وزارت صنعت، معدن و تجارت در سراسر کشور 128 پهنه اکتشافی را به مساحت 486 هزار کیلومترمربع تعریف کرده است.
این وزارتخانه در سال 1395، 104 پهنه را به مساحت 410 هزار کیلومترمربع به اشخاص حقوقی واگذار کرد.
ضوابط و شرایط ثبت محدوده در سامانه کاداستر معدن به نشانی www.cadastre.mimt.gov.ir در دسترس است.
اکنون عملیات شناسایی محدودههای امیدبخش در 19 پهنه اکتشافی به پایان رسیده است که پس از کسر مناطق امیدبخش شناسایی شده، بیستم فروردین ماه امسال آزاد می شوند.
پهنه ایران مرکزی با مساحت 90 هزار کیلومتر مربع و پهنه آباده-جازموریان با مساحت 44 هزار و 817 کیلومترمربع بیشترین مساحت را بین پهنههای اکتشافی که در این مرحله آزاد می شوند، دارند.
در این مرحله بخش زیادی از مساحت بلوکه شده در استانهای یزد، فارس، کرمان، اصفهان، خراسان جنوبی و هرمزگان برای همگان آزاد می شود.
چندی پیش معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد: مالکان و بهره برداران معادنی که به تعهد خود در محدوده معدنی عمل نمی کنند، خلع ید و محدوده معدنی آزاد می شود.
به گفته «جعفر سرقینی»، پیش از استقرار دولت یازدهم بسیاری افراد پروانه بهره برداری از معدن را گرفته بودند اما معدن را راه اندازی نمی کردند.
دولت یازدهم از نیمه سال 1392 برای فعال سازی معادن برنامه ریزی کرد و مقرر ساخت افزون بر کمک رسانی به کسانی که به حمایت و تقویت برای بهره برداری از معادن نیاز دارند، پروانه بهره برداری معدن افرادی که به دنبال فعال سازی حوزه معدنی خود نبودند، باطل شود.
طبق قانون معادن محدوده های باطل شده، قابل واگذاری به افراد نیست؛ مگر اینکه به مزایده گذاشته شود و آزادسازی با اطلاع قبلی صورت گیرد.
در سال 1394 سیستم کاداستر (حد نگار) برای ثبت محدوده ها باز شد که بر این اساس، استان خراسان جنوبی 9 محدوده امیدبخش معدنی شناسایی شده دارد.
در نوار مرزی «پترگان» شهرستان زیرکوه از توابع حاجی آباد در شمال شرقی خراسان جنوبی نیز ذخیره معدنی لیتیوم به مساحت 220 کیلومتر شناسایی شد که در کشور بی سابقه بود. در مرحله مقدماتی اعلام شد این ذخیره عیار بالایی دارد.
در منطقه «ماهیرود» و «چاه مرزاب» این استان نیز رگه های طلا به طول یک هزار و 200 متر کشف شد که برای استخراج به دلیل عیار بالا ظرفیت خوبی دارد.
اطلاعات موجود نشان می دهد خراسان جنوبی در زمینه معادن کشور رتبه پنجم را دارد و در این استان 9 هزار نفر در این بخش اشتغال دارند.
در دولت یازدهم کار اکتشافی در 60 هزار کیلومتر مربع از خراسان جنوبی آغاز شد که 40 درصد حجم فعالیت در این استان را شامل می شود.
ذخایر جدیدی از سرب، روی، سنگ آهن و طلا در فعالیت های اکتشافی در خراسان جنوبی به دست آمده است.
در منطقه طبس نیز بررسی گسترده ای در زمینه زغالسنگ صورت گرفت.