ترکیه و عربستان، صادرات کنسانتره را به تولید کاتد ارجح دیدند

می متالز - هزینه‌های بالای تولید که از نرخ بالای دستمزد، هزینه‌های زیست‌محیطی و شرایط نامناسب اقتصادی نشات می‌گیرد، سبب شده تا تولیدکنندگان کنسانتره مس در خاورمیانه، محصول تولیدی خود را در بازارهای صادراتی به فروش برسانند و واردات کاتد مسی را به تولید آن در بازار داخل ترجیح دهند. در ایران نیز، علاوه بر مسایل فوق، دخالت‌های دولت در روند تصمیم‌گیری مدیریتی، مزید بر علت شده تا حاشیه سود اندک کاتد عملا پوشیده و بعضا به زیان تبدیل شود.

به گزارش می متالز، بررسی وضعیت تجارت کنسانتره مس کشورهای منطقه نشان می‌دهد که صادرات این محصول با ارزش افزوده و حاشیه سود بالا، ترجیح کشورهای ترکیه و عربستان است. ترکیه که خود تولیدکننده مس تصفیه شده از منابع اولیه و ثانویه بود، طی سال‌های اخیر، به دلیل دردسرهای بسیار تولید مس تصفیه شده اعم از مسایل زیست‌محیطی و هزینه‌های بالای انرژی و دستمزد، تصمیم بر صادرات کلیه کنسانتره مس خود می‌گیرد و در مقابل، بیش از 80 درصد تقاضای مس تصفیه شده خود را از محل واردات تأمین می‌کند. عوامل فوق، مزید بر علت حاشیه سود ذانا اندک تولید کاتد مس شد و صنعت مس این کشور را به حفظ ارزش افزوده بالا سوق داد. در حال حاضر، تنها واحدهای تولید مس تصفیه شده از منابع ثانویه (قراضه و ضایعات مسی) در ترکیه فعالیت می‌کنند و مجموع کنسانتره تولیدی این کشور در بازارهای بین‌المللی به فروش می‌رسد. نمودار 1، تجارت کنسانتره خاورمیانه را برای سال‌های 2001 تا 2016 به تصویر می‌کشد.

در خصوص عربستان نیز، حجم تولید پایین کنسانتره مس، سبب شده تا احداث واحد ذوب و پالایش در این کشور، با توجه به ضرورت تأمین خوراک از محل واردات و حاشیه سود پایین تولید کاتد، با صرفه اقتصادی چندانی همراه نباشد. کشورهای جهان سوم که از قوت اقتصادی چندان بالایی سود نمی‌برند، در خصوص تولید کاتد مس، عموما دچار مشکل می‌شوند. از میان کشورهای منطقه، تنها ایران، تولیدکننده حجم قابل توجهی از کاتد مس است. حجم تولید مس تصفیه شده در ایران که تقریبا تمام آن از منابع اولیه تولید می‌شود، به طور متوسط سالانه حدود 200 هزار تن است. بیش از 95 درصد تولید مس تصفیه شده در ایران، توسط شرکت ملی صنایع مس انجام می‌شود. گفتنی است که بررسی گزارش‌های این مجموعه یکپارچه از معدن تا پالایشگاه نشان می‌دهد که در برخی سال‌ها، فرآیند ذوب و پالایش این شرکت با حاشیه سود منفی همراه بوده است.

شرایط اقتصادی نظیر نرخ تورم بالا (عموما 2 رقمی)، دخالت‌های دولت در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی شرکت‌های صنعتی، تحمیل نیروی انسانی به صنایع بزرگ نظیر مس به منظور بهبود اشتغال‌زایی؛ نرخ بالای دستمزدها سبب می‌شود که حاشیه سود اندک فعالیت واحدهای ذوب و پالایش، به طور کامل پوشیده شده و تولید در این بخش وارد حاشیه ضرر شود. نبود بازار رقابتی کامل در ایران در پی بسته بودن مسیرهای تجاری، چه از سوی دولت (اعمال حقوق ورودی و عوارض دولتی جهت واردات) و چه از سوی سازمان‌های بین‌المللی (در دوره تشدید تحریم‌ها علیه ایران)، همواره سبب شده تا سودآوری صنعت بالادستی مس تحت تأثیر مسایل سیاسی، کاهش یابد.

منبع: اخبار فلزات آنلاین

ترکیه عربستان مس