روزهای طلایی فلز سرخ در ایران

با توجه به وجود این ظرفیت‌های غنی در کشور که جایگاه نخست خاورمیانه را می‌تواند متعلق به خود کند، می‌توان صنایع وابسته به مس را بیش از پیش در کشور رشد و توسعه داد. یکی از مهم‌ترین اقدام‌هایی که باید در حوزه مس انجام داد، نشان(برند)سازی در صنایع پایین‌دستی مس است که با فضای ایجادشده در پسابرجام می‌توان آن را پیگیری کرد تا از این طریق بتوان هم سرمایه‌گذاری بیشتری را جذب کرد و هم تا افق چشم‌انداز این صنعت به تولید بیشتری دست یافت.

مس در افق چشم‌انداز

تولید یک‌میلیون و ۲۰۰هزار تن مس کاتد یکی از اهداف سند چشم‌انداز صنعت مس در افق ۱۴۰۴ است. البته برای رسیدن به این چشم‌انداز باید برنامه‌ریزی‌های منسجمی شود. در این‌باره مجری پروژه تغلیظ مس سونگون، اهداف سند چشم‌انداز صنعت مس را در صورتی دست‌یافتنی می‌داند که بتوان سرمایه‌های خارجی را به‌سوی آن جذب کرد. حسین ثقفی عنوان کرد: با توجه به نزدیکی هزینه‌های تمام‌شده با نرخ فروش مس، ورود سرمایه‌گذاران خارجی نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای در پیشبرد صنعت مس و رسیدن به اهداف افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ خواهد داشت.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: گروه‌های متعددی برای مذاکره از کشورهای مختلف برای همکاری در صنعت مس اعلام آمادگی کرده‌اند و باید در چند ماه آینده منتظر نهایی شدن این مذاکرات بود.

خروج از رکود مس

البته با توجه به شرایط رکودی بر اقتصاد ایران، صنایع مس نیز به نوعی درگیر آن هستند که با خروج از رکود و ورود سرمایه‌گذاران خارجی می‌توان رونق را به این صنعت بازگرداند. در این‌باره مجری پروژه تغلیظ مس سونگون اظهار کرد: به‌طور یقین صنایع مس شرایط بهتری را پیش‌رو خواهند داشت. بحث افزایش تقاضا و به‌دنبال آن افزایش نرخ در این صنعت، سبب رونق بیشتر این صنعت خواهد شد. هر چند ممکن است این تقاضا و رونق به شکل ناگهانی روی ندهد، اما می‌توان نشانه‌های رونق آن را به مرور مشاهده کرد. از سوی دیگر نیز با افزایش نرخ جهانی نرخ داخلی نیز افزایش خواهد یافت. ثقفی در ادامه تاکید کرد: درحال‌حاضر نیز اگر دولت توجه خود را بر صنایع پایین‌دستی مس قرار دهد و آن را توسعه دهد یا صنایعی را که در پایین دست ایجاد شده و سبب ایجاد ظرفیت‌هایی در این زمینه شده است، توسعه دهد، به طور یقین شاهد رشد این صنعت در سال‌های آینده خواهیم بود.

درحال‌حاضر یک‌چهارم ظرفیت‌های ایجادشده در صنعت مس به صنایع پایین‌دستی اختصاص دارد، در حالی‌که مابقی این ظرفیت همچنان خالی است، اگر شرایط تغییر کند می‌توانیم ظرفیت ایجاد شده را افزایش دهیم. وی با اشاره به فضای باز پسابرجام عنوان کرد: از سوی دیگر برجام و قراردادهای نفتی که در حال بسته شدن هستند، می‌تواند سبب ورود سرمایه‌های خارجی به ایران شود و از آنجا که اقتصاد ما برمبنای نفت بنا شده است، ورود سرمایه‌های نفتی بر سایر صنایع نیز اثرگذار خواهد بود. بنابراین من یقین دارم که با توجه به شرایط موجود و با توجه به سایر کشورهای اطراف که به‌دلیل جنگ نیازمند بازسازی هستند، صنعت مس در ایران رشد مثبتی خواهد داشت و از این پس این صنعت رونق خواهد گرفت. مجری پروژه تغلیظ مس سونگون در ادامه یادآور شد: صنایع مختلفی به مس وابسته هستند، صنایعی چون لوله‌سازی‌ها و ورق‌سازی‌ها، صنایع هاب و صنایع الکتریکی، صنایع های‌تک، مبدل‌های حرارتی و صنایع ساختمانی صنایعی هستند که به مس وابسته هستند و در صورت رونق یافتن این صنایع می‌توان امیدوار به رونق یافتن صنعت مس در کشور بود. اگر این گردونه اقتصادی به‌درستی بچرخد این صنایع نیز به گردش درخواهد آمد و مس نیز دوباره رنگ سرخ خود را بازخواهد یافت.

سرمایه‌گذاری در مس

جذب سرمایه‌گذاری در مس ایران نیازمند برنامه‌ریزی‌های منسجم در این زمینه است. در این‌باره سارا یوسفی‌فر، کارشناس مس، درباره جذب سرمایه‌گذاری به ایران در حوزه مس، اظهار کرد: در فضای پسابرجام البته ورود سرمایه‌گذاران خارجی در هر صنعتی به‌ویژه صنایع معدنی باید در اولویت قرار گیرد. البته این موضوع نیازمند ایجاد شرایط و زیرساخت‌هایی است که به طور یقین باید مهیا شود.
وی در ادامه عنوان کرد: به‌منظور افزایش تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود به بخش معدن و صنایع معدنی ایران، باید تسهیلاتی خاص را فراهم کرد تا بتوان سرمایه‌گذاران بیشتری را به این بخش ترغیب کرد. یوسفی‌فر تاکید کرد: با توجه به شرایط و فضای پسابرجام صنعت مس یکی از اولویت‌های سرمایه‌گذاری خواهد بود، چراکه با توجه به قرار گرفتن ایران در کمربند مس ارومیه – دختر، امید است که ایران در شرایط بعد از تحریم به قطب اقتصادی مس خاورمیانه تبدیل شود.

برندسازی در صنایع پایین‌دستی مس

نکته قابل توجه در حوزه مس، توجه به نشان(برند)سازی در این زمینه است. در این‌باره مجری پروژه تغلیظ مس سونگون معتقد است، مسئله مهمی که در صنعت مس باید به آن توجه کرد، تلاش برای نشان(برند)سازی محصولات آن است که این اقدام به‌طور یقین باید در صنایع پایین‌دستی انجام شود، زیرا شرکت ملی مس به‌عنوان یک صنعت مادر، تولیدکننده شمش مس است و چندان نیازی به نشان(برند)سازی ندارد، اما شرکت‌های پایین‌دستی برای پیشرفت نیاز به این کار دارند. ثقفی تاکید کرد: وارد شدن به بحث نشان(برند)سازی کار ارزان و آسانی به نظر می‌رسد، چراکه این کار نیازمند برنامه‌ریزی، تلاش و تجربه است. وی خاطرنشان کرد: توسعه رقابتی و جایگاهی ایران همانند فنری فشرده است که پس از باز شدن فضای رقابتی، این فنر نیز باز خواهد شد. در واقع درحال‌حاضر صنعت مس ایران از توانایی‌های بالقوه‌ای برخوردار است و تنها نیازمند این است که شرایط اقتصادی برای توسعه این صنعت نیز فراهم شود. ثقفی در ادامه گفت: آنچه درحال‌حاضر برای ما اهمیت دارد این است که نرخ تمام‌شده مناسب‌تر باشد تا سود بیشتری عاید شرکت‌های تولیدی مس شود، چراکه وقتی سود شرکت‌ها بالا رود توان رقابتی آنها هم افزایش خواد یافت. مجری طرح کارخانه‌های تغلیظ مس سونگون در ادامه یادآور شد: در حقیقت نخستین نکته‌ای که در این حوزه باید مدنظر قرار گیرد، اقتصادی‌تر کردن هزینه‌های تولید است، البته تا آنجایی که به نیروی انسانی و کیفیت کار لطمه‌ای وارد نکند.