دیده‌بان بورس دوشنبه (14 آبان)

به گزارش می متالز، دیروز در شرایطی شاخص کل بورس تهران صعود نزدیک به هزار واحدی را تجربه می‌کرد که ناگهان فشار سنگین عرضه‌ها منجر به تغییر مسیر قیمت‌ها و در نهایت افت 530 واحدی نماگر سهام شد. تایید نشدن لایحه مهم CFT که پیوستن ایران به FATF را به مراحل نهایی نزدیک‌تر می‌کرد باعث واکنش هیجانی بورس‌بازان و افزایش فشار فرو‌ش‌ها شد.

چرا سهام بر خلاف انتظارات حرکت کرد؟ در حالی که نظرسنجی‌ها و انتظارات فعالان بازار، این هفته را مثبت ارزیابی می‌کردند، شاهد روند معکوس بورس طی دو روز ابتدایی معاملات بودیم. بنابراین باید دید چرا انتظارات کارشناسان تا کنون برآورده نشده است. فارغ از ریسک‌های مختلفی که می‌توان برای بازار سهام متصور شد، تحلیل این تناقض را می‌توان نوعی واکنش رفتاری سهامداران دانست که در سه موضوع ریشه دارد. مساله اول آن مربوط به آن است که بخش مهمی از فعالان بورس تهران به ویژه تازه‌واردهای دوره رونق اخیر از نبود تحلیل رنج می‌برند. همین مساله سبب می‌شود تصمیم‌گیری صحیح مخصوصا با افزایش تعداد متغیرها صورت نگیرد. مساله بعدی به سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات داخلی برمی‌گردد که به بازارها شوک می‌دهد. رفتارهایی غیرعقلایی نظیر اعلام عدم تایید لایحه CFT از سوی شورای نگهبان دقیقا در آخرین مهلت بازگشت تحریم‌ها موجب سلب آرامش از معاملات بازارها می‌شود. بی‌اعتمادی سیاست‌گذاران به مکانیزم بازار و همچنین بی‌عملی نسبت به چالش‌های اصلی اقتصاد کشور باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران نیز حداقل ریسک را برای ورود خود به سهام پذیرا باشند. مورد سوم اما به بی‌اعتمادی به رفتارهای ترامپ برمی‌گردد. ضد و نقیض‌های رفتاری کاخ سفید در دوره جدید باعث شده تا عموما نسبت به نتیجه نهایی رویدادهای مختلف دچار سردرگمی شوند. این موضوع به بازار ایران نیز محدود نمی‌شود و حتی در بازار جهانی نیز ابراز امیدواری اخیر ترامپ نسبت به امکان حصول توافق با چین بر سر آتش‌بس جنگ تجاری با ابهامات بسیاری همراه شده است و نااطمینانی در بازار جهانی نیز به چشم می‌خورد. بنابراین، خبر معافیت‌های نفتی نیز که از نگاه بازار جهانی اتفاقی مهم به شمار می‌رود میان سهامداران هنوز اطمینان‌بخش نبوده است. در واقع، نگرانی از تهدیدهای دایمی ترامپ باعث شده تا این نوع عقب‌نشینی‌های وی نیز با کم‌توجهی فعالان اقتصادی مواجه شود.

دلار در پایان نوسان؟ در سوی دیگر بازار ارز اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند که به نظر می‌رسد آخرین شانس‌های خود برای هیجانی شدن را در حال از دست دادن است. این بازار با توجه به نبود تقاضای واقعی و سفته‌بازی چشم‌گیر، هم به دلیل بالا بودن نرخ‌ها و هم به دلیل برخوردهای امنیتی با دلالان با روند نسبتا کم‌نوسانی مواجه است که می‌تواند در صورت مدیریت صحیح، آخرین دور هیجان‌سازی در بازار ارز حداقل در کوتاه‌مدت باشد. در این شرایط، «دنیای بورس» در گزارشی ریشه بانکی نوسان بیش از اندازه دلار را بررسی کرده که هشداری جدی برای بازار ارز در خود نهفته دارد.

شروع ضعیف بازار جهانی: در هفته‌ای که چشم بازار جهانی به انتخابات آمریکا است، شاهد آغاز کاهشی قیمت‌ها در بازار کامودیتی هستیم. نفت که عمدتا تحت تاثیر معافیت هشت کشور برای خرید نفت از ایران همچنان زیر فشار است. بازار فلزات نیز نگرانی جدی نسبت به آینده اقتصاد چین دارد و در نتیجه در ادامه روندهای صعودی ناکام می‌ماند. فارغ از بازار جهانی اما امروز معاملات بورس کالا با تنوع بالایی از کالاها همراه است که باید از سوی سهامداران از فولاد و مس گرفته تا پتروشیمی‌ها مورد توجه قرار گیرد.  

رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: پس از 20 ایراد شورای نگهبان روی لایحه کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) و اعاده آن به مجلس شورای اسلامی حالا اما حشمت‌اله فلاحت پیشه؛ رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرده: لایحه کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم در نخستین جلسه پس از سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه بررسی می‌شود. نمایندگان مجلس معتقدند با توجه به نظر مساعد سران قوا مبنی بر تصویب لایحه CFT و به رغم دشواری‌هایی، تصویب این لایحه با اصلاحاتی غیرممکن نیست.

در دیگر رویدادهای داخل حالا بورس انرژی اعلام کرده از 20 آبان میزبان سومین مرحله از عرضه نفت خام سبک از سوی شرکت ملی نفت است. در اطلاعات مندرج روی تابلوی معاملات بورس انرژی قیمت پایه هر بشکه نفت خام همچون اطلاعیه قبلی معادل با 76.29 دلار تعیین شده و نوع معامله نیز به صورت کشف پرمیوم خواهد بود. حجم عرضه نیز معادل با 700 هزار بشکه نفت خام سبک ایران برای تحویل در فوب جزیره خارک خواهد بود. حداقل حجم خرید تعداد 35 هزار بشکه و سقف و کف قیمت مجاز نیز به ترتیب  76366.28 دلار تا 76213.71 دلار تعیین شد.

ب) صنایع: اگر چه فعالان بازار خودرو برای خروج از بلاتکلیفی‌ها در شرایط کنونی، تغییرات قیمتی برای خودروسازان را عنوان می‌کنند اما هنوز معلوم نیست موضوع افزایش قیمت خودرو چه زمانی قرار است به صورت رسمی اعلام شود؟ در همین حال دیروز قیمت پایه محصول‌های پتروشیمی بر اساس میانگین قیمت معاملاتی نرخ دلار 8419.4 تومان در بورس کالا اعلام شد

ج) شرکت‌ها: سایپا با ارسال نامه‌ایی مبنی بر دعوت‌نامه تعهدات نقدی شهریورماه خودروهای 131، ساینا، سراتو، کوئیک و تیبا دوگانه‌سوز ویژه مشتری به نمایندگی‌ها اعلام کرد متقاضیان خرید دو محصول کوئیک و تیبا دوگانه‌سوز باید ساینا اتوماتیک و تیبا تحویل بگیرند. در همین حال مدیرعامل لوازم خانگی پارس از احتمال صادرات به کشورهای همسایه از جمله عراق و افغانستان خبر داد؛ «لخانه» همزمان با مقوله کمبودهای بازار، اولویت‌های جدید را تشریح کرد.

مدیرعامل جهان فولاد سیرجان نیز از مذاکره با شرکت‌های ترکیه‌ای برای بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین خبر داد. سهامدار اصلی جهان فولاد سیرجان دو مجموعه بورسی گل‌گهر و شرکت ملی صنایع مس ایران است.