راز ماندگاری در بازار سهام/ چرا نقدینگی به بورس بازمی‌گردد؟

به گزارش می متالز، سهام از ابتدای معاملات امروز بار دیگر با فشار فروش مواجه بود. زمانی‌که سهام رشدهای پرشتابی را تجربه می‌کرد انتظار رویه تند اصلاح وجود داشت با این حال شیب تند اصلاح روزهای اخیر چندان مورد انتظار نبود. اصلاح سهام گرچه از نگاه بسیاری از اهالی تازه‌وارد بازار نگران‌کننده است و منجر به استرس‌های شدید برای این افراد می‌شود اما همین موضوع می‌تواند نکته مثبتی برای این افراد و همچنین بازار باشد.

فایده اصلاح چیست؟

برای هر شخصی که به تازگی به معاملات بازارهای مالی به خصوص بورس تهران وارد می‌شود دغدغه‌ توهم درک بازار و به نوعی ساده‌انگاری بازار وجود دارد. حال اگر ورود این شخص به بازار همراه با رشدهای پرشتاب قیمتی باشد و کل نمادها به صورت دسته‌جمعی رشد می‌کنند، در نتیجه هر سبدی بازدهی قابل توجهی را به ثبت می‌رساند. با این حال مشکل اصلی که همه آن را تایید می‌کنند این است که قیمت‌ها پس از هر دوره صعودی نیازمند اصلاح هستند. حال اگر شتاب رشد بالا باشد شتاب اصلاح نیز با توجه به شرایط احتمالا شدید است.

اما اگر معامله‌گر تازه‌کار در بازار با توهم کسب سود در مسیر پرشتاب صعودی مواجه شود اگر اقتصاد کشور در حال ثبات قرار گیرد در نهایت این معامله‌گر با زیان‌های سنگین مواجه خواهد شد. افراد بسیاری بوده‌اند که در نیمه نخست 92 به معاملات وارد شدند و سودهای قابل توجهی را کسب کردند. با این حال در مسیر اصلاحی در سال‌های بعد، با تکیه با دانش اندک خود زیان هنگفتی را متحمل شدند. در نتیجه بسیاری از کدهای تازه‌ ثبت‌شده در سال 92 پس از کمتر از یک سال با توجه به خروج سرمایه شخص غیرفعال ماندند.

از ابتدای امسال و به خصوص از نیمه دوم تابستان بسیاری با خرید سهام سود کرده بودند و این موضوع بار دیگر توهم آشنایی با ساز و کار معاملات سهام را ایجاد کرده بود. در این شرایط معمولا عمده تازه‌واردان به بورس تهران از ساده‌ترین ابزار آن هم در ابتدایی‌ترین روش آن برای تحلیل استفاده می‌کنند. در نتیجه به نمودارها روی می‌آورند و از واقعیت‌های موجود چه در سطح کلان یا خرد شرکت‌ها غافل می‌شوند. در نتیجه پس از یک دوره رونق در روند اصلاحی با تصور سودآور بودن معامله‌گری سهام حتی از سایر کارهای خود دست می‌کشند و در مدار عدم آگاهی به معامله‌گری در سهام می‌پردازند. اما این افراد پس از مدتی زیان‌های سنگینی را متحمل می‌شوند و معمولا با سرخوردگی از بورس تهران خارج می‌شوند.

با این حال فایده زیان سنگین در ابتدای کار، آن هم پس از یک دوره پرشتاب صعودی، این است که شخص متوجه می‌شود که بنا نیست سهام همیشه رشد کند و برای در امان ماندن از زیان‌های آتی باید به دنبال افزایش اطلاعات خود در این حوزه باشد. البته ممکن است همچنان این موضوع حتی پس از زیان‌های اخیر برای بسیاری قابل درک نباشد با این حال شاید در مدت کوتاهی طی ماه‌های آینده این موضوع با شدت بیشتری خودنمایی کند. این امید وجود دارد که زیان‌های اخیر باعث شده باشد که از ساده‌انگاری معاملات سهام خودداری شود.

چرا بورس، مقصد جذاب سرمایه‌گذاری در نیمه دوم است

 بسیاری در روزهای اخیر از ریزش‌های سنگین بورس ابراز نگرانی می‌کنند. ریزش اخیر بورس استرس‌های زیادی را به دنبال داشته است با این حال در نگاهی عمیق‌تر نمی‌توان از فواید آن چشم پوشید. نخستین موضوع در بخش قبل اشاره شد، این‌که تازه‌وارد بازار سهام از توهم تحلیل‌گر بودن دست می‌کشد. نکته دوم این‌که رشد قیمتی پرشتاب سهام هیچ‌زمان موقعیت مناسبی برای کسب بازدهی دلخواه برای تحلیل‌گران بازار نبوده است. در این خصوص باید توجه داشت که عدم آگاهی می‌تواند به پذیرش ریسک بالا منجر شود، در حالی‌که داشتن آگاهی موجب نگه داشتن جنبه احتیاط خواهد بود. سومین موضوع نیز به سیگنال منفی رشدهای پرشتاب سهام بازمی‌گردد. رشدهای مداوم شاخص بورس می‌تواند نشان از یک فضای تورمی و بحرانی داشته باشد بر این اساس صعود ممتد قیمت سهام را نمی‌توان حالت مطلوب سرمایه‌گذاری برای تحلیل‌گران دانست.

ممکن است این موضوع مطرح شود که اصلاح اخیر بسیار نگران‌کننده است. با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد تا حدود زیادی در شرایط کنونی جای نگرانی وجود ندارد. در این خصوص در گزارش روز گذشته «دنیای بورس» به 5 سوال از آینده بورس پاسخ داده شد. هر تحلیل‌گری با این مفهوم آشنا است که میزان بازدهی همراه با ریسک تعریف می‌شود. علاوه بر این اصلاح قیمت‌ها پس از هر دوره صعود مورد انتظار فعالان بازار است و رشدهای مداوم قیمت سهام تنها می‌تواند نشانه‌ای از بی‌ثباتی وضعیت اقتصادی باشد؛ اتفاقی در بورس ونزوئلا رخ داده است.

اگر وضعیت سیاسی کشور بر اساس خوشبینی‌های موجود حرکت کند باید به کاهش صرف ریسک سهام توجه کرد. علاوه بر این رویه تعادلی نرخ دلار بر اساس شواهد موجود کمتر از نرخ‌های کنونی بازار ثانویه نخواهد بود. در نتیجه اگر واقعا بنا باشد وضعیت سیاسی کشور آن‌چنان که انتظار وجود داشت به وخامت نرسد و طرف اروپایی در تامین منافع اقتصادی کشور در برجام موفق باشد در آینده نه‌تنها انتظار رکود در سهام وجود ندارد بلکه بار دیگر باید نگران از هجوم پرشتاب نقدینگی و حتی ایجاد حباب قیمتی بود. طی هفته‌های اخیر عملکرد نیمه نخست می‌تواند بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران اثرگذار باشد. از ویژگی‌های «بازار» این است که حتی اگر عده‌ای به دنبال دست‌کاری قیمت‌ها باشند پس از مدتی باید در انتظار حرکت سهام به سمت ارزش ذاتی بود.

بر اساس متغیرهای کنونی سایر بازارها توان رقابت با بورس را ندارند. ارز و سکه را باید در انتظار ادامه اصلاح باشیم. در بازار پول گرچه بانک‌ها در حال قانون‌شکنی و اخذ سپرده با نرخ‌های بالاتر وجود دارد با این حال همچنان نسبت قیمت به درآمدهای انتظاری در بورس تهران توان رقابت با بازار پول را دارد. دیگر بازارها مانند مسکن نیز پس از جهش قیمتی اخیر بار دیگر نشانه‌های رکود را تجربه می‌کنند.