به گزارش می متالز، هر چند تغییر مهمی در ریسکهای مسلط بر بازار صورت نگرفته اما به نظر میرسد معاملهگران در خریدوفروشهای امروز به سراغ سناریوی بدبینانهتری رفته و با تشدید عرضهها سعی در خروج از جریان معاملات و ریسکگریزی در روز نزول نرخ دلار به کانال 9 هزار تومانی و پیش از بازگشایی بازارهای جهانی کردند.
فضای غالب معاملات امروز هم منفی است. شاخص کل سهام در پایان جلسه معاملاتی امروز ریزش 2777 واحدی را تجربه کرد و این مهم در حالی رخ میدهد که متوسط قیمت در اکثر صنایع رو به کاهش است. مروری بر شاخص گروه های 38گانه بورس تهران حاکی از آن است که تنها 5 گروه از جریان منفی غالب بر بازار مصون مانده و مابقی در مسیر نزولی در حال معامله هستند. در مقیاس نمادی هم بیش از 75 درصد تعداد نمادهای بورسی در دادوستدهای امروز در محدوده منفی قیمت معامله میشوند. چنان که ملاحظه میشود فشار عرضه در معاملات امروز به مراتب بیشتر از روزهای کاری بورس تهران در دو هفته گذشته است و در این میان، نمادهای متعلق به زنجیره فولاد اعم از معدنیها و فولادسازان بیشترین نقش را در تنزل شاخص دارند. ضمن اینکه نمادهای بانکی نیز در معرض عرضههای شدید قرار گرفته تا در فضای منفی امروز بیشترین افت شاخص از دهم آذرماه را ثبت کنند.
علاوه بر عدم قطعیت در مورد بازگشایی بازارهای جهانی که هفته کاری خود را از فردا آغاز میکنند، به نظر میرسد تداوم حرکت نزولی دلار و واگذاری مرز روانی 10 هزار تومان در معاملات امروز فشار روانی را به کل سهام وارد کرده و کلیه گروهها را در معرض عرضههای شدید قرار داده است. اگرچه بازار ارز یکی از مهمترین عوامل موثر بر حرکتهای صعودی بورس تهران در تابستان بود اما باید توجه داشت که این تاثیر از مجرای قیمتگذاری سامانه نیما صورت گرفت و نه نرخهای غیرعادی بازار آزاد. از این منظر، حرکتهای نزولی دلار در بازار آزاد نه تنها عامل فشار بر ارزش سهام نیست بلکه با همگرایی نرخهای رسمی و نرخهای سامانه نیما، شرایط برای سفتهبازان ارزی محدود و پولهای سرگردان را به سمت سهام سوق پیدا میکند.
جو نا امیدی از کسب بازدهی در بورس در حال حاضر جای خود را به تجربه سطوح جدیدی از زیان در بین سهامداران داده است. اقدام به فروش سهام شرکتها برای جلوگیری از زیان بیشتر آن هم درست زمانی که ارابه اقتصاد داخلی به سمت یک رکود فراگیر در حرکت است و چشم امید چندانی به تقویت یا حتی حفظ شرایط قبلی صادرات محصولات وجود ندارد، مقولهایست که طی هفتههای اخیر فعالان بازار کمابیش با آن درگیر بودهاند. نکته حائز اهمیت در اصلاح فراگیر قیمتها در اکثر قریب به اتفاق صنایع بورسی، کاهش همزمان ارزش معاملات با اصلاح قیمتهاست. هرچند اثر افت سطح قیمت سهام مورد معامله در این معادله اثرگذار است اما عدم رغبت به خرید و کاهش تقاضای موثر مهمترین عامل شکلگیری چنین وضعیتیست. افزایش فشار فروش در حالی که ضعف سمت خرید به شدت احساس میشود به تشکیل صفوف فروش خواهد انجامید که فضای معاملات را ترسناک میکند و نهایتا به زیان سهامداران است. بنابراین در این حالت معاملهگران فعلی کسانی هستند که به تازگی وارد سهمها شدهاند و با شناسایی سود یا زیان (عمدتا زیان) در فاصله زمانی بسیار کوتاه، اقدام به خروج از سهام خود میکنند و عمده سهامداران به دلایل عنوان شده سیاست صبر و تماشا را در پیش گرفتهاند. در این وضعیت شکلگیری حمایت سهامداران حقوقی در قیمتهای پایینتر احتمال افزایش ارزش معاملات و ترغیب سفتهبازان به حضور فعالتر جهت کسب بازدهی از مسیر منفی را بیشتر میکند. هرچند داد و ستد بیشتر در محدوده منفی (خصوصا در نمادهای بزرگتر) به ریزش هرچه بیشتر شاخص کل بیانجامد اما تسریع در روند اصلاح قیمتها با جلوگیری از فرسایشی شدن معاملات روزانه، تکاپوی سرمایهگذاران را هم در طرف عرضه و هم در طرف تقاضا بیشتر خواهد کرد و رخوت موجود را از بین خواهد برد.
یکی از رویدادهای امروز در بورس تهران رونمایی از ابزارهای مشتقه جدید تحت عنوان قرارداد آتی سبد سهام بود. معاملات آتی سبد سهام برای اولینبار در بورس تهران در 7 نماد شروع به کار کرد که به طور مشخص مشمول سبدی از سهام 30 شرکت بزرگ و همچنین گروههای اصلی بورس تهران شامل پتروشیمیها، فلزات، معدنیها، پالایشیها، خودروییها و بانکیها بود. پیش از این، معاملات آتی بر روی تکسهم به طور بسیار محدود و ناکارا در ادوار مختلف معاملات بورس تهران مورد دادوستد قرار گرفته بود اما بورس تهران معاملات آتی در قالب سبد را تجربه نکرده بود که این اتفاق برای اولین بار افتادهاست. قرارداد آتی نوعی از ابزار مشتقه برای پوشش ریسک به شمار میرود که ضمن تنوعبخشی و ایجاد تمایز بین نهادهای مالی از حیث کارایی، امکان کسب سود در بازارهای نزولی را هم فراهم میکنند. حال باید دید که سرمایهگذاران و فعالان سهام تا چه اندازه از این ابزار استقبال میکنند واینکه آیا این ابزارها به سرنوشت قراردادهای آتی تکسهم دچار خواهد شد یا آینده متفاوتی را رقم خواهد زد.