بی عدالتی محض در توزیع یارانه پنهان برق/مشکلات بر سر راه تعیین قیمت

به گزارش می‌متالز، جواد نوفرستی در نشستی با حضور فعالین صنعت برق در مورد ماهیت یارانه سوخت در بخش برق گفت: در ابتدا باید به موضوعی تحت عنوان "حسابداری هزینه های فرصت از دست رفته" اشاره شود، که این موضوع فراتر از حسابداری قیمت تمام شده است که البته در حوزه برق، همین را هم نداریم.

*مشکلات بر سر راه تعیین قیمت برق

وی افزود: یکی از مشکلات بر سر راه تعیین قیمت برق آن است که در ایران عنوان هزینه های فرصت، مورد بررسی اصولی قرار نگرفته است به همین دلیل قبل از هرچیز، ضرورت موضوع حسابداری فرصت های از دست رفته باید مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: یکی از این فرصت های از دست رفته که هزینه بالایی به خود اختصاص داده و مشکلات عدیده ای را رقم زده است موضوع یارانه پنهانی است که از بیت المال به انرژی اختصاص می یابد چرا که با هزینه های کلان بیت المال، برق تولید می شود و با کمترین اعداد و ارقام ممکن به صورت نابرابر و ناعادلانه در اختیار مشترکین و افراد قرار می گیرد و به بیان شفاف تر افراد به صورت ناعادلانه و نابرابر از یارانه برق بهره مند می گردند.

نوفرستی ادامه داد: زمانی که ایده کارت انرژی در اسفند 92 ارائه شد، اولویت با انرژی مصرفی بخش خانگی بود در واقع باید اظهار داشت بخش خانگی و غیر مولد،  جایی است که انرژی را می سوزاند و عمدتا به هدر می رود و اتفاقا خروجی آن رفاه و آسایش مردم نیست اما چون در این زمینه طی فرایند اشتباهی "یارانه پنهان" تعلق می گیرد، مردم هیچگاه ارزش واقعی یک متر مکعب گاز یا یک کیلووات ساعت برق را لمس نمی کنند .

به گفته وی،برخی از مردم در حال حاضر در زمستان بخاری و شومینه را روشن کرده و به محض احساس گرما طیف گسترده ایی از مردم پنجره های خود را باز می کنند، این دقیقا به آن معناست که آن ها از ارزش واقعی گاز و برق مطلع نیستند. در صورتی که در حقیقت حداقل متوسط هزینه ای که از طریق بیت المال به عنوان یارانه پنهان به برق تولیدی تا نقطه مصرف تعلق می گیرد، ۱۰ برابر چیزی است که ما به عنوان قبض پرداخت می کنیم.

رئیس انجمن جامعه ایمن کشور، بیان کرد: ایده آل ترین شکل توزیع یارانه ها، در قالب کارت اعتباری یارانه انرژی برابر است، که قادر است به  کامل ترین شکل ممکن تمام افراد را از یک سطح برابر و عادلانه از یارانه بهره مند گرداند و یکی از موارد قابل توجه در اجرای این طرح منافع دوسویه دولت و مردم است.

به گفته وی، با وجودی که می دانیم بخش عمده آلودگی هوا از منابع متحرک یعنی خودروهاست اما فقط بعنوان نمونه در گزارشی اعلام شده بود آلودگی هوا با دو نیروگاه اطراف کلانشهر اصفهان معادل آلودگی حاصل از ۸۰۰ هزار خودرو است.

نوفرستی اظهار کرد: در زمستان هرسال که بحران مصرف گاز در بخش خانگی اتفاق می افتد، وارونگی هوا نیز اتفاق می افتد. ولی در همین زمان، دولت به علت کمبود گاز در بخش خانگی، به ناچار گاز برخی نیروگاه ها، صنایع بزرگ و حتی جایگاه های CNG را قطع می کند. این موضوع باعث می شود نیروگاه ها از سوخت جایگزین مازوت استفاده کنند در نتیجه آلودگی اضافی ناشی از این اقدام دولت، در زمان وارونگی هوا بیشتر و بیشتر می شود.

وی خاطر نشان کرد: برای کاهش بی عدالتی در بهرمندی از یارانه پنهان ساده ترین راه حل و کمترین اقدام مورد انتظار"تعیین تعرفه مازاد بر الگوی مصرف در مشترکین پر مصرف" است.

نوفرستی افزود:ساختار این پیشنهاد اصلاح تعرفه، با عنوان تعرفه کلی مشترکین پر مصرف تفاوت دارد، به بیان واضح تر در این تعرفه مشترکی که بیش از حد الگوی مصرف برق از ان استفاده کند، باید قیمت تمام شده واقعی را تنها برای مصرف مازاد بپردازد.

وی گفت: برطبق آمار وزارت نیرو 20 درصد مشترکین در مناطق عادی 42 درصد برق منطقه را مصرف می کنند و در مناطق گرمسیری نیز بیش از 50 درصد برق منطقه را مصرف می کنند،  بنابراین اگر همین 20 درصد مشترکین هر منطقه با مکانیزمی که در اصلاح ساختار تعرفه بر اساس مدل IBT و تجربیات موفق دنیا پیشنهاد شد، الگوی مصرف را رعایت کنند و مانند سایر همشهریان خود مصرف کنند، 8 تا 10 هزار مگاوات برق آزاد گشته و این یعنی نه تنها در سال 98 آینده بحران خاموشی نخواهیم داشت بلکه تداوم صادرت برق نیز پایدار خواهد بود و به توسعه سرمایه گذاری در این صنعت هم کمک خواهد کرد.