ۲۰ تن است و هر شخص میتواند با این ظرفیت خرید کند. اما خودروسازان با توجه به حجم خریدشان مصرفکننده عمده محسوب میشوند، درحالیکه این قانون دربرگیرندگی برای خریداران خردهپا را به دنبال دارد.
واقعیت این است که آزادی عمل از زنجیره فولاد گرفته شده است و دیر یا زود این صنعت باید مانند صنعت خودرو هر روز از میزان زیان انباشته خود گزارشی تهیه کند. التهابات، بازار را رها نکرده و سراسر بازارها را فرا گرفته است و اگر مشکلات را درست تشخیص ندهند، قطعاً نمیتوانند راه حل درستی را برای اقتصاد بهویژه تولید و صنعت تجویز و اعمال کنند. اگر مسئولان امر فکر کنند فقط بازار فولاد ملتهب شده است، دچار یک ایدهپردازی کاملا اشتباه شدهاند. چراکه تجربه نشان داده است این بازار با توجه به ارزآوری و ظرفیت بالای تولید نمیتواند باعث تنش در بازار شود، بلکه عواملی که در ابتدا به آن اشاره شد، واکنشهای این صنعت در بازار را افزایش میدهد. اگر راه حل اشتباه برای آرامبخشی و ثبات به این بازار ارائه و اجرا شود، نهتنها مشکل را مرتفع نمیکند، بلکه دومینووار دیگر بازارها را تحت تاثیر خود قرار میدهد و زیر فشار مضاعف میآورد.
معضل اصلی صنایع بزرگ و مادر در کشور این است که قیمتها سهبرابر شده اند و این موضوع به هیچ وجه از داخل این صنایع سرچشمه نگرفته، بلکه مشکل مربوط به متغیرهای اقتصاد کلان است و به هیچ وجه، تولیدکنندگان یا دستاندرکاران در شکل گرفتن این شرایط نقشی نداشتهاند. به اعتقاد من، مشکل درست تشخیص داده نشده است و به همین خاطر راه حلهای درستی هم تجویز نمیشود. بهطور کلی از مقاطع فولادی مانند پروفیل و انواع ورقهای فولادی در صنایع مختلفی استفاده میشود. به همین دلیل قیمت این مقاطع تاثیرات زیادی در بهای تولیدات در صنایع پاییندستی ازجمله خودروسازی خواهد داشت. بهعنوان مثال، به دلیل استفاده گسترده از ورق سبک در خودروسازی، افزایش یا کاهش قیمت این محصول میتواند تاثیر چشمگیری در قیمت خودرو داشته باشد.
پیشتر هم عرض کردم؛ وقتی روزانه ۲۵۰۰ میلیارد تومان به نقدینگی کشور اضافه میشود، هر کارشناس اقتصادی و حتی قوانین اولیه اقتصادی میگویند تورم خواهیم داشت و هیچ کاری نمیتوانند برای آن انجام دهند. این ایراد و افزایش قیمت از صنعت و بازار فولاد نیست و مربوط به متغیرهای اقتصاد کلان کشور است. اگر علتیابی را درست انجام ندهند، قطعا راه حلهای نادرست هم تجویز خواهند کرد و نتیجه نمیگیرند. بهطور کلی راهکار حل مشکل صنایع کشور یا تکمیلکنندگان زنجیره تامین در دست خود آنان نیست. طی چند ماه اخیر قیمتها به شکلی مهارناپذیر بالا رفته است و تولیدکننده هیچ دخالتی در این موضوع نداشته، بلکه عوامل بیرونی توانسته است بازار و قیمتها را اینطور مورد هجمه قرار دهد.