سیاست‌های حاکمیتی چند سال گذشته ضد توسعه‌ معدن بوده/راهبرد اکتشافات معدنی مبهم است

به گزارش می متالز، سجاد غرقی با اشاره به در پیش بودن پنجمین همایش بین‌المللی سنگ آهن ایران در 18 اردیبهشت ماه سال جاری، درباره عملکرد دولت در حوزه معدن توضیح داد: رشد منفی 8 درصدی در معدن به خوبی گویای وضعیت این بخش است. البته این 8 درصد صرفا از معادن بزرگ احصاء شده است و اگر معادن متوسط و کوچک را نیز لحاظ کنیم، شرایط نامطلوب‌تری را نتیجه خواهیم گرفت.

وی درباره وضعیت اکتشافات معدنی در کشور عنوان کرد: راهبرد اکتشافات معدنی مبهم است. ما باید در حوزه‌های مختلف معدن اولویت‌سنجی انجام دهیم؛ یعنی اگر اولویت افق 1404 و تولید 55 میلیون تن تولید فولاد است، باید اکتشافاتی انجام شود که ما را به این تولید نزدیک کند. اکتشافاتی که به تولید نزدیک باشد، اکتشافات تکمیلی است نه اکتشافات پایه و اولیه. اتفاقی که در حال حاضر برای آن سرمایه‌گذاری می‌شود، بلندمدت و مبهم است. در واقع سرمایه‌گذاری عمده روی اکتشافات پایه در حال انجام است اما باید اکتشافات به صورت تکمیلی (اکتشاف حین استخراج) انجام شود. این موضوع به این معنا است که منابع مالی اکتشافات باید به معادن فعال که نیازمند اکتشافات تکمیلی هستند، اختصاص پیدا کرده و در گام بعدی سرمایه‌گذاری برای اکتشافات پایه صورت گیرد. به همین دلیل به نظر می‌رسد در این موضوع هم اولویت‌ها به درستی رعایت نمی‌شود.

او درخصوص اینکه وضعیت قیمت‌گذاری سنگ‌آهن در داخل به چه صورت است؟ گفت: در این باره بهتر است محصول در بورس کالا عرضه و قیمت‌گذاری صورت بگیرد. پیشنهاد انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن هم این است که قیمت به صورت رقابتی و در بورس کالا تعیین شود.

عضو انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران همچنین درباره اینکه وضعیت بازار سنگ‌آهن را چطور ارزیابی می‌کنید و آینده بازار را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟ توضیح داد: پیش‌بینی‌ها برای صادرات از کانال 60-70 دلار بالاتر نخواهد رفت. در بهترین حالت قیمت‌های 70 دلار خواهد بود. بعید است قیمت سنگ‌آهن از 60 دلار بطور متوسط خارج شود. در آینده نیز معادن کوچک و متوسط شرایط نامساعدی خواهند داشت و بخش عمده‌ای از آنها نیمه فعال خواهند بود. همچنین معادن بزرگ و نیمه دولتی در طرح‌های خود توسعه خواهند داشت اما در سال‌های آینده با توجه به عدم وجود سیاست‌های حمایتی در بالادست زنجیره با کمبود سنگ‌آهن مواجه خواهیم شد. این اتفاق ظرف 3 سال آینده رخ می‌دهد و تامین خوراک صنایع پایین دستی با مشکل همراه می‌شود. مواجهه با این مشکل 2 دلیل را در بر می‌گیرد. نخستین دلیل آسیب‌پذیر بودن بازار سنگ‌آهن ایران به واسطه نوسانات بازار جهانی است و مساله دوم سیاست‌های اشتباه حاکمیتی در عدم حمایت از معادن است که باعث شده سرمایه‌گذاری در بخش معدن در حوزه‌های اکتشافی و استخراجی به صورت جدی انجام نشود. در افق 1404 برای 55 میلیون تن ظرفیت تولید فولاد به 160 میلیون تن سنگ‌آهن ‌دانه‌بندی نیاز است که از این میزان نزدیک به 80 میلیون تن ظرفیت کسری وجود خواهد داشت. بطورکلی حداقل بین 70 تا 80 میلیون تن ظرف 3 سال آینده با کسری ظرفیت سنگ‌آهن مواجهیم که اگر سرمایه‌گذاری در حوزه بالادستی معادن رخ ندهد، این موضوع اتفاق می‌افتد. در این حالت یا باید سنگ‌آهن وارد کرد و یا اینکه واحدهای پایین دستی فعالیت خود را متوقف کرده و تعطیل خواهند شد.

غرقی درباره گروه معدنی متما که او مدیریت آن را بر عهده دارد نیز توضیح داد: گروه معدنی متما، فعالیت خود را از سال 1383 با جمعی از فارغ‌التحصیلان رشته معدن آغاز کرد. این شرکت فعالیت خود را از زمان یادشده با اقدامات اکتشافی شروع کرد. در سال 1385 با اکتشاف تکمیلی ذخیره معدن سنگ‌آهن مروارید در زنجان کار خود را در حوزه بهره‌برداری نیز آغاز کرد. ظرفیت تولید سالانه این معدن 360 هزار تن است. بهره برداری از معادن مس حلب و زرین آباد نیز از سایر فعالیت‌های این گروه معدنی است. از 1387 تا سال 1395 صادرات سنگ‌آهن در گروه متما انجام می‌گرفت اما در حال حاضر احداث واحد کنسانتره در دستورکار است که وفق شرایط بازار یا کنسانتره را صادر می‌کنیم و یا بازار داخلی را تامین خواهیم کرد.