آثار منفی دریافت عوارض 10 و 15 درصدی سنگ آهن و گندله

به گزارش می متالز، سعید عسکرزاده با اشاره به برنامه وزارت صنعت گفت: موضوع اخذ عوارض صادرات سنگ آهن چند سال است که از سوی دولت و بخش خصوصی مورد بحث قرار گرفته و تحلیل هایی از سوی دو طرف انجام می شود، حتی در پاره ای موارد کار به کمیته فنی شورای اقتصاد ارجاع شده اما در نهایت نتیجه ای نداشته است.

وی افزود: طی پیشنهادی از سوی معاونت امور معدنی وزارت صنعت، عوارض 10 درصدی برای سنگ آهن دانه بندی، صفر درصدی برای کنسانتره و 15 درصدی برای گندله در نظر گرفته شده و بحث و تبادل نظر پیرامون این نرخ ها ادامه دارد.اواخر سال گذشته جلسه شورای اقتصاد در این خصوص تشکیل و همچنین بررسی موضوع از سوی وزیر صنعت به ستاد زنجیره فولاد محول شد اما تاکنون نظر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن اخذ نشده است.

این فعال حوزه سنگ آهن تصریح کرد: نظر این انجمن خودداری دولت از وضع عوارض صادراتی بر سه ماده معدنی یاد شده مطابق با نص قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر است.سنگ آهن دانه بندی شده، کنسانتره و گندله به دلیل ورود به چرخه فرآوری و برابر تعریف ماده 37 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی، ماده خام یا کالای با ارزش افزوده پایین نیست و تقاضا داریم تصمیم سازان مفهوم عام سنگ آهن را از مواد معدنی یاد شده مجزا بدانند.

آثار عوارض صادراتی

عسکر زاده با اشاره به تبعات وضع عوارض بر صادرات سنگ آهن دانه بندی، کنسانتره و گندله بر کسب و کارهای کوچک و متوسط در حوزه معادن سنگ آهن گفت: صادرات سنگ ‌آهن معادن بخش خصوصی تقریباً متوقف شده و صادرات فقط از معادن بزرگ انجام می‌شود.وقتی معدنی تعطیل می‌شود، بازگشت آن به فعالیت اولیه بسیار هزینه‌بر است، همچنین به ‌دست آوردن مشتریانی که در دوران تعطیلی از دست رفته‌اند، کار بسیار سختی است.

وی افزود: معادن سنگ ‌آهن حدود 60 درصد از کل ارزش ‌افزوده بخش معدن را در اختیار دارند، در نتیجه علت تعطیلی آنها بسیار مهم است، دولت باید مشوق‌هایی را ارائه کند که از تعطیلی معادن کوچک و متوسط جلوگیری شود.سهم بنگاه های کوچک و متوسط (SME) در اشتغال بخش معدن 83 درصد از کل سهم اشتغال و 65 درصد تولید مواد معدنی بخش معدن است، به همین دلیل حذف عوارض به عنوان علامت مثبت می تواند به سرمایه گذاران اطمینان دهد در صورت تولید می توانند با اتکا به بازار صادراتی در معادن کوچک و متوسط سرمایه گذاری کنند.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ادامه داد: فشار آوردن بر حلقه ابتدایی زنجیره فولاد نه تنها هیچ کمکی به حلقه های بعدی نخواهد کرد، بلکه موجب پایین آمدن ظرفیت تولید و در نهایت تعطیلی این حلقه را فراهم خواهد کرد.توسعه نیافتن بخش معدن به دلیل کاهش درآمدزایی یا دادن آدرس اشتباه دولت به معدنکاران و ترغیب غیر مستقیم آنها به ورود به حلقه های بعدی، به منزله تباه کردن این سرمایه است.

عسکر زاده توضیح داد: کاهش درآمدزایی سبب می شود تا در نهایت فولادسازان از توسعه نیافتگی بخش معدن متضرر شوند و ورود معدنکاران به حلقه های بعدی نیز باعث می شود که علاوه بر خالی ماندن دست فولادسازان، به جای توسعه معدن و بویژه سرمایه گذاری در اکتشافات جدید، سرمایه معدنکاران در حوزه ای غیر رقابتی و غیر اقتصادی به دلیل لحاظ نکردن ظرفیت معدن و بی توجهی به بازار فروش در درازمدت هدر برود.

وی گفت: با وضع عوارض صادراتی بر سنگ آهن، کنسانتره یا گندله و ارسال علامت منفی به این حوزه با خام فروش خواندن این صنعت، در عمل معدن را به ایجاد ادامه زنجیره تشویق می کنیم.این اتفاق سبب می شود با ساخت واحدهایی تولیدی با هزینه تمام شده بالا و نامناسب به دلیل ضعف زیرساخت ها و همچنین با دسترسی غیر رقابتی به بازارهای صادراتی، در عمل موضوع مکان یابی و برنامه ریزی برای صادرات محصول با ارزش افزوده بالا از ذهن پاک شود، همچنین فولادسازان را تحریک می کنیم که برای جلوگیری از کمبود سنگ در آینده به خرید معادن روی بیاورند.

این فعال حوزه سنگ آهن با اشاره به اینکه عوارض صادراتی سبب تمایل نداشتن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن به تولید مازاد بر نیاز داخل برای صادرات می شود،گفت:این امر در نهایت کاهش تولید و کاهش درآمد حاصل از صادرات سنگ آهن و در نتیجه رشد نیافتگی و توسعه بخش معدن و صنایع فولاد را به همراه دارد.این موضوع سبب می شود تا همچون گذشته رقیبان حرفه‌ ای از کشورهای چین، ترکیه و غیره بر شرکت‌ها و صادرکنندگان ایرانی پیشی بگیرند.

عسکر زاده گفت: تجربه سال‌ های گذشته نشان می‌ دهد شرکت‌های ایرانی تولید کننده در ورود به بازارهای جدید و حفظ سهم بازار در برابر رقبا ضعف داشته ‌اند، از طرفی سیاست‌های متغیر داخلی در حوزه اولویت ‌دهی به صادرات و برخی نگاه‌ های ناشی از منافع صنفی در نکوهش و فشار به صادرات محصولات فولادی در برخی موارد به از دست رفتن بعضی بازارها و کم رنگ شدن حضور مستمر تولید‌کنندگان اصلی در بازارهای هدف شده است.فسخ قراردادهای صادراتی و از دست رفتن بازارهای بین المللی و کاهش صادرات، نتیجه تغییر ناگهانی شرایط صادرات است.

وی با اشاره به خروج آمریکا از برجام گفت: در چنین شرایطی بهترین اتفاق عزم جدی و همگانی برای توسعه صادرات و ورود ارز به ایران است.هر قانون بازدارنده مثل وضع عوارض صادراتی موجب کاهش تمایل صادرکنندگان سنگ آهن برای صادرات می شود و از آنجایی که بخش خصوصی در هر فعالیت اقتصادی از جمله صادرات بیش از هر چیز به دنبال سود است، زحمات مربوط به انتقال کالا و ارز به حدی خواهد بود که شاید دولت مجبور شود مشوق های صادراتی اعمال کند، بر این اساس وضع عوارض موجب محدود شدن فعالیت بخش خصوصی در صادرات خواهد شد.