نقاط قوت "شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد" بر ضعف‌هایش می‌چربد

به گزارش می متالز، شیوه نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد در حالی مطرح شده است که اختلاف نظرهای بسیاری را در پی داشته است؛ در این رابطه سعید عسکرزاده با بیان اینکه به اعتقاد ما دولت با درنظر گرفتن مسائل و مشکلات موجود در زنجیره آهن و فولاد، نسبت به تنظیم "شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد" برای ساماندهی بازار و این زنجیره اقدام کرده است، اظهار کرد: دولت در چند دهه اخیر در بسیاری از موارد از جمله در حوزه زنجیره آهن و فولاد، برنامه‌ریزی دستوری و قیمت‌گذاری را در دستور کار قرار داده است که  البته همواره شاهد شکست این سیاست و ایجاد معضل برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان هم بوده‌ایم؛ اما در دستورالعملی جدید، تا حدود زیادی از فضای مداخلات و قیمت‌گذاری دستوری فاصله گرفته شده است.

دبیر انجمن سنگ‌ آهن ایران ضمن تاکید براینکه البته این شیوه‌نامه جای کار بسیاری نیز دارد، گفت: اما اصل ماجرا اقدام خوبی بوده و اصلاحات مورد نیاز نیز در سطح وزارت صمت قابل اعمال است؛ از جمله آنکه همه محصولات زنجیره قابلیت عرضه در بورس کالا را ندارند. برای مثال تعیین قیمت سنگ آهن به پارامترها و ویژگی‌های متعددی بستگی دارد و عملا تعیین قیمت صحیح آن در فرایند بورس کالا ممکن نیست. اما زمانی که از کنسانتره با عیار ۶۶ صحبت می‌کنیم، همه ویژگی‌های آن مشخص بوده و به راحتی کشف قیمت در بورس کالا انجام می‌گیرد.

وی افزود: در بخش‌های انتهایی زنجیره نیز برخی محصولات تولیدکننده انحصاری دارند و این در حالی است که بورس کالا زمانی کارآمد خواهد بود که عرضه و تقاضا به صورت رقابتی اتفاق بیفتد. در چنین شرایطی به دولت پیشنهاد کرده‌ایم که با اصلاح دستورالعمل، اجازه دهند تا عرضه این دست از محصولات از طریق برگزاری مزایده‌ شفاف صورت گیرد. هم‌اکنون انجمن سنگ آهن نیز در حال اعمال تغییراتی روی سایت خود است تا عرضه‌کنندگان و متقاضیان سنگ آهن بتوانند در فرآیند یک مزایده به صورت شفاف شرکت کرده و محصولات خود را خرید و فروش کنند.

عسکرزاده با اشاره به اینکه یکی از نکاتی که از سوی منتقدان به این شیوه‌نامه مطرح می‌شود، تعیین سقف قیمت در پیوست این شیوه‌نامه برای محصولات مختلف این زنجیره است که برخی از آن به عنوان قیمت‌گذاری دستوری یاد می‌کنند، گفت: اما تعیین سقف قیمت، فاصله بسیار زیادی با تعیین دستوری قیمت داشته و این دو موضوع با هم قابل مقایسه نیستند. تنها نکته قابل توجه این است که تجربه نشان داده قیمت‌ها از نظر روانی معمولا به سقف چسبیده و حتی اگر به حکم عرضه و تقاضا، قیمت محصولی باید پایین‌تر از سقف باشد، باز هم معاملات در قیمت سقف انجام می‌گیرد. با توجه به این نکته به دولت پیشنهاد کرده‌ایم از تعیین سقف قیمت صرف نظر کند.

دبیر انجمن سنگ آهن ایران در پایان تاکید کرد: "شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد" گام خوبی در جهت ایجاد توازن و شفافیت در زنجیره است؛ امیدواریم دولت با توجه به نظرات انجمن‌های تخصصی، نسبت به اصلاح برخی جزییات آن گام بردارد.

در این رابطه اما رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در نامه‌ای خطاب به معاون اول رئیس جمهوری، با تشریح نکاتی پیرامون  این شیوه‌نامه به بیان ایرادات آن پرداخته و عدم توجه به آن‌ها را، آسیبی جدی برای صنعت فولاد خوانده است و از عدم مشارکت انجمن تولیدکنندگان فولاد در تدوین این شیوه‌نامه گلایه‌مند بوده است.

اما انجمن نوردکاران فولاد ایران هم از کلیات "شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد" حمایت کرده است و ضمن اینکه از زوایای پنهان انتقادات فولادسازان پرده برداشته، اعلام کرده است که از اقدامات رانت‌زُدای دولت و مجلس در بازار فولاد حمایت می‌کند. همچنین این انجمن معتقد است، حال که دولت در یک دستورالعمل در حال پایان دادن به منافع رانتی در بازار فولاد است، بسیاری که تا پیش از ابلاغ این شیوه‌نامه، انگشت اتهام را به سمت نوردکاران می‌گرفتند، برافروخته شده و آن را مورد شماتت قرار می‌دهند و به بهانه‌های واهی و حتی افت شاخص معاملات بورس، آن هم پیشاز اجرایی شدن این شیوه‌نامه، سعی در ممانعت از اجرای آن دارند.