کاشی و سرامیک در ورطه رکود، جلایی ندارد

به گزارش می متالز، این در حالی است که صنعت کاشی و سرامیک جزو صنایع بومی به‌شمار می‌رود که به ادعای مسئولان، بیشترین میزان خودکفایی را دارد اما با گرفتار شدن در رکود چند ساله، بازار آن بی‌رونق است. از این رو فعالان صنعت کاشی و سرامیک کشور، حمایت جدی مسئولان از این صنعت بومی را خواستارند و هشدار می‌دهند در صورت بی‌توجهی دولت و حمایت نشدن این صنعت، خطر ورشکستگی، تعطیلی و بیکاری نیروها در کمین آن خواهد بود. این صنعت، این روزها حال و روز خوبی ندارد و به گفته محمد روشنفکر، رئیس انجمن صنفی کاشی و سرامیک کشور، چنانچه حمایت‌ها از این صنعت کاهش یابد، مشکلات افزایش خواهد یافت.
هفته گذشته، تهران میزبان بیست‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت کاشی و سرامیک بود؛ نمایشگاهی که گرچه با هدف افزایش بازده تولید کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی، یافتن بازارهای صادراتی، شناسایی و معرفی مشکلات، موانع و نقاط ضعف موجود در این صنعت، ایجاد فضای رقابتی سالم میان تولیدکنندگان داخلی به منظور ارتقای کیفیت تولید، ایجاد ارتباط مستقیم و رودررو میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، تبادل فکر، فناوری و محصول میان شرکت‌کنندگان داخلی و خارجی و آشنایی با محصولات، نوآوری‌ها و ظرفیت‌های موجود این صنعت برگزار شد، اما گفت‌وگو با حاضران در نمایشگاه، حال ناخوش این صنعت را به ذهن متبادر می‌کرد.

مشکلات کاشیکاران

البته بازار کاشی و سرامیک از آن دسته بازارهایی به‌شمار می‌رود که وابستگی زیادی به بازار مسکن و رونق ساخت‌وساز در این صنعت دارد. رکود عمیقی که از چند سال گذشته بر این بازار حکفرما شده، صنعت کاشی و سرامیک را نیز به رکود برده است. بنابراین میزان تقاضای داخلی به شدت افت کرده، به گونه‌ای که هم‌اکنون کارخانه‌های کاشی و سرامیک با نیمی از ظرفیت خود مشغول به کار هستند. با توجه به شرایط داخلی بازار کاشی و سرامیک باید بیش از گذشته به سمت صادرات پیش رفت. در این‌باره چندی پیش بهنام عزیززاده، مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان کاشی و سرامیک عنوان کرد: تولیدکنندگان کاشی و سرامیک با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند. البته یک بخش از این مشکلات به مسائل داخلی همچون بالا نبودن کیفیت، نشناختن سلیقه بازار و... برمی‌گردد اما مشکلات دیگر، از مسائل خارجی و سیاسی نشات می‌گیرد. برای مثال صادرات کاشی و سرامیک کشور در رتبه نخست به عراق و در مقام بعدی به پاکستان اختصاص دارد اما یکی دو سال است که شاهد هستیم بازار عراق محدودیت‌های تعرفه‌ای و حمل‌ونقلی برای واردات کاشی و سرامیک ایران در نظر گرفته و به نوعی به دنبال طرد ما از بازار است. عزیززاده در ادامه تاکید کرد: به یقین پشت این موضع عراق، اهداف سیاسی پنهان قرار دارد. البته در عراق، رقابت‌های سیاسی و اقتصادی قصد دارند ما را از این بازار خارج کنند و با وجود اینکه ارزان‌ترین کاشی و سرامیک را می‌توانیم به عراق صادر کنیم، آنها درصدد اعمال تعرفه محدودکننده برای ما هستند. برای مثال اگر از کشوری مانند عربستان تعرفه ۱۰درصدی بگیرند برای ایران تعرفه ۳۰ درصدی وضع می‌کنند. وی افزود: مشکل دیگر ما در صادرات کاشی و سرامیک، مبادلات ارزی است که البته این موضوع، بازارهای دیگر را هم درگیر کرده چراکه در بازگشت ارز به کشور با مشکل اساسی روبه‌رو هستیم. از این رو صادرات، ما را به سمت یک بازار پیله‌وری پیش برده و از جدیدترین مراوده‌های بانکی جهان، محروم کرده است.

تمایلی به ساخت‌وساز وجود ندارد

درباره شرایط بازار کاشی و سرامیک در سال جدید، سینا گلکاری‌حق، تولیدکننده کاشی و سرامیک عنوان کرد: هم‌اکنون مسکن در رکود به‌سر می‌برد. مردم علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت‌وساز ندارند و بیشتر به طلا و ارز روی آورده‌اند. این تولیدکننده کاشی و سرامیک در پاسخ به این پرسش که آیا بهتر نیست به سمت بازارهای صادراتی پیش بروید، عنوان کرد: یکی از کشورهای هدف صادرات کاشی و سرامیک ما عراق بود که درحال‌حاضر قوانین گمرکی سختگیرانه‌ای برای واردات ایران اعمال کرده و هند، چین و ترکیه را در واردات کاشی و سرامیک، مقدم از ما قرار داده است.

هر هفته یک شرکت تعطیل می‌شود

محمد ابراهیم یزدی، مدیرعامل یک کارخانه تولیدکننده کاشی که در بیست‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت کاشی و سرامیک حضور یافته بود، گفت: ۱۷۸کارخانه کاشی و سرامیک در کشور وجود داشت که به ۱۱۷ شرکت کاهش یافته‌اند زیرا تولید به کاری سخت و پیچیده تبدیل شده و هر روز شاهد بسته شدن یکی از شرکت‌ها هستیم. یزدی افزود: ۱۱۷ شرکت باقی‌مانده نیز با ظرفیت پایین کار می‌کنند و قادر به استفاده از همه توان تولیدی خود نیستند. وی خاطرنشان کرد: با وجود دارا بودن رتبه دوم از نظر متراژ تولید و رتبه چهارم از نظر کیفیت، همچنین بهره‌گیری از بهترین ماشین‌آلات ایتالیایی و اسپانیایی، حیف است تولید این محصولات حال و روز خوشی را تجربه نکند.

صنعت کاشی و سرامیک و خطر تحریم‌ها

یکی دیگر از غرفه‌داران حاضر در نمایشگاه اظهار کرد: یک ماه پیش، یکی از کارخانه‌های کشور به دلیل ناتوانی در واردات رنگ مورد نیاز تعطیل شد. وی که خواست نامش آورده نشود، بیان کرد: حدود ۴۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز این صنعت شامل رنگ، لعاب و زیرکونیوم(فلزی محکم، چکش‌خوار و شکل‌پذیر) از خارج وارد می‌شود و خط تولید آن نیز وابسته به خارج است، به طوری که حتی یک قطعه را نمی‌توانیم در داخل تولید کنیم. این فعال اقتصادی گفت: ۶۰ درصد دیگر مواد اولیه که از داخل تامین می‌شود، با متوسط افزایش ۲۰ درصدی قیمت‌ها روبه‌رو شده که شامل خاک‌های مورد نیاز، کارتن، پلاستیک و... است و البته در تامین آنها با مشکل روبه‌رو نیستیم. وی تاکید کرد: برای جلوگیری از آسیب دیدن این صنعت از دور جدید تحریم‌های ظالمانه امریکا باید فکری کرد.

تعرفه‌های بالا برای کاشی ایرانی

یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در نمایشگاه نیز عنوان کرد: این روزها افزایش نرخ مواد اولیه، کارخانه‌ها را با ضرر و زیان روبه‌رو کرده و کاهش تولید و تعدیل نیرو از پیامدهای آن است. وی در ادامه یادآور شد: در دور گذشته تحریم‌ها در اوایل دهه ۹۰ به دلیل نبود رکود اقتصادی و گردش پول در بازار، وضعیت مانند امروز نبود اما اکنون بازار، کشش لازم را ندارد. این فعال تولیدی بیان کرد: صنعت کاشی و سرامیک با وجود برخورداری از مواد اولیه، همچنین آب، برق و گاز ارزان می‌توانست حتی تامین‌کننده نیازهای جهانی باشد.
این تولیدکننده کاشی خاطرنشان کرد: صنعت کاشی و سرامیک با وجود تعرفه‌های گمرکی بالای سایر کشورها برای تولیدات ایرانی، سخت‌تر شدن واردات مواد اولیه مورد نیاز متاثر از تحریم‌ها و مشخص نبودن وضعیت ارز و برخی مشکلاتی که داخلی‌ها برای تولید ایجاد می‌کنند.