تهدیدی به نام تعطیلی معادن؛ ماشین آلات معدنی پاشنه آشیل معدنکاری در ایران

به گزارش می متالز، یکی از مشکلاتی که فعالان معدنی همواره از آن گله‌مند هستند، بالا بودن قیمت ماشین‌آلات معدنی و همچنین عدم امکان واردات آنها به ایران به دلیل تحریم‌های بین المللی است؛ این موضوع در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از معادن هم اکنون به گفته فعالان معدنی از ماشین آلات قدیمی استفاده می‌کنند که عمر مفید و کارآیی آنها به سر آمده است.

در این زمینه نیز چندی پیش سازمان ایمیدرو  آمادگی خود را برای حمایت از شرکت‌ها برای تامین ماشین‌آلات معدنی اعلام کرد؛ به این شکل که با کمک ایمیدرو به عنوان یک سازمان توسعه ای بستر لازم برای تقویت سازندگان داخلی همچون شرکت هپکو برای بومی سازی ماشین آلات را فراهم کند تا در بلندمدت، مشکلات مربوط به استفاده از ماشین آلات دست دوم نظیر هزینه های سرمایه گذاری، سوخت، بهره وری و غیره کاهش یابد. به این شکل که ایمیدرو با این اقدام مرکزی برای تامین قطعات یدکی ایجاد کند و درنتیجه، مشکل پشتیبانی فنی از ماشین آلات رفع گردد و در کنار آن نیز نیروهای متخصص برای این حوزه تربیت شوند.

با توجه به این امر باید دید که با این اقدام از سوی ایمیدرو آیا می توان به بقای معادن و نوسازی و تجهیز آنها در آینده امیدوار بود یا خیر؟

نیاز بخش معدن چیست؟

امروز نیاز بخش معدن کاملا مشخص و مشکلات نیز کاملا مشهود بوده و بر این اساس باید راهکارهایی برای چگونگی تامین ماشین آلات برای بخش معدن مطرح شود؛ البته نکته اینجاست که بزرگترین مشکل برای خرید و واردات ماشین آلات معدنی تخصیص ارز برای آن است. برای مثال به گفته یکی از فعالان معدنی، بولدوزر که دو سال گذشته با دلار ۳۰۰۰ تومانی به قیمت یک میلیارد تومان خریده میشد، اکنون قیمت آن ۱۰ برابر شده و تهیه آن برای معدندار مشکل است. از سوی دیگر شاید حدود 20 سال است که معادن ماشین آلات جدیدی نتوانستند خریداری کنند و همان ماشین‌های قدیمی را استفاده می‌کنند.

از سوی دیگر می بینیم که کارخانه های تولیدکننده ماشین آلات سنگین همچون هپکو نیز آنچنان که باید توان تامین و تولید ماشین آلات مورد نیاز معادن را ندارد؛ دلیل آن هم مشخص است؛ چراکه به نوعی ورشکستگی این کارخانه و عدم توجه کافی برای سرپا کردن آن سبب شده تا این سرمایه ملی هم در حال خاک خوردن باشد و سودی عاید معدنکاران و همچنین دیگر مشتریان ماشین آلات آن یعنی راه و شهرسازی نرساند.

به نظر می رسد که امروزه در دولت طرح تفکر غالب این است که به ماشین آلات معدنی نیاز داریم و برای تامین آن نیز کمک هایی انجام شده، اما باید دید تا چه اندازه جدیت و یکرنگی برای حل این مشکل در بدنه دولت وجود دارد؟

نگاه وزیر صمت معادن چیست؟

به گفته فعالان بخش معدن، یکی از نقاط قوتی که بعد از انتخاب وزیر جدید صمت وجود دارد، اشراف کامل وی به بخش معدن است که میتوان تا حدودی شرایط را بهتر و کار را آسان کند؛ پس معدنداران می توانند قبل از پایان کار دولت پیشنهادات خود را برای راهکارها و پیشنهادها در خصوص چگونگی تامین ماشین آلات ارائه دهند تا شاید استارت این موضوع در دولت دوازدهم زده شود.

در واقع فعالان حوزه معدن در بخش خصوصی که در قالب تشکلها و NGO ها فعالیت دارند، باید از توانمندی‌های خود استفاده کنند؛ چراکه می‌بینیم امروزه سهمیه ارزی به شکل واقعی برای بسیاری از فعالان عرصه معدن و صنعت وجود ندارد؛ بنابراین یکی از راهکارها می‌تواند این باشد که فعالان معدنی و سرمایه گذاران از منابع مالی و ارزی خود استفاده کنند و با حمایت دولت و همکاری وزارت صمت با تأمین ارز توسط خودشان، ماشین‌آلات را تامین کنند. چراکه واردات ماشین آلات امروزه جدای بحث تامین منابع ارزی بسیار سخت شده و تحریم‌ها مانع اصلی برای ورود ماشین آلات به کشور هستند.

مشکل عمده تامین ماشین آلات چیست؟

در حال حاضر برخی از مجموعه‌های معدنی تعدادی از ماشین آلات قابل قبول را در اختیار دارند که می‌تواند عملیات معدنکاری را برای آنها تسهیل کند، اما نکته مهم عدم دسترسی به قطعات مورد نیاز برای آنها و همچنین دشوار شدن تهیه مجدد از این نوع ماشین آلات است که به دلیل نوسانات نرخ ارز صورت می‌گیرد.

این درحالیست که به گفته فعالان معدنی عدم ورود قطعات و تامین نشدن آنها منجر به تعطیلی خط تولید خواهد شد .پس به نظر می‌رسد مهم‌ترین و اولین اولویت برای رسیدگی به مشکل تامین ماشین آلان معدنی بحث ثبت سفارش در حوزه ماشین آلات و قطعات یدکی است.

سخن آخر....

تامین ماشین آلات معدنی برای واحدهای امروز تبدیل به یک چالش بزرگ تبدیل شده و در صورتی که از سوی مدیران و مسوولان در حوزه معدن مورد توجه قرار نگیرد تهدیدی به نام تعطیلی معادن به زودی اتفاق خواهد افتاد.