تحقق ۲/۷ میلیون تن ظرفیت فولاد از برنامه ۱۰ میلیون تنی استان

به گزارش می متالز، این استان به دلیل همجواری با دریا و امکان صادرات، برنامه ایجاد ظرفیت ۱۰ میلیون تن فولاد را در دستور کار خود دارد. طرح اولیه این ایده در دولت یازدهم کلید خورد و تاکنون ۲/۷ میلیون تن فولاد در این استان ظرفیت ایجاد شده است. درباره ظرفیت‌های صنایع معدنی استان هرمزگان، ایجاد ظرفیت ۱۰ میلیون تن فولاد و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تحقق این امر،
با خلیل قاسمی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان هرمزگان به گفت‌وگو نشسته ایم که در ادامه می‌خوانید.

استان هرمزگان چه جایگاهی در صنایع معدنی دارد و چه صنایع معدنی بیشتر در این استان رشد کرده‌اند؟

استان هرمزگان علاوه بر اینکه در حوزه تجاری ظرفیت‌های قابل توجهی دارد، در حوزه‌ معدن و صنایع معدنی نیز ظرفیت‌های بسیاری دارد. این استان دارای معادن کرومیت، منگنر، آهک و گچ است که برای هر کدام از آنها برنامه خاصی داریم تا ظرفیت تولید در صنایع معدنی را در استان افزایش دهیم. در حوزه کرومیت نیز برنامه‌های مشخصی داریم. در حوزه فولاد نیز قصد داریم زنجیره فولاد را به ۱۰ میلیون تن در سطح استان برسانیم. همچنین در کنار معادن سنگ گابروی، از سال گذشته واحدهای فرآوری تا مرحله خردایش ایجاد شده است. برای ایجاد یک واحد کرومیت نیز که در شمال استان - که قطب معادن کرومیت است- واقع شده، جواز تاسیس صادر کردیم تا واحد فرآوری در کنار معدن وجود داشته باشد. برای این هدف به یک سرمایه‌گذار هندی مجوز دادیم که البته این سرمایه‌گذار درگیر بروکراسی بانکی است و امیدواریم بانک مرکزی به رفع مشکل کمک کند.

با توجه به ایجاد ۱۰ میلیون تن ظرفیت فولاد در استان هرمزگان، آیا ستاد زنجیره فولاد در این زمینه تشکیل شده است و چه کار عملیاتی در این زمینه انجام داده‌اید؟

برنامه‌ریزی ۱۰میلیون تن فولاد از حدود ۴ سال پیش و در دولت یازدهم با نخستین سفر رئیس‌جمهوری به استان هرمزگان، از سوی ایشان مطرح شد. تا امروز به بیش از ۲/۷ میلیون تن ظرفیت فولاد دست یافته‌ایم و بخشی از آن به صادرات اختصاص یافته است. برای باقیمانده این ظرفیت جوازهای مختلف صادر شده که هر کدام از آنها در مراحل متفاوت قرار دارد. قصد داریم تا سال ۱۴۰۰ به ظرفیت ۱۰ میلیون تن برسیم و هر سال یک واحد فولادی راه‌اندازی کنیم. همان‌گونه که در سال ۹۵ و ۹۶ واحد فولادی راه‌اندازی کردیم، برای سال ۹۷ هم قصد داریم واحد گندله‌سازی مادکوش را وارد چرخه تولید کنیم. همچنین برای طرح‌های توسعه‌ای دو واحد بزرگ استان یعنی فولاد هرمزگان و فولاد جنوب کیش، مجوز توسعه را صادر کردیم که در مرحله سرمایه‌گذاری قرار دارند.
برای زنجیره فولاد نیز کارگروهی تشکیل شده و در این کارگروه برای واحدهایی که ایجاد شده و طرح‌هایی که تعریف شده است، برنامه‌ریزی می‌شود. ریاست این ستاد برعهده استاندار هرمزگان و دبیری آن برعهده رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت است که جلسه‌های آن به صورت منظم ماهانه برگزار می‌شود و زیرساخت‌های مورد نظر در این ستاد و کارگروه در حال پیگیری است.

برای این ۱۰ میلیون تن فولاد به چه میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز است؟

اعلام عددی برای این ۱۰ میلیون تن درحال‌حاضر قابل احصا نیست، به دلیل اینکه خطوط تولید و تجهیزاتی که در واحدهای تولیدی مورد نیاز است، متفاوت است اما خود ما هم در این زمینه باید کار کارشناسی کرده و برآورد هزینه کنیم.

درباره تامین مواد اولیه این زنجیره تدابیری اندیشیده شده است؟

معادن با ظرفیت خوبی در استان وجود دارند. البته این معادن کوچک‌مقیاس هستند. معادن فلزی در زنجیره فولاد قرار دارند و در این زمینه با گل‌گهر مشارکت کرده‌ایم. به تازگی نیز بر اساس یک ابتکار استانی، واحدهایی که تا مرحله گندله‌سازی پیش رفته‌اند با واحدهای بزرگ همکاری می‌کنند. البته بخش زیادی از معادن آهن استان از نوع هماتیت هستند که تا سال‌های گذشته مورد استفاده قرار نمی‌گرفتند.

چه زیرساخت‌هایی را برای این زنجیره فولاد مهیا کرده‌اید؟

ما جزو استان‌هایی هستیم که مشکل آب نداریم و محدودیت آبی که برای سرمایه‌گذاری در محصولات فولادی وجود دارد، در این استان وجود ندارد چراکه هم در حوزه شیرین‌سازی و هم استفاده از پساب شهر بندرعباس و انتقال آن به‌ صنایع معدنی خلیج‌فارس، اقدام‌هایی را انجام داده‌ایم. در حقیقت این خبر خوب را به سرمایه‌گذاران می‌دهیم که با مشکل آب روبه‌رو نخواهند شد. در زمینه برق نیز زیرساخت‌های مناسب ایجاد شده است.
در زمینه راه‌آهن براساس آمار استان، سالانه ۱۰ تا ۱۵ درصد به ظرفیت ریلی استان اضافه می‌شود و این زیرساخت‌ها در حال آماده شدن است. بخشی از زیرساخت‌ها مربوط به اسکله‌ها و بندر شهید رجایی و بخشی هم مربوط به واحدهای تولیدی است اما ریل در کشور ما به صورت مویرگی تعریف نشده و تا زمانی که در معادن یا واحدهای صنعتی قرار نگیرد، بارگیری دوباره اتفاق می‌افتد و سبب ایجاد هزینه مضاعف می‌شود اما درحال‌حاضر با هماهنگی راه آهن جمهوری اسلامی با استان، طرح‌های توسعه‌ای، رو به رشد است. منطقه‌ای را تعریف کرده‌ایم که ریل به سمت شهرک‌های صنعتی در حال حرکت است اما هنوز از برنامه تعریف شده عقب هستیم چراکه ریل را باید به سمت غرب و منطقه انرژی‌بر پارسیان یا شرق استان هم پیش ببریم.

ایجاد ۱۰ میلیون تن ظرفیت فولاد چه تاثیر اقتصادی در استان هرمزگان دارد؟

ایجاد ظرفیت ۱۰ میلیون تن فولاد در استان، زمینه اشتغالزایی را فراهم می‌کند که از یک‌سو سبب اشتغال مستقیم می‌شود و از سوی دیگر زمینه اشتغالزایی غیرمستقیم مانند حمل‌ونقل و... را فراهم می‌کند. هم‌اکنون به دلیل وجود واحدهای فولادسازی در استان هرمزگان روزانه حدود ۳ هزار کامیون تردد می‌کنند که عدد قابل توجهی است و می‌تواند مشاغل مربوط به تعمیرات و... را نیز ایجاد کند اما این میزان تولید فولاد در تراز کشوری دیده می‌شود، همان‌گونه که درآمد گمرکات استان بیش از ۱۸هزار میلیارد تومان است اما این درآمد متعلق به تراز کشوری است چراکه مزایای در کنار دریا بودن، ایجاد بندر و صادرات به کل کشور بازمی‌گردد نه یک استان ویژه. از این رو بخشی از میزان تولید فولاد نصیب استان و بخشی هم نصیب کشور می‌شود.

آیا به فکر ایجاد بنادر جدید تخصصی برای صادرات صنایع معدنی هستید؟

در سطح استان، بنادر تخصصی صادراتی وجود دارد. در بندر شهید رجایی، سایت خاصی برای صنایع معدنی پیش‌بینی شده است و برای ایجاد دو بندر جدید نیز مجوز صادر کرده‌ایم؛ یکی منطقه ویژه کشتی‌سازی و فراساحل ایران که زیرساخت آن منطقه، ویژه است اما تصمیم گرفته‌ایم حوزه خدمات آن را نیز فعال کنیم. (یک بندر به طور اختصاصی برای صنایع معدنی می‌تواند باشد) استان هرمزگان نیز یکی از استان‌های با ذخایر بالای گچ است که این ظرفیت در غرب استان فعال شده و برای این بخش هم یک بندر اختصاصی در نظر گرفته‌‌ایم چراکه ما به کشورهای منطقه، هندوستان و حتی کشورهای افریقایی صادرات گچ داریم.

درباره مناطق ویژه اقتصادی که در استان به‌‌ویژه در حوزه صنایع معدنی شکل گرفته‌اند، توضیحاتی دهید.

بیش از ۵ منطقه ویژه در استان هرمزگان وجود دارند که در حوزه صنعت، معدن و تجارت ۳حوزه داریم؛ یکی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس که واحدهای فولاد، آلومینیوم و روی در آنجا مستقر شده‌اند، دیگری منطقه ویژه فراساحلی که در آن کشتی‌سازی، سکوسازی، تعمیرات و ساخت انجام می‌شود و بزرگترین زیرساخت دریایی با هزار هکتار وسعت است. منطقه سوم نیز انرژی‌بر پارسیان است که در حال شکل‌گیریاست.
گفتنی است منطقه ویژه پارسیان جزو مناطقی است که از برنامه‌ریزی آن چندین سال گذشته بود اما در ۲ سال گذشته به شکل واقعی در حال پیش بردن برنامه‌های خود است.
البته یکی از عواملی که سبب کندی کار شد، قرار گرفتن این منطقه بین دو استان هرمزگان و فارس بود که در نهایت از لامرد جدا شد چراکه امکان ایجاد بندر در لامرد وجود نداشت. عملیات اجرایی بندر پارسیان هم از سال گذشته آغاز شده و پیشرفت فیزیکی خوبی داشته است.
این منطقه بیشتر برای صنایع انرژی‌بر مانند پتروشیمی تعریف شده است. پارسیان در همجواری عسلویه است و امیدواریم پس از هماهنگی با سرمایه‌گذارها زیرساخت‌های آن از سوی دولت مهیا شود. این منطقه در حال شکل گرفتن است اما مهم‌ترین بخش آن که سازه‌های دریایی بود، فعال شده است. موضوع آب شیرین‌کن‌ها نیز در حال پیگیری است.