تصمیمات غیرکارشناسی، حیات صنعت «روی» را به‌خطر انداخته است

به گزارش می متالز، تاثیر شوک افزایش ناگهانی نرخ ارز بر صنعت کشور به‌اندازه دستورالعمل‌های پیاپی نیست که باعث ایجاد سردرگمی میان صنایع گوناگون شده است. متاسفانه این دستورات روز‌به‌روز تغییر می‌کند و پیرو دستوراتی که صادر می‌شود، مشکلاتی در حوزه‌های مختلف پدید می‌آید. در نتیجه، برای از بین بردن این مشکلات، دستورالعمل‌های بعدی صادر می‌شود. بنابراین پشت سر هم دستور صادر شده و تولیدکنندگان را دچار بحران کرده است.

با توجه به مسیر صعودی نرخ ارز در کشور، نرخ طلا، مسکن و... نیز روند صعودی در پیش گرفت. البته آخرین بخشی که نرخ آن به تبعیت از نرخ ارز صعودی شد، بورس بود. با این حال این مسیر هنوز طی نشده و بازار بورس همچنان میان دستورات متعدد سردرگم و سرگردان است. در این میان علاوه بر ارز مشکل دیگری نیز در صنعت «روی» ایجاد شده و آن عرضه خاک انگوران در بورس کالاست.

کمبود خاک، چالش اصلی صنعت روی

صنعت روی کشور باوجود اینکه سهم کمی از تولیدات جهان را به‌خود اختصاص می‌دهد، اما واحدهای آن میان 80 تولیدکننده پراکنده شده که عمده آنها تولیدکنندگان خرد و کوچک با توان مالی و گردش نقدینگی پایین هستند. زنجیره تولید صنعت روی از 3‌حلقه فعالیت‌ در بخش‌های معدن، واحدهای تغلیظ و ذوب تشکیل می‌شود. هر یک از حلقه‌های این زنجیره، حاشیه سود مشخصی دارند و عملکرد آنها در نهایت بر واحد ذوب تاثیرگذار خواهد بود. کشور ما ظرفیت تولید 470‌هزار تن شمش روی دارد و این در حالی است که در بهترین وضعیت، صنعت روی کشور 170 تا 180 هزار تن تولید خواهد کرد. این میزان شمش روی با استفاده از خاک انگوران و خاک وارداتی از ترکیه تولید می‌شود. در چنین شرایطی که برای تولید روی در کشور کمبود شدید خاک داریم ، ظرفیت‌های خالی بسیاری نیز در این زمینه وجود دارد. با این حال بخش عمده خاک انگوران مخلوط کم‌عیار است که باطله به‌شمار می‌رود و هیچ تولیدکننده‌ای در جهان این ماده را خریداری نمی‌کند. خاک کم‌عیار فقط در ایران خرید‌وفروش می‌شود که دلیل این موضوع هم آن است که صنعتگران این عرصه، سرمایه‌گذاری‌های میلیاردی در این زمینه انجام داده‌اند و ناچارند حتی در صورت یکسان شدن درآمد و هزینه، به تولید خود ادامه دهد.

درآمد ماده معدنی کم‌عیار انگوران که به‌عنوان باطله شناخته می‌شود و با قیمت به‌نسبت بالایی به فروش می‌رسد، تنها برای دولت است، در حالی که سرمایه‌گذاران بخش خصوصی با انجام هزینه، این باطله‌ها را به پول تبدیل کرده‌اند. سرمایه‌گذار خود را به‌خطر انداخته است و دولت نباید بستر را برای تولیدکننده نامطمئن کند.

پیامدهای منفی عرضه خاک انگوران در بورس

با وجود اینکه جلسات متعددی میان انجمن صنایع سرب و روی با مدیران ارشد وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار و پیامدهای به بورس رفتن خاک انگوران به مسئولان امر تذکر داده شد، متاسفانه خاک انگوران به بورس رفت و برای نخستین بار این ماده معدنی در بورس کالا عرضه شد. این موضوع خبر بسیار ناخوشایندی است که پیامدهای منفی آن بعدها مشخص خواهد شد. بهتر است که وزارتخانه پیش از تصمیم‌گیری در خصوص عرضه خاک انگوران در بورس‌کالا، در مورد تبعات آن نیز چاره‌اندیشی کند تا مسیر تولیدکننده توام با مشکل و چالش فراوان نشود.

در صورتی که صنعت روی به‌طور کلان مورد بررسی قرار گیرد، در مورد عرضه یا عدم عرضه خاک انگوران در بورس بهتر تصمیم‌گیری خواهد شد. در گام نخست باید توجه کرد که معدن انگوران در شرایط فعلی تنها می‌تواند برای 25 درصد از ظرفیت واحدهای ذوب، خاک در اختیار این واحدهای تولیدی قرار دهد. در عین حال شرایط مجموعه‌های تولیدی با یکدیگر یکسان نیست. از آنجایی که عرضه خاک انگوران در بورس برای نخستین بار اتفاق می‌افتد، بهتر است از تجربیات کشورهای پیشرفته و الگوهای موجود در بازارهای جهانی در این زمینه استفاده شود. گفتنی است که در دیگر کشورها توازن میان تولید ماده معدنی و تولید شمش برقرار می‌شود.