بهار سبد سوخت بدون فرآورده‌های نفتی

این سیاست باعث شد حجم تولید گاز در کشور افزایش یابد و رفته‌رفته سهم فرآورده‌های نفتی در سبد سوخت و انرژی کشور به صفر برسد. اکنون بهره‌برداری از گاز این میدان مشترک به بیش از ۵۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده و این موضوع سبد سوخت کشور را از فرآورده‌های نفتی تهی می‌کند.
امسال با بهره‌برداری از ۵ فاز جدید پارس جنوبی شامل فازهای ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ در مجموع، ظرفیت تولید گاز طبیعی از این میدان مشترک به بیش از ۵۰۰ میلیون مترمکعب رسیده که پیش‌بینی می‌شود با تکمیل و راه‌اندازی بخش‌های باقیمانده این ۵ فاز در مجموع ظرفیت تولید گاز ایران از پارس جنوبی به رقم بی‌سابقه ۵۵۰ تا ۵۷۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش یابد.
از سوی دیگر همزمان با افزایش ظرفیت تولید گاز، مصرف انواع فرآورده‌های نفتی در سبد سوخت و انرژی کشور رو به کاهش بوده؛ به طوری‌که امسال سهم فرآورده‌های نفتی در تامین سوخت مایع نیروگاه‌های برق و صنایع عمده به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است.

علاوه بر این، با توجه به افزایش ظرفیت تولید گاز پارس جنوبی از سال آینده در عمل مصرف سوخت مایع به ویژه ۴فرآورده نفتی و سوخت حرارتی شامل گازوییل حرارتی، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع در کشور متوقف می‌شود. براساس آمارهای رسمی از ابتدای فروردین تا ۱۹اسفند امسال درمجموع حدود ۹۳ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بخش نیروگاهی و صنایع عمده کشور مصرف شده، به طوری‌که در این مدت فقط در بخش نیروگاهی حدود ۳۳ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مصرف شده است. در بخش صنایع عمده هم با وجود توقف واردات گاز طبیعی از ترکمنستان و وقوع دو حادثه در پارس جنوبی اما از ابتدای سال تاکنون حدود ۳۳ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مصرف شده که مصرف گاز در صنایع و نیروگاه‌های کشور یک رکورد جدید در طول یکصد سال گذشته تاکنون به شمار می‌رود.
در مجموع از ابتدای امسال تاکنون بیش از ۷میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی در دو بخش نیروگاهی و صنایع عمده بیشتر از مدت مشابه پارسال مصرف شده و با افزایش تولید گاز پارس جنوبی، گاز طبیعی این فازها جایگزین انواع فرآورده‌های نفتی همچون نفت کوره و گازوییل شده است.
این درحالی است که پیش‌بینی می‌شود در مدت باقیمانده از سال ۹۵ هم در مجموع نزدیک به ۱۰۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در نیروگاه‌های برق، صنایع عمده و غیرعمده کشور مصرف شود.

 رکورد صادرات فرآورده‌های نفتی شکست

همزمان با ثبت رکورد جدید گازرسانی به صنایع و نیروگاه‌ها به پشتوانه افزایش تولید و بهره‌برداری از فازهای جدید پارس جنوبی، امسال ایران با یک ظرفیت مازاد تولید فرآورده‌های نفتی روبه‌رو شد و این ظرفیت مازاد روانه بازارهای جهانی و منطقه‌ای شده است.
عباس کاظمی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در این‌باره با بیان اینکه هم‌اکنون ظرفیت صادرات فرآورده‌های نفتی ایران به حدود ۵۰۰ میلیون بشکه در روز رسیده اما متوسط صادرات از ابتدای سال تاکنون ۴۵۰ هزار لیتر بوده گفت: پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش تولید گاز و جایگزینی این حامل انرژی پاک با فرآورده‌های نفتی، سال آینده ظرفیت صادرات سوخت مایع کشور به حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد. بنابراین با احتساب میانگین نرخ ۵۰ دلاری برای سبد فرآورده‌های نفتی صادراتی ایران شامل گازوییل، نفت کوره، گاز مایع، نفتای سبک و سنگین و نفت سفید (متوسط نرخ اعلام شده در بازارهای فوب خلیج‌فارس، خلیج مکزیک و سنگاپور) درآمد فروش روزانه فرآورده‌های نفتی ایران در سال ۹۵ به حدود ۲۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار رسیده است. از سوی دیگر در سال ۹۵ حدود ۱۶۵ میلیون بشکه فرآورده نفتی ازسوی ایران به بازارهای جهانی و منطقه‌ای به‌ویژه کشورهای منطقه پاسفیک صادر شده که مجموع درآمد صادراتی حدود ۸ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود که به طور قطع با احتساب درآمد حاصل از صادرات میعانات گازی این رقم تا مرز ۲۰ میلیارد دلار قابل افزایش خواهد بود.
پیش‌بینی می‌شود با بهره‌برداری کامل از ۵ فاز جدید پارس جنوبی با ظرفیت تولید روزانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب گاز شیرین از سال آینده با افزایش عرضه گاز طبیعی مصرف انواع سوخت مایع در سبد سوخت و انرژی متوقف شود و تنها بنزین و گازوییل در بخش ناوگان حمل‌ونقل کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
این درحالی است که براساس برنامه تعیین‌شده در سطح شرکت نفت پس از بهره‌برداری کامل از ۵ فاز جدید پارس جنوبی شامل ۱۷ تا ۲۱ پارس جنوبی، سال آینده هم ۵فاز دیگر شامل ۱۳، ۱۴، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی قرار است در مدار بهره‌برداری قرار گیرد که این افزایش تولید منجر به ایجاد مازاد تولید گاز طبیعی برای نخستین بار در ایران خواهد شد.

تولید گاز ۳۰۰ میلیون مترمکعب افزایش یافت

حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی درباره وضعیت سوخت مایع در سبد سوخت کشور گفت: بعد از ۹۰ سال ۲۷ میلیارد لیتر سوخت مایع در سال به‌ویژه در زمستان برای مصارف نیروگاه‌ها و کوره‌ها و واحدهای بزرگ صنعتی به طور یارانه‌ای توزیع می‌شد که این موضوع مشکلاتی را برای کشور به وجود آورده بود. وی افزود: سولفور در فرآورده‌های نفتی ایران بالاست و این موضوع باعث ایجاد مشکلات جدی در سیستم محیط کشور می‌شد. بر این اساس در دولت یازدهم تصمیم بر این شد تا تمرکز بیشتری بر تامین گاز و استفاده از میدان‌های مشترک شود. رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به اینکه حمایت‌های دولت از منطقه پارس جنوبی باعث راه‌اندازی ۱۰ تا ۱۱ فاز در پارس جنوبی شد، گفت: اکنون تولید گاز حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته و دستیابی به این آمار در سال‌های پرتنش گذشته عملکرد مناسب وزارت نفت در دولت یازدهم را نشان می‌دهد.
حسینی با بیان اینکه امکان تامین گاز فراهم شده و پتروشیمی‌ها هم از گاز بیشتری استفاده می‌کنند، گفت: اکنون از تمام ظرفیت پالایشگاهی کشور در داخل استفاده نمی‌شود اما روند رو به رشد این صنعت، آینده بهتری را رقم خواهد زد.