واحدهای کوچک فولادسازی از ریل نوسازی جا ماندند

واحدهای کوچک عقب مانده‌اند

به گزارش می متالز، درباره تجهیزات و ماشین‌آلات واحدهای فولادسازی، مجید محمودی، کارشناس فولاد اظهار کرد: زنجیره فولاد از سنگ‌آهن تا تولید محصول نهایی، ماشین‌آلات و تجهیزات ویژه خودش را می‌طلبد. البته در بخش فولادسازی، دو بخش تجهیزات و ماشین‌آلات داریم که یک‌سری تجهیزات اصلی دارند و بیشتر مکانیکال هستند یعنی در بلندمدت نیاز به تعویض و به‌روزرسانی ندارند. برای مثال در کارخانه‌های فولادسازی در آلمان، برخی تجهیزات مربوط به ۴۰سال پیش هستند.
محمودی در ادامه خاطرنشان کرد: اما بخش‌های دیگری در واحدهای فولادسازی به‌ویژه در نوردکاری وجود دارند که الکتریکال، اتوماسیون و ابزار دقیق هستند. از این رو اگر واحدی قصد داشته باشد کیفیت و بهره‌وری را افزایش دهد باید بخش الکتریکال را ارتقا بخشد و به‌روز کند. به‌ویژه در تولید محصول نهایی که بخش نوردکاری است باید تجهیزات و ماشین‌آلات به‌روز شوند چراکه تجهیزات اندازه‌گیری مربوط به ۳۰سال پیش، جوابگوی تولیدات کنونی نخواهند بود. در واقع، هم دقت آنها کاهش یافته و هم تجهیزات بهتری به این عرصه وارد شده‌اند اما تجهیزات مکانیکال اگر خوب نگهداری شوند، ۴۰ سال هم می‌توانند کارایی داشته باشند.
این کارشناس فولاد در ادامه خاطرنشان کرد: البته واحدهای فولادسازی بزرگ همانند فولاد مبارکه یا فولاد خوزستان همواره سعی کرده‌اند تجهیزات و ماشین‌آلات خود را به‌روز کنند، برای مثال تجهیزات اندازه‌گیری یا سیستم ابزار دقیق در فولاد مبارکه دو تا سه بار به‌روزرسانی شده‌اند. مجیدی در ادامه تاکید کرد: به یقین اگر این تجهیزات مربوط به ۲۰سال گذشته باشند هم‌اکنون قادر نخواهند بود محصول باکیفیت تولید کنند. فولادسازی‌ها سرمایه‌گذاری جدید کرده‌اند که فولاد با کیفیت بالا تولید کنند و در همین راستا واحدهای سولفورزدا ایجاد شده‌اند. از این رو واحدهایی که به فکر سودآوری هستند باید بخشی از سرمایه خود را به سرمایه‌گذاری و تجهیزات اختصاص دهند. فولاد خوزستان تا حدی خود را به‌روز کرده و شرکت ذوب آهن اصفهان نیز تلاش کرده تجهیزات خود را به‌روز کند اما به دلیل مشکلات مالی نتوانسته در این مسیر پیش برود. محمودی ادامه داد: در کل، بخش خصوصی کوچک در کشور نتوانسته به خوبی تجهیزات خود را به‌روز کند. اگر به این واحدها سر بزنید مشاهده می‌کنید با تجهیزات دست دوم و با کیفیت پایین مشغول به کار هستند. بسیاری از نوردکاران با کیفیت بالا تولید نمی‌کنند به این دلیل که نتوانسته‌اند خود را به روز کنند. گویی بخش‌های خصوصی، اعتقادی به روزآمد کردن ندارند چون توان مالی‌ آنها این اجازه را نمی‌دهد. نوردکاران، هم با ظرفیت پایین و هم با کیفیت پایین کار می‌کنند.
این کارشناس فولاد همچنین با اشاره به وارداتی بودن تجهیزات عنوان کرد: بیشتر تجهیزات سخت‌افزاری، وارداتی هستند اما در بخش نرم‌افزاری، برخی واحدها توانسته‌اند نرم‌افزار را بر تجهیزات و سخت‌افزار سوار کنند. در حقیقت بخش خصوصی در این زمینه ضعیف عمل می‌کند زیرا سیستم بهره‌برداری ضعیفی دارد و از تجهیزات آنقدر کار می‌کشد که از کار می‌افتد. این در حالی است که تجهیزات ابزار دقیق چند سال یک‌بار باید تعویض شوند.

واحدهای بزرگ به‌روز شده‌اند

همچنین در زمینه به‌روزرسانی تجهیزات و ماشین‌آلات شرکت‌های فولادی، محمود محمدی فشارکی، مدیر عملیات مجتمع فولاد سبا اظهار کرد: شرکت‌های فولادسازی در ایران به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ برخی شرکت‌های بزرگ مانند فولاد مبارکه و... به‌تدریج توانسته‌اند خود را به روز کنند. فولاد مبارکه، در زیرمجموعه و هلدینگ خود این کار را انجام داده اما بسیاری از فولادسازی‌ها به دلایل مختلف نتوانسته‌اند ماشین‌آلات‌شان را به‌روز کنند. فشارکی در ادامه خاطرنشان کرد: واحدهای کوچک فولاد به دلیل مشکلات مالی، ترجیح داده‌اند کمتر به این سمت و سو پیش بروند. این در حالی است که تمام واحدهای فولادی باید به این سمت بروند و بخش اتوماسیون خود را به‌روز کنند.
فشارکی با اشاره به اینکه بخش خصوصی در زمینه ماشین‌آلات چندان به‌روز نشده، عنوان کرد: در حقیقت بخش خصوصی نتوانسته خود را با واحدهای بزرگ در این زمینه همگام کند. البته کار با سیستم‌های اتوماسیون بسیار هزینه‌بر است چراکه این سیستم‌ها را باید وارد کرد و در برابر آن ارز پرداخت اما شرکت‌های فولادسازی در منطقه یزد، خراسان یا استان‌های دیگر به جای اینکه روی اتوماسیون و روزآوری کار کنند ترجیح می‌دهند با همان روش‌های قدیمی و به صورت مکانیکی کار کنند که این موضوع سبب کاهش بهره‌وری شده است.
فشارکی در پاسخ به این پرسش که تحریم‌های دوباره کشور تا چه اندازه روی ماشین‌آلات واحدهای فولادی تاثیرگذار است، گفت: تحریم به‌طور مشخص روی ماشین‌آلات تاثیرگذار نخواهد بود اما روی تامین قطعات یدکی تاثیرگذار است چراکه در واحدهای تولیدی فولاد، قطعاتی مورد نیاز است که هم‌اکنون به راحتی قابل تامین هستند و در صورت تحریم نه اینکه قابل تامین نباشند اما با سختی تامین خواهند شد.
وی با اشاره به این موضوع که تولید فولاد در کشور «های‌تک» به‌شمار نمی‌رود، بیان کرد: فولادی که در کشور تولید می‌شود، فولاد عمومی است و برای زیرساخت‌هایی مانند مخازن، سدها، ساختمان‌سازی و... مورد استفاده قرار می‌گیرد و به صورت های‌تک تولید نمی‌شود. به عبارت دیگر حدود ۸۰درصد فولاد کشور به‌صورت عمومی تولید می‌شود و ۲۰درصد آن به‌صورت خاص در لوله‌های گاز، آب و نفت مورد استفاده قرار می‌گیرد که این دسته هم جزو فولادهای های‌تک قرار نمی‌گیرد. فشارکی تاکید کرد: برای تولید فولاد های‌تک، باید بخش فنی و ماشین‌آلات به‌روز شده و از آخرین فناوری‌های روز استفاده شود.