مهدی کرباسیان ضمن اعلام این مطلب اظهار داشت: اکتشاف جزو اصلی ترین فعالیت های ایمیدرو است که با توجه به ذخایر بالای معدنی، در راستای اقتصاد مقاومتی بوده و به عنوان یکی از بندهای ابلاغی مقام معظم رهبری است که باید در این حوزه سرمایه گذاری صورت گیرد. از این رو، ایمیدرو و سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی از سال 93 که کار اکتشاف 250 هزار کیلومتر مربع را در 25 استان آغاز کردند، اکنون روی 50 هزار کیلومتر مربع کار دقیق و پیشرفته انجام می شود و 200 هزار کیلومتر مربع به دلیل اینکه جزو فعالیت های ایمیدرو محسوب نمی شود و زمینه فعالیت کمتری در آنها وجود دارد، آزاد سازی شده تا بخش خصوص بتواند کار اکتشافی انجام دهد.
کرباسیان همچنین خبر از اکتشاف 50 میلیون تن ذخیره قطعی سنگ آهن جدید و قابل افزایش تا 180 میلیون تن در منطقه ایران مرکزی خبر داد.
وی ادامه داد: الان محدوده هایی نظیر «پهنه پلی متال گلوجه زنجان»، «پروانه اکتشافی سنگ آهن چاه باشه 1و2 یزد»، «گواهی کشف آگات شکرآب اصفهان» و «پروانه اکتشافی طلای نیکوئیه قزوین» برای حضور بخش خصوصی به صورت آگهی مزایده اعلام شده است و در سال آینده نیز پهنه های جدیدی برای واگذاری فعالیت های اکتشافی اعلام خواهد شد.
رئیس هیات عامل ایمیدرو درباره شرایط حضور بخش خصوصی برای تکمیل فعالیت های اکتشافی تصریح کرد: برای این کار، باید توان فنی و مالی شرکت های متقاضی محرز و مشخص شود که آیا علاقه مند به فعالیت اکتشافی است و نیز اینکه آیا ظرفیت لازم را برای سرمایه گذاری دارد.
وی ادامه داد: معادن کوچک و متوسط صد درصد واگذار می شود و معادن بزرگ، به صورت کامل با هدف استقرار صنایع معدنی واگذار نمی شود و برای این نوع معادن شراکت بخش خصوصی را جلب می کنیم. همچنین، در صورت استقبال نکردن بخش خصوصی، ایمیدرو سرمایه گذاری خواهد کرد.
کرباسیان خاطرنشان کرد: کار در حوزه اکتشاف و زمین شناسی زیاد است و پیشتر 100 هزار کیلومتر مربع به صورت قطعی انجام شده بود و با توجه به عقب ماندگی ها، باید از تکنولوژی های جدید استفاده کرد تا روند اکتشاف را تسریع بخشید. خوشبختانه، در حال حاضر بیشتر حفاری ها به صورت روباز انجام می شود و نیاز به حفاری در عمق نیست.
وی ادامه داد: در حوزه اکتشاف از متخصصان اروپایی و کانادایی نیز استفاده می شود. در حوزه عناصر نادر خاکی نیز با کشورهای آفریقای جنوبی، هند و چین که در این زمینه پیشرفته تر از ما هستند همکاری خوبی داریم.
رئیس هیات عامل ایمیدرو با بیان اینکه 3 عامل، از مشکلات بخش معدن طی سال های گذشته بوده است، گفت: نخست اینکه حوزه معدن ریسک دارد و کار اکتشاف و استخراج هزینه بالایی دارد و درآمد زایی آن طولانی مدت است و به همین دلیل، بخش خصوصی استقبال چندانی در این حوزه از خود نشان نمی دهد. (ایمیدرو طی سال گذشته با همه کمبود منابع مالی، 130 میلیارد تومان در این بخش هزینه کرد)
وی ادامه داد: عامل دوم، سنگینی سایه نفت بر اقتصاد کشور بوده است و به جز سال های اخیر که میزان صادرات نفتی و غیر نفتی نزدیک به هم شده، میزان صادرات نفتی همواره از صادرات غیر نفتی بیشتر بوده است. عامل سوم اینکه در سیستم بروکراسی کشور، حوزه معدن و زمین شناسی به صورت کامل به بودجه دولت وصل بوده و به دلیل کمبودهای بودجه ای، تنها هزینه جاری پرداخت می شده است.
به گفته رئیس هیات عامل ایمیدرو، از دریای عمان تا خراسان رضوی نوار مرزی به عرض 20 کیلومتر کار اکتشافی شده و اگر معادنی در این منطقه کشف شود، بدون شک معاش و امنیت ایجاد می کند. نکته دیگر اینکه در استان های محروم، تیم های مهندسی از افراد تحصیلکرده بومی انتخاب شدند. به عنوان مثال در استان سیستان و بلوچستان، 10 شرکت بومی در حوزه اکتشاف به فعالیت مشغول شدند.
وی افزود: در مذاکرات اخیر با افغان ها، اعلام آمادگی کردیم تا 20 کیلومتر در مرز کار اکتشافی انجام دهیم.
شهرام ادیب، مسئول اکتشاف معادن فلزی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران گفت: این شرکت از سال 92 فعالیت اکتشاف تفضیلی روی 50 هزار کیلومتر مربع پهنه در استان های خراسان جنوبی، مازندران، کرمان، سیستان و بلوچستان، سمنان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی را شروع کرد و 20 هدف اصلی برای دریافت پروانه اکتشاف در دستور کار قرار گرفت.
وی ادامه داد: طی این مدت، روی 331 محدوده کار کرده ایم که از این میان، 22 محدوده انتخاب شد که اکنون اکتشاف برخی از آنها به اتمام رسیده و برخی نیز به دلیل نداشتن ذخیره مناسب، آزاد اعلام شده است.
به گفته مسئول اکتشاف معادن فلزی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، در آنومالی 15 مرکزی منطقه بافق، 100 میلیون تیتان با عیار متوسط 4 تا 6 درصد و در آنومالی A 21، دو میلیارد تن ذخیره سنگ آهن پیش بینی شده که در صورت اکتشافات عمیق تر می تواند رتبه ایران را تغییر دهد.
سولماز افسری، مدیر طرح های اکتشافی طرح عناصر نادر خاکی، در این جلسه گفت: طرح عناصر نادر خاکی، طرحی نوپاست که در سال 93 شروع به کار کرد و تا قبل از آن فعالیت های عمده و متمرکزی در این حوزه انجام نشده بود. اما طی سال های اخیر اقدامات خوبی از اکتشاف عناصر نادر خاکی تا فرآوری و تولید شمش انجام شد.
وی ادامه داد: طی این مدت، پروژه اکتشاف و پی جویی در 24 کیلومتر مربع در مناطق سنگان، گزستان و 2 محدوده از شرکت تهیه و تولید کار شده و در سال 96 نیز ادامه می یابد.
به گفته افسری، حجم عناصر نادر خاکی که تا قبل از سال 95 حدود 300 هزار تن بود که با شناسایی ذخایر جدید، اکنون به یک میلیون و 200 هزار تن افزایش یافته است.
وی ادامه داد: تاکنون10 آنومالی عناصر نادر خاکی ثبت شده و طبق بررسی ها، منطقه گزستان در شرق بافق دارای بیشترین ذخیره عناصر نادر خاکی است. در فاز تفضیلی گزستان، 65 هزار تن عناصر نادر خاکی کشف شده است. در منطقه سنگان نیز 5 محدوده امیدبخش معدنی مشخص شده است.