به جای انتقال آب مدیریت مصرف در دستور کار قرار بگیرد / آب‌های کارستی شناسایی می‌شوند

به گزارش می متالز، راضیه لک در نشست خبری که 4 اردیبهشت ماه در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: زمین شناسی علمی است که اطلاعات مورد نیاز را برای هرگونه فعالیت‌های عمرانی و اقتصادی فراهم می‌کند.

وی افزود: داده‌های تولید شده در سازمان زمین شناسی در کشور کمتر مورد توجه قرار گرفته زیرا در این زمینه اطلاع رسانی کافی انجام نشده است و آنطور که باید دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی از این سازمان شناخت ندارند.

رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه سازمان زمین شناسی کشور باید فعالیت‌هایش به شکلی باشد تا برای اجرای پروژه‌های عمرانی از این سازمان استعلام گرفته شود، تصریح کرد: کلیه فعالیت‌های سازمان زمین شناسی در حیطه فعالیت‌های وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت نمی‌گنجد و بسیاری از فعالیت‌های این سازمان فرا وزارتخانه‌ای و در سطح کل دستگاه‌های اجرایی کشور است.

لک، با اشاره به مشکلاتی که در بحث ساخت سد گتوند در استان خوزستان به وجود آمد، عنوان کرد: زمانی که سد گتوند ساخته شد اگر از سازمان زمین شناسی استعلامی گرفته می‌شد یا حداقل نقشه‌های زمین شناسی منطقه مورد بررسی قرار می‌گرفت، قطعا متوجه می‌شدند که سد گتوند در محلی در حال ساخت است که رسوبات تبخیری و نمک در آنجا فراوان است.

وی ادامه داد: متخصصی که مکان سد گتوند را انتخاب و در آنجا طراحی خود را انجام داده، حتی ساده ترین کار که یک نقشه زمین شناسی بوده را نگاه نکرده است و این عدم توجه به بحث زمین شناسی منطقه باعث شده تا احداث سد گتوند با چنین مشکلاتی مواجه شود.

رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور بیان کرد: در سازمان زمین شناسی کشور پیشنویس یک لایحه تنظیم شده است تا این لایحه در مجلس به تصویب برسد. این لایحه در خصوص این موضوع است که محل ساخت و شروع طرح‌های عمرانی بزرگ در کشور از سازمان زمین شناسی استعلام گرفته شود تا شاهد چنین مشکلاتی مانند مشکل به وجود آمده در سد گتوند نباشیم.

لک با بیان اینکه قرار است در حریم گسل‌ها محدودیت‌هایی برای ساخت و ساز لحاظ خواهد شد، عنوان کرد: در این زمین تفاهماتی با سازمان مسکن و شهرسازی داشته‌ایم. در این زمینه طرح تطبیق گسل‌های کلانشهرهای ایران را مصوب کرده‌ایم تا نگرانی ما در خصوص ساخت و سازهای نامناسبی که می تواند باعث هدررفت سرمایه و گرفتن جان انسان‌ها شود، برطرف شود.

وی با اشاره به بحث بحران آب در کشور افزود: سازمان زمین شناسی کشور مانند سازمان‌های زمین شناسی کشورهای توسعه یافته توانایی مطالعات بر روی مساله آب را دارد. هرچند که وزارت نیرو در همه حوزه‌های آب از جمله مدیریت و بهره‌برداری آب مطالعات کافی را انجام داده اما از موضوع منابع آبی که در سنگ‌های سخت وجود دارد، غافل بوده است.

رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور بیان کرد: آب‌هایی در زیر سنگ‌های سخت وجود دارد که در اصلاح به آن‌ها "کارست" گفته می‌شود. کارست پدیده‌ای است که در سنگ‌های آهکی اتفاق می‌افتد و حفره‌ای در آن‌ها ایجاد می‌کند که آب در آن‌ها جمع می‌شود.

لک ادامه داد: سازمان زمین شناسی برای اولین بار در کشور موفق شد آب‌های کارستی را در کشور شناسایی کند که در حال خروج از کشور هستند. این کارست‌ها در منطقه کلات خراسان شناسایی شد که آب آن‌ها در حال خروج از کشور بود.

وی افزود: با مطالعاتی که در این زمینه انجام گرفت شاهد آن بودیم که آب از اعماق 300تا 400 متری زمین در حال خروج به سمت ترکمنستان بود و دقیقا پس از مرز ایران و ترکمنستان با حفر چاه‌هایی در حال استفاده از این آب‌های کارستی بودند. در حال گسترش این مطالعه در تمام استان‌های مرزی کشور هستیم تا شاهد خروج این منابع آبی از کشور نباشیم.

رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور گفت: هرچه دیرتر این منابع آب کارستی را در کشور شناسایی کنیم آن‌ها را از دست خواهیم داد زیرا ممکن است با توجه به شیبی که در لایه‌های پایینی زمین وجود داشته باشد، این آب از کشور خارج شود.

لک با اشاره به بحث انتقال آّب عنوان کرد: در دنیا به دلیل مسایل زیست محیطی که انتقال آب بین حوضه‌ای ایجاد می‌کند، توصیه نمی‌شود تا این کار انجام شود. تمام مدیریت آب در آن حوضه آبریز باید به صورت یکپارچه صورت بگیرد تا شاهد به وجود آمدن مسایل زیست محیطی نباشیم.

وی ادامه داد: باید هر آبی را بتوان برای همان حوضه آبریز مدیریت کرد زیرا طبیعت خود را با آن شرایط سازگار کرده است و زمانی که آب از حوضه‌ای به حوضه دیگر انتقال داده می‌شود، طبیعت برای سازگاری خود با شرایط جدید از نظر زمین شناسی به هزاران سال زمان نیاز دارد.

رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور تصریح کرد: سازمان زمین شناسی مشخصا موافق با موضوعات انتقال آب نیست و در این زمینه اعتقاد داریم به جای مساله انتقال آب باید بحث مدیریت مصرف آب و استفاده از منابع آبی کارستی در دستور کار کشور قرار بگیرد.