مکانیزاسیون استخراج الزامی غیرقابل انکار برای معادن است/ کاهش هزینه‌های تولید و بهره‌وری بالا دستاورد مکانیزاسیون

به گزارش می متالز، سیدجواد حسینی‌کیا اظهار کرد: بررسی‌ها و آمارهای موجود در کشور نشان می‌دهد سهم بالایی از معادن ایران در بخش‌های مختلف فلزی یا غیرفلزی مربوط به معادن کوچک و متوسط است که از سوی بخش‌ خصوصی مدیریت می‌شود و به دلیل کمبود منابع مالی این بخش بعضا بهره‌وری بالایی ندارند، چون همچنان استخراج در آنها وابسته به نیروی انسانی است.

حسینی‌کیا در ادامه افزود: این درحالی است که کشورهای توسعه یافته در صنعت معدن تقریبا وابستگی به نیروی انسانی را به صفرنزدیک کرده و بیشتر به سمت استفاده از سیستم‌های مکانیزه روی آورده‌اند تا با استفاده از بهره‌وری بالاتر در صنایع پایین دستی رونق قابل ملاحظه‌ای ایجاد کنند.

وی تاکید کرد: برآوردهای کمیته تخصصی معادن در کمیسیون نشان می‌دهد سهم نیروی انسانی در هزینه های عملیاتی معادن بین۲۰ تا ۳۰ درصد است که اگر این سهم را در اقتصاد کلان معادن درنظر داشته باشیم سهم بالایی از گردش مالی است.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به استفاده از فناوری‌های نوین در استراج معادن اظهار کرد: امروزه، استفاده از تکنولوژی روز مانند مکانیزه کردن کلیه عملیات استخراج و همچنین اتوماسیون ماشین آلات به عنوان یک راهکار اساسی در کاهش هزینه‌های معدن عنوان شده است.

به گفته حسینی‌کیا شرکت‌های بنام و مطرح با همین رویکرد بسیاری از فعالیت‌های معدنی خود را به ماشین‌آلات هوشمند با فناوری‌های فوق پیشرفته واگذار کرده‌اند تا بتوانند سهم هزینه‌های نیروی انسانی را به حداقل خود برسانند.

وی همچنین اظها کرد: شرکت‌های معدنی معتبر و بزرگ در جهان اکنون در بخش‌های استخراج، حمل و انتقال کاملا با استفاده از تجهیزات خودکار توانسته‌اند سهم بالایی از هزینه‌های نیروی انسانی را کاهش دهند که البته این تنها دستاورد استفاده از فناوری‌های نوین استخراج معادن نیست چون راندمان تولید نیز تغییر معناداری خواهد داشت.

به گفته این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نکته قابل توجه در این زمینه افزایش راندمان کاری و کاهش هزینه های مصرفی است. به عنوان مثال ناوگان دام‌تراک‌های خودران در تمامی ایام سال و 24 ساعته بدون نیاز به مرخصی فعالیت می‌کنند و مشغول جابجایی محصولات از مبداء معادن به محل تخلیه و بارگیری هستند.

حسینی‌کیا درباره کاهش هزینه‌های حمل و نقل یا جابجایی مواد معدنی با استفاده از این شیوه را چیزی حدود 13 تا 15 درصد عنوان کرد که قطعا در اقتصاد یک معدن این ارقام تعیین کننده و قابل تامل است.

وی با اشاره به این نگرانی که با استفاده از مکانیزاسیون، کاهش مشاغل و بیکاری احتمالا اتفاق می افتد تصریح کرد: این فرضیه‌ای اشتباه است چون اگرچه استفاده از ماشین‌آلات خودران یا مکانیزه عاملی در کاهش فرصت‌های شغلی انسانی در معادن است اما افزایش حجم تولید در ادامه زنجیره اشتغالزایی بالاتری ایجاد می‌کند.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تاکید کرد: همانطور که می دانید اصولا با توجه به قانون کاهش خام فروشی و اقتصاد مقاومتی قرار نیست محصولات معدنی خام صادر شوند پس با برنامه‌ریزی در صنایع پایین‌دستی و همچنین ادامه زنجیره تولید معادن بدون تردید فرصت‌های شغلی بیشماری ایجاد می‌شود که این نگرانی را از بین خواهد برد.

وی همچنین با اشاره به کاهش هزینه‌های تولید مواد معدنی گفت: برآوردهای کمیته تخصصی معدن این کمیسیون نشان می‌دهد تا سال 2030 میلادی اغلب معادن معتبر بین‌المللی که از طریق شرکت‌های چند ملیتی اداره می‌شوند با استفاده از روبات‌ها بیشترکارها را انجام می‌دهد که به عنوان مثال در بخش سنگ آهن این اتفاق می‌تواند هزینه تولید را تا کمی بیشتر از 10 دلار در هر یک تن کاهش دهد.

حسینی‌کیا در ادامه با اشاره به اهمیت کاهش مصرف منابع در صنعت معدن گفت: البته این موارد که مطرح شده تنها دستاورد مکانیزاسیون نیست؛ بلکه شاید بتوان گفت اصلی‌ترین دستاورد کاهش مصرف منابع بخصوص آب در این زمینه است. به‌عنوان مثال یکی از مهمترین چالش‌های ایران اکنون کمبود منابع آب در کشور است و اتفاقا معادن و صنایع معدنی به این ماده وابسته هستند، بنابراین جای تردید نیست که استفاده هر شیوه‌ای برای کاهش استفاده از این مایه حیات الزامی است.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس معتقد است اگرچه در بسیاری از موارد بخصوص در صنایع معدنی و فولادسازی‌ها اکنون استفاده بهینه از منابع مثل آب با اتکاء به توانمندی‌های داخلی انجام شده است، اما همچنان جای کار وجود دارد و باید کل زنجیره تولید با استفاده از فناوری‌های نوین در این زمینه گام‌های مؤثرتری بردارد.