ریشه بیش‌واکنشی بورس‌بازان

به گزارش می‌متالز، بورس‌بازانی که نیم‌نگاهشان به‌حوزه سیاست خارجه و سفر اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران معطوف بود، همچنان تغییر تازه‌ای در تصمیمات معاملاتی خود برای این روز معاملاتی اتخاذ نکردند. با اینکه گروسی صراحتا اعلام کرده است که نیازی به‌صدور قطعنامه نیست و از این بابت حداقل اقتصاد کشور تهدید نمی‌شود، اما گویا معامله‌گران برآوردی دیگر از این رفت و آمد دارند.

بورس‌بازان در این اندیشه هستند که احیای برجام، کاهش نرخ دلار را در پی دارد. این در حالی است که به‌نظر نمی‌رسد حتی در صورت بازگشت طرفین به‌برجام، با توجه به‌شرایط اقتصادی کشور دلار افت چندانی را تجربه کند. ضمن آنکه در حال‌حاضر شرکت‌های بورسی از دلار نیمایی اثر می‌پذیرند که هنوز فاصله خود را با دلار آزاد حفظ کرده است و به‌نظر جایی برای نگرانی وجود ندارد. با این حال کم‌تجربگی و نبود دانش مالی لازم سبب شد تا با شنیده‌شدن هر‌گونه اخباری که مرتبط به‌برجام و مذاکرات هسته‌ای باشد، فضایی هیجانی بر معاملات سهام حاکم شود. هر چند که عده‌ای این سفر را آخرین هشدار آژانس تلقی می‌کردند، اما به‌هر روی عده دیگری بودند که این سفر را پیش‌زمینه‌ای برای آغاز مذاکرات در حوزه سیاست خارجی در راستای احیای برجام می‌دانستند. نشست شورای حکام پیرامون بررسی و راستی‌آزمایی‌های آژانس درباره وضعیت ایران روز گذشته در وین برگزار شد. برخی از فعالان بازار معتقدند که نتایج این نشست احتمالا می‌تواند در تغییر رفتار بازار امروز (سه‌شنبه) در صورت ارسال سیگنال مثبت از وین به‌تهران، مثبت ارزیابی شود. با این حال برآیند داد‌و‌ستد‌های دیروز از تداوم حرکت دست‌به‌عصای بازیگران تالار شیشه‌ای حکایت داشت. از کلیت نماد‌های معامله شده در بورس تهران ۷۵‌درصد و در فرابورس ایران نیز ۷۶‌درصد نماد‌ها در سطوح منفی قیمتی در بازار روز دوشنبه قرار گرفتند که این رویداد می‌تواند گواهی بر استراتژی جدید معاملاتی سهامداران محسوب شود. قرمز‌پوشی بازار سهام طی روز‌های اخیر معاملاتی فقط مربوط به‌سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست و اظهارنظر‌های متفاوت در حوزه قیمت‌گذاری محصولات هم در این ریزش تاثیر بسزایی دارد. به‌نظر می‌رسد که سهامداران حقیقی و حقوقی بازار در برهه فعلی دچار بیش‌واکنشی شده‌اند. معامله‌گرانی که اکنون با مخابره هر پالس منفی به‌سعادت‌آباد دست به‌ماشه فروش می‌زنند و سریعا حجم دارایی‌های سهامی خود را کاهش می‌دهند. هر چند این رفتار از سوی سرمایه‌گذاران طبیعی است، اما نباید فراموش کرد که صرفا اعلام قیمت‌گذاری دستوری از سوی برخی دولتمردان به‌معنای صدای واحد و تصمیم نهایی از سوی هیات‌دولت نیست و احتمالا با ورود رئیس دولت به‌چنین موضوعی بساط ایجاد رانت جمع خواهد شد. چراکه به‌گفته رئیسی بازار سرمایه کشور جزو اولویت‌های نخست دولت سیزدهم است، بنابراین اتخاذ و پیاده‌سازی هر‌گونه سیاستی در حوزه قیمت‌گذاری می‌تواند نشان از خلف‌وعده آقای رئیس داشته باشد. در سومین روزکاری هفته جاری به رغم روند مطلوب بازار‌های جهانی شاهد فروش سهام از سوی عرضه‌کنندگانی بودیم که از بهبود اوضاع کامودیتی‌ها و به‌عبارتی قیمت کالا‌های اساسی تاثیر بسزایی می‌گیرند. در بازار ارز نیز تب خرید مجددا کاهش پیدا کرد و نرخ دلار در محدوده ۲۷ هزار تومان (تا زمان تنظیم این گزارش) نوسان داشت. در عین حال لیدر‌های کامودیتی‌محور که تغییرات قیمت دلار هم در روند خرید و فروش سهام آن‌ها تاثیرگذار خواهد بود، غالبا در صف‌های طولانی فروش جای گرفتند و موجبات قرمزپوشی شاخص‌کل که اتفاقا وزن بالایی هم در سمت و سو دادن به‌آن نیز دارند، را فراهم کردند. شرکت‌های کوچک و متوسط هم که تا این‌جای کار از کلیت صنایع و شرکت‌های بزرگ به‌لحاظ کسب بازدهی تا حدودی عقب‌تر هستند نیز همراه با موج ریزشی بازار سر به‌نزول گذاشتند. در همین راستا شاخص‌کل هم‌وزن که از تمام شرکت‌ها به‌یک‌اندازه تاثیر می‌پذیرد در ۲۲شهریور‌ماه با ۳۵/ ۱درصد افت به‌کار خود پایان داد. دراین روز معاملاتی ارزش معاملات خرد بورس تهران ۴۹۸۴ میلیارد تومان بود، هر‌چند این رقم با اندکی بهبود نسبت به‌روز ما قبل معاملاتی خود همراه شد، اما نسبت به‌ارقام ثبت‌شده در چند وقت اخیر نسبتا پایین ارزیابی می‌شود. در فرابورس نیز ارزش معاملات خرد این بازار رقم ۲۲۹۴ میلیارد تومانی را به‌خود اختصاص داد. حقیقی‌های بورس که صاحبان سرمایه‌های ترسو نیز هستند در بازار دیروز غالبا ترجیح دادند که از گردونه معاملاتی خارج شوند. بر این اساس خالص تغییر مالکیت صنایع بورسی از جابه‌جایی ۴۳۶میلیارد تومانی حکایت داشت. ارزش سهامی که از پرتفوی سهامداران خرد به سبد سرمایه‌گذاری حقوقی‌های بازار انتقال پیدا کرد؛ بنابراین عمده خالص فروش حقیقی‌ها در گروه‌های بزرگ کالامحور و به‌نوعی دلاری بازار نظیر فلزات اساسی و فرآورده‌های نفتی صورت گرفت. این قشر از سهامداران به‌خرید اندک در گروه‌های داخلی اعم از فنی و مهندسی، خودرو و ساخت قطعات و و‌سایل ارتباطی روی آوردند.

در روزی‌که شاخص‌کل بورس تهران با افت حدود یک درصدی مواجه شد، از ۳۴۴ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۸۳ سهم (۲۴ درصد) مثبت بود و در مقابل ۲۵۹ سهم (۷۵ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۳۳نماد (۱۰‌درصد) صف خریدی به‌ارزش ۷۳۰میلیارد تومان تشکیل دادند، اما در مقابل شاهد شکل‌گیری صف فروش در ۶۲ نماد بورسی (۱۸ درصد) به‌ارزش ۱۳۹ میلیارد تومان بودیم. در فرابورس ایران، اما در روزی که آیفکس افت ۲/ ۱درصدی را ثبت کرد، ۱۳۹ نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۳۴‌سهم (۲۴درصد) مثبت و ۱۰۵‌سهم (۷۶ درصد) منفی بود. در این بازار ۱۳‌نماد (۹ درصد) صف خریدی به‌ارزش ۴۳۷‌میلیارد تومان تشکیل دادند، اما ۲۸نماد (۲۰‌درصد) نیز با صف فروشی به‌ارزش ۴۱‌میلیارد تومان مواجه شدند. بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۳۵‌نماد بود. در این میان ۴۱‌سهم (۳۰‌درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۹۱‌سهم (۶۷ درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۲۶‌نماد (۱۹درصد) صف خریدی به‌ارزش ۷۵ میلیارد تومان را شکل دادند و صف فروش در این بازار به‌۶۲ نماد (۴۶درصد) با ارزشی بالغ بر ۱۷۶ میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.

منبع: دنیای اقتصاد