سیمان کیاسر؛ کارخانه همیشه در بحران مازندران

به گزارش می متالز، کارخانه سیمان کیاسر با نام "شرکت صنایع سیمان کیاسر" در تاریخ ۲۲ مرداد سال ۸۳ در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران ثبت شد، ولی خط تولید آن پاییز سال ۹۲ شروع به کار کرد؛ وقفه ۱۰ ساله ای که ظاهرا بخشی از آن به خاطر پیش بینی چنین روزهایی بوده است.

این کارخانه با ظرفیت تولید ۲ هزار تن کلینکر در روز کارش را آغاز کرد. در مراسم افتتاح آن اعلام شد که یکهزارو ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار دولتی و ۲هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار بخش خصوصی برای ساختش هزینه شد. در باره میزان اشتغال این کارخانه، آمارهای مختلفی در رسانه ها یافت می شود ؛ از ۱۷۰ نفر تا ۴۰۰ نفر، ولی آمار ۲۵۰ نفر به صورت مستقیم و ۲ هزار نفر غیرمستقیم بیشتر به چشم می خورد.

نکته ای که همواره در کنار آمار اشتغال مستقیم آن با تاکید گفته می شود، بومی بودن ۷۵ درصد افراد شاغل در این کارخانه است. مردم منطقه هم آن را بیشتر به عنوان دستاورد و عملکرد یکی از نمایندگان اسبق شهرستان ساری می شناسند و اتفاقا تا زمانی که آن نماینده در مجلس حضور داشت، مشکلات و بحران های این کارخانه را با صرافت بیشتری پیگیری می کرد و به نوعی عمدتا اطلاع رسانی برای رفع مشکلاتش را هم انجام می داد.

کارخانه سیمان کیاسر طی ۶ سال گذشته که خط تولیدش به راه افتاد، تقریبا هر ساله یک در میان مشکل داشت. نخستین سال  فعالیتش با کمبود مواد معدنی مواجه شد و حتی کار به تعطیلی هم کشید. بعد از آن مشکلات زیست محیطی مطرح شد که باز هم به تعطیلی موقت انجامید و سرانجام با دخالت دستگاه قضایی پایان یافت. مشکل راه دسترسی هم طی این سال های بخش جدانشدنی از مشکلات کارخانه بود. تغییر نرخ سوخت در سال ۹۶ هم این کارخانه را با بحران مواجه و منجر به تعطیلی موقتش شد.  

گذشته از همه اینها، مردم منطقه هم با وجود اشتغال نیروهای بومی، چندان راضی به نظر نمی رسند. برخی از آنان هر از چندگاهی مسایلی مانند "کوهخواری" و "جنگل خواری" را در باره اش مطرح می کنند. وقتی مجموعه مشکلات کارخانه و نارضایتی بخشی از مردم منطقه به میان می آید، کارشناسان اقتصادی بر این نکته تاکید دارند که جانمایی کارخانه احتمالا پروسه کاملا کارشناسی را طی نکرده بود. این دیدگاه کارشناسی با توجه به پایان یافتن ذخایر معدنی در اختیار کارخانه چندان هم بیراه به نظر نمی رسد.

طرح موضوع در شورای معادن 

پیگیری رسمی برای رفع مشکل رو به پایان بودن ذخایر معدنی کارخانه سیمان کیاسر مهر ماه امسال در نشست مدیرعامل این کارخانه با معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار مازندران شروع شد. روابط عمومی استانداری مازندران ۱۵ مهر ماه امسال اعلام کرد که مسائل و مشکلات شرکت سیمان کیاسر در نشستی به ریاست حسن خیریانپور معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری و با حضور لطفی پور مدیرعامل شرکت سیمان کیاسر در سه حوزه معدنی , ثبتی و حمل و نقل مورد بررسی و تصمیم گیری واقع شد. ‎

در این خبر کوتاه که توضیحی در باره هیچ یک از مشکلات ندارد، آمده است: در این جلسه پس از ارایه گزارش عملکرد ۶ ماهه ابتدای سال توسط مدیرعامل این واحد، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری دستورات لازم را جهت رفع مسایل و مشکلات شرکت سیمان کیاسر صادر کردند.

آنچه مسلم است ظاهرا مشکلات حل نشده باقی ماند چون در تازه ترین نشست شورای معادن استان هم مشکلات این کارخانه با جزییات بیشتری مطرح شد. اظهارات مسوولان استان هم در این نشست که بر ضرورت حل مشکل کمبود ذخایر معدنی تاکید داشتند، بر این نکته صحه گذاشت که مطالعات و جانمایی این کارخانه مهم از ابتدا کارشناسی نبوده و بدون در نظر گرفتن شرایط اکتشاف در عرصه‌های ملی طبیعی و همچنین مقولات زیست محیطی صورت گرفت.

اگر چه کارخانه سیمان کیاسر همه مجوزهای زیست محیطی را برای آغاز فعالیت دریافت کرده و گفته شده است که هیچ‌گونه تداخلی با محدوده‌های جنگلی ندارد و حتی این شرکت متعهد شد تا در نقاطی که احتمال تداخل وجود دارد، به ازای هر میزان تخریب، نسبت به احیای ۴۰۰ درصدی پوشش گیاهی منطقه اقدام کند، اما سوابق فعالیت کارخانه سیمان کیاسر نشان می‌دهد که در مرداد ماه سال ۱۳۹۴ سازمان جنگل‌ها، مراتع  و آبخیزداری مانع فعال شدن معدن دوم کارخانه شد.

استاندار مازندران در جلسه شورای معادن استان که بتازگی برگزار شد، مطالعات غیر کارشناسی و ناقص در اجرای طرح‌های مختلف عمرانی، خدماتی و سرمایه گذاری زیر بنایی را مشکلات جدی استان طی چند دهه اخیر دانست و گفت: این که کارخانه‌ای با این حجم از سرمایه گذاری در کمتر از ۶ سال چندین بار با مشکلات کمبود مواد اولیه مواجه شود، نشانه بی توجهی به انجام کارهای فنی و کارشناسی است.

احمد حسین زادگان با توضیح اینکه پس از افتتاح این کارخانه دولت تدبیر و امید چندین بار مشکلات کارخانه را با راهکارهای موقتی با هدف حفظ اشتغال و تداوم تولید حل و فصل کرده است، ادامه داد: اکنون نیز باید راهکارهایی را پیدا کنیم تا علاوه بر حفظ عرصه‌های طبیعی، توجه به مشکلات مردم منطقه، اشتغال جوانان که عمده آنان بومی هستند، حفظ شود.

وی از منابع طبیعی خواست تا با رعایت همه مقولات زیست محیطی و با کمترین خسارت به عرصه‌های منابع طبیعی، اجازه گمانه زنی را در مورد میزان ذخیره مواد معدنی این کارخانه بدهد.

بر اساس اعلام نماینده و مهندس مشاور کارخانه سیمان کیاسر که در جلسه شورای معادن مازندران مطرح شد ، ذخیره مواد معدنی این کارخانه تا یک سال آینده به پایان می‌رسد. در عین حال به گفته این مشاور، بسیاری از مواد معدنی مصرفی فعلی هم با ناخالصی‌های زیادی همراه است که هزینه تولید را افزایش می‌دهد.

او در این جلسه تکید کرد: اگر از هم اکنون طرح اکتشاف مواد معدنی را در عرصه‌های طبیعی منطقه که زمانبر است یعنی حدود یک سال طول می‌کشد، شروع نکنیم، با تعطیلی قطعی کارخانه مواجه می‌شویم و از آن جایی که عرصه‌های همجوار این کارخانه پوشش گیاهی ندارد، شرکت آمادگی دارد در صورت صدور مجوز از سوی منابع طبیعی هر چه زودتر گمانه زنی و اکتشاف را شروع کند.

نماینده مدیرعامل کارخانه سیمان کیاسر گفت: امیدواریم بتوانیم به موادمعدنی در عرصه‌های همجوار کارخانه برسیم. با توجه به بررسی‌های صورت گرفته، شرکت آمادگی خرید عرصه‌هایی که در اختیار مردم بومی منطقه است را انجام بدهد، البته نباید از فرصت نیاز شرکت با تعیین غیر منطقی در قیمت گذاری عرصه‌ها سوء استفاده شود.