برای گزینش شرکتهای فعال بازار سرمایه، معیارهایی همچون نقد شوندگی سهام، میزان تأثیرگذاری شرکت بر شاخص بازار و برتری عملکرد و نسبتهای مالی در ارزیابی شرکتها مؤثر است. با انتشار لیست نمادهای فعال بازار سرمایه در سال 95، نمادهای «فولاد» و «فملی» از گروه فلزات اساسی، بههمراه نمادهای «فارس»، «اخابر» و «همراه» در بین 5 شرکت فعال بورس تهران قرار گرفتند. این نمادها بهترتیب متعلق به شرکتهای هولدینگ پتروشیمی خلیج فارس، شرکت مخابرات ایران و شرکت ارتباطات سیار است. شرکتهای معدنی و صنعتی گل گهر، چادرملو، فولاد خوزستان و فولاد خراسان نیز در لیست شرکتهای دارای رتبههای 16 تا 30 قرار گرفتند. شرکتهای نامبرده نیز از شرکتهای فعال در حوزه فلزات اساسی و استخراج کانههای فلزی هستند.
بررسی عملکرد واقعی 5 شرکت فعال بخش معدن و فلزات نشان میدهد که این شرکتها در مجموع بیش از 34 میلیون تن از انواع محصولات شامل، گندله، شمش فولادی، کنسانتره، کاتد مسی و سایر محصولات فلزی را بهفروش رساندهاند. ارزش تقریبی محصولات به فروش رفته حدود 260 هزار میلیارد ریال برآورد میشود. بیشترین ارزش فروش نیز برای شرکت فولاد مبارکه اصفهان با مبلغ حدود 101 هزار میلیارد ریال ثبت شده که این مبلغ از فروش حدود 6 میلیون و 200 هزار تن از انواع محصولات فولادی سرد و گرم و پوششدار حاصل شده است.
ایران به عنوان بیستمین تولیدکننده مس در جهان بهشمار میرود. شرکت ملی مس ایران نیز با تولید سالانه بیش از 150 هزار تن مس کاتدی از مهمترین تولیدکنندگان مس کاتدی در منطقه شناخته میشود. شرکت ملی مس ایران در سال 95 پیشبینی کرد که حدود 201 هزار تن مس کاتدی به فروش برساند که بر اساس عملکرد 9 ماهه منتهی به آذر ماه سال 95، شرکت موفق شد حدود 83 درصد از پیشبینی خود را پوشش دهد.
فولاد خوزستان نیز با فروش بیش از یک میلیون و 500 هزار تن اسلب و حدود 2 میلیون تن بیلت توانست در سال 95 مبلغ 46 هزار میلیارد ریال فروش داشته باشد و رتبه سوم در بین 5 شرکت فعال در حوزه معادن و فلزات بورس تهران را از آن خود کرد.
شرکتهای چادرملو و گلگهر که به دوقلوهای سنگ آهنی شهرت دارند، در سال 95 عملکرد نسبتا مطلوبی را از خود نشان دادند. شرکت گلگهر با راهاندازی خط 2 گندلهسازی خود توانست اندکی بیشتر از پیشبینیهای خود را محقق سازد. این شرکت تا پایان سال 95 توانست حدود 12 میلیون و 600 هزار تن کنسانتره و گندله را به فروش برساند. شرکت معدنی و صنعتی چادرملو نیز تا پایان بهمن ماه سال 95 حدود 9 میلیون و 500 هزار تن کنسانتره و گندله را به ارزش 18 هزار میلیارد ریال به فروش رساند که با توجه به پیشبینی 19 هزار و 750 میلیارد ریالی، بهنظر میرسد مبلغ مورد نظر را پوشش داده است. نمودار 1 ارزش ریالی فروش 5 شرکت مورد بررسی را نشان میدهد.