آسیب‌شناسی تولید سرب و روی

به گزارش می متالز، در این نشست آخرین وضعیت صنعت سرب و روی و فرصت‌های پیش روی آن با حضور تحلیلگران اقتصادی و صاحب‌نظران دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت.

اردشیر سعدمحمدی، معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در این نشست آخرین وضعیت صنعت سرب و روی در کشور را بررسی کرد. به گفته سعد‌محمدی، در حال حاضر در بخش سرب و روی، واحدهای تولیدی با کمتر از ظرفیت اسمی در حال فعالیت هستند و این امر موجب شده از تولید اقتصادی فاصله بگیریم که باید متولیان امر در این خصوص چاره‌اندیشی کنند.  وی ادامه داد: استان‌های زنجان، اصفهان و مرکزی بیشترین استخراج را در معادن سرب و روی در سال ۹۶ به خود اختصاص داده‌اند.

براساس آمار اعلام شده، استان زنجان همچنین بیشترین تولید در بخش سرب و روی را به خود اختصاص داده است که به لحاظ میزان ذخایر موجود در کشور در رده چهارم قرار دارد، با این شرایط سعدمحمدی به این نکته اشاره می‌کند که به دلیل تعدد کارخانه‌های سرب و روی در این استان، دولت باید برای جلوگیری از بروز مشکل در استان زنجان تدبیری برای آینده در نظر بگیرد تا کارخانه‌های آن دچار مشکل نشوند.  به گفته معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو در این بخش فرصت‌های سرمایه‌گذاری بسیاری در کشور وجود دارد و وظیفه متولیان ایجاب می‌کند این فرصت‌ها را به نمایش بگذارند و انگیزه سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کنند، اما با وجود چنین جذابیتی این بخش در کشور مغفول مانده است.  در بخش تولید شمش روی نیز در سال ۹۶ شاهد تولید زیرظرفیت اسمی بوده‌ایم که به گفته سعدمحمدی،‌ عمده دلیل آن به کمبود خوراک باز می‌گردد.  براساس آمار اعلام شده در حال حاضر ۹/ ۵۸ درصد از ظرفیت اسمی تولید شمش روی در کشور خالی است. به گفته معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو این امر موجب می‌شود تا به این طریق شاهد افزایش قیمت تمام شده در این بخش باشیم، به همین دلیل باید بهترین بهره را از ظرفیت کارخانه ببریم. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که استان‌های زنجان، اصفهان و یزد بیشترین تولید شمش روی از ماده معدنی را در اختیار دارند. اما درخصوص ظرفیت کل شمش سرب از ماده معدنی، آمار اعلام شده بیانگر آن است که در سال ۹۶ در مجموع ظرفیت کل شمش سرب (بازیافتی و از ماده معدنی) ۴۹۹ هزار و ۴۶۱ تن و تولید واقعی شمش سرب (بازیافتی و از ماده معدنی) ۱۷۶ هزار و ۲۸۱ تن ثبت شده است. ارزیابی‌های صورت گرفته بیانگر آن است که در این بخش عدم تحقق ظرفیت اسمی به دلیل کاهش عیار خوراک ورودی و کمبود خوراک و در نتیجه نرسیدن به ظرفیت تولید در این بخش بوده است.

معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو با اشاره به اینکه یکی از چالش‌های موجود در این بخش به بررسی روند تولید بازمی‌گردد، عنوان کرد: یکی از مشکلات ما این است که درخصوص مقایسه آمار تولید تنها آمار یکساله را مدنظر قرار می‌دهند، این در حالی است که تولید اقتصادی در این زمینه باید در اولویت قرار گیرد.  اما روند عرضه و مصرف جهانی روی و سرب در جهان از افزایش مصرف جهانی و همزمان کاهش تولید جهانی روی در پنج سال گذشته حکایت دارد. درخصوص روند عرضه و مصرف جهانی سرب نیز ارزیابی‌های صورت گرفته بیانگر آن است که سرب با کسری عرضه شدید در سال ۲۰۱۷ و در نتیجه روند افزایشی قیمت سرب در سال ۲۰۱۸ مواجه خواهد شد.  اما پیش‌بینی‌ها درخصوص قیمت فلز روی حکایت از آن دارد که در درازمدت شاهد روند کاهشی قیمت در فلز روی در سال‌های آتی خواهیم بود. اما درخصوص فلز سرب آمارها نشان دهنده آن است که در سه ماه ابتدایی ۲۰۱۸ شاهد کسری عرضه خواهیم بود. همچنین پیش‌بینی‌ها نشان دهنده آن است که قیمت فلز سرب در طولانی مدت روندی کاهشی در سال‌های آتی خواهد داشت که ناشی از پاسخ بازار به تقاضا و رشد قیمت و نیز به تعادل رسیدن بازار خواهد بود.

چگونگی تامین مواد اولیه برای واحدهای تولیدی در استان‌هایی که با مازاد ظرفیت مواجه هستند، یکی دیگر از مواردی بود که در این نشست مطرح شد. معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو گفت: اگر در استانی با کمبود منابع مواجه هستیم و ظرفیت به بالاترین میزان رسیده است نباید جواز جدید صادر کرد. درخصوص استان زنجان نیز باید راهی کم‌هزینه برای تامین مواد اولیه در نظر گرفت. اظهار نظر مطرح شده از سوی سعدمحمدی در حالی است که یوسف مرادلو، رئیس هیات مدیره و دبیر انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران در این نشست با انتقاد از دخالت‌های دولتی اعلام کرد: دولت دست بخش‌خصوصی را برای جانمایی واحدهای تولیدی باز نمی‌گذارد. از سوی دیگر، یکی دیگر از چالش‌های موجود زمان‌بر بودن مصوب شدن تصمیمات است. از زمان ارائه درخواست تا نهایی شدن آن از سوی متولیان شاهد تغییر در بسیاری از متغیرها هستیم و در آن زمان، درخواست ارائه شده شاید چندان کارآیی نداشته باشد.  امیر رحیمی، مدیرعامل شرکت کالسیمین نیز در این نشست به بحث اکتشاف پرداخت و عنوان کرد: موضوع تقویت اکتشاف از اهمیت زیادی برخوردار است. این نکته را باید مدنظر قرار دهیم که اکتشاف فقط برای بخش خصوصی نیست، بلکه با توجه به شرایط کنونی دولت نیز باید به میدان بیاید و به بخش خصوصی کمک کند. نکته بعدی قیمت‌گذاری خاک است. به تولیدکنندگان اعلام شده که عرضه باید در بورس صورت گیرد، اما مبنا و سازوکار این روش مشخص نیست و ما همچنان در این زمینه بلاتکلیف هستیم، این امر موجب شده تا هیچ شرکتی در دوماه گذشته نتواند صادرات داشته باشد و به همین دلیل ما در حال حاضر دچار خودتحریمی شده‌ایم.

عباسعلی ایروانی، مدیرکل دفتر نظارت امور معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در این نشست در پاسخ به موارد مطرح شده با اشاره به اینکه بسیاری از موارد مطرح شده صحیح است اما باید کار کارشناسی نسبت به آنها صورت گیرد، اظهار کرد: هماهنگ کردن زنجیره نیازمند مطالعه است و بخش‌خصوصی باید با همکاری دولت مانند زنجیره فولاد برای سرب و روی زنجیره ایجاد کند. اما معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو درخصوص اظهارنظر مطرح شده از سوی مدیرعامل شرکت کالسیمین مبنی بر نبود فرمول خاص برای عرضه عنوان کرد: مدل و فرمول قیمت وجود دارد اما یک ایراد دارد و آن بحث نرخ ارز است. اینکه در چه زمانی، چه نرخی محاسبه شود و علی‌الحساب در نظر گرفتن آن چالش‌برانگیز شده است و وعده می‌دهیم در کوتاه‌ترین زمان مشکل علی‌الحساب را برطرف کنیم.