گزارش آسوشیتدپرس از مطالعات سازمان نقشه‌برداری کشور درباره فرونشست در ایران

به گزارش می متالز، خبرگزاری آسوشیتدپرس با حضور در سازمان نقشه برداری کشور با مهندس شفیعی رئیس سازمان و مدیرکل و کارشناسان اداره کل ژئودزی و نقشه برداری زمینی گفت و گو کرد که نتیجه آن گزارشی است که در ادامه می‎خوانید:

به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه برداری کشور، ویدئویی که اخیرا خبرگزاری دانشجویان ایرانی (ایسنا) از فرونشست منتشر کرده، لبه یک حفره عظیم ناشی از خشکسالی و آبیاری بیش از حد در کبودآهنگ در استان همدان، غرب ایران را نشان می دهد. برخی از این حفره ها در غرب ایران به عمق 60 متر  رسیده‎اند.

شکافهایی در کنار برخی جاده ها ایجاد شده اند و حفره های بزرگی نیز در حومه برخی شهرها دیده می شوند. این حفره ها از آسمان به خوبی قابل مشاهده هستند و مقامات ایرانی خود نیز به این موضوع به طور آشکارا اذعان دارند: که منطقه اطراف تهران به معنای واقعی کلمه در حال فرونشست است.

این منطقه به علت خشکسالی 30 ساله دچار تنش شده و به علت برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی ایجاد شده است، همینطور چشم اندازهای خشکیده در اطراف پایتخت ایران (تهران) به طور چشم گیری در حال از بین رفتن است. این اتفاقات توسط ماهواره ها و همچنین از نزدیک در اطراف شهر قابل مشاهده است، بطوریکه مقامات هشدار داده اند که آنچه آنها فروپاشی زمین می خوانند یک خطر جدی برای کشور است.

سیاوش عربی، کارشناس محاسبات در مدیریت زمینی سازمان نقشه برداری کشور ایران گفت: فروپاشی زمین یک پدیده مخرب است. تاثیر آن ممکن است بلافاصله مانند یک زلزله قابل لمس نباشد اما همانطور که مشاهده می کنید می تواند به تدریج باعث تغییرات مخربی در طول زمان شود.

او همچنین افزود: می توان "تخریب زمین‎های کشاورزی، شکاف سطح زمین و آسیب دیدن مناطق شهری ، خصوط فاضلاب، شکاف در جاده ها و خسارت‎های وارده به لوله های آب و گاز طبیعی" را شاهد بود.

تهران، که 1200 متر  بالاتر از سطح دریا در مقابل کوه‎های البرز در فلات قرار دارد، طی 100 سال گذشته به یک شهر پرجمعیت 13 میلیون نفری در منطقه شهری، مبدل گردیده است که سال گذشته تنها 171 میلی متر باران در آن باریده بود.

عربی به خبرگزاری آسوشیتد پرس گفت: هنگامی که آب را از زیر زمین پمپ می کنید، باعث ایجاد فضای خالی در خاک می شوید. لذا به تدریج، فشار از بالا سبب می شود که ذرات خاک به هم برسند و این موجب فرو ریختن زمین و ایجاد ترک ها می شود.

باران و برف برای پرکردن آب لایه های رسوبی زیرزمین کافی نیستند. به گفته سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد، طی دهه گذشته، ایران طی بیش از 30 سال گذشته خشکسالی های طولانی و شدید را تجربه نموده است. سازمان هواشناسی ایران می گوید: حدود 97 درصد از این کشور با درصدی از خشکسالی ها مواجه است.

این باعث شده است که گودالها و شکاف هایی در اطراف تهران دیده شوند. مقامات ایرانی می گویند که آنها تا 22 سانتیمتر  فرونشست بطور سالانه در نزدیکی پایتخت اندازه گیری نموده اند، در حالی که حد طبیعی آن تنها 3 سانتیمتر در سال است. حتی ارقام بالاتری نیز در سایر نقاط کشور اندازه گیری شده است. بعضی از گودال‎ها که در غرب ایران شکل گرفته اند عمقی حدود 60 متر دارند.

این ارقام نزدیک به آن‌ چیزی است که قبلا در یک مطالعه توسط دانشمندان در مرکز تحقیقات علوم زمینی آلمانی GFZ در Potsdam به‌دست آمده‌ و در مجله Nature مطرح شده و توسط مجله‌ «سنجش از دور محیط‌زیست»  پذیرفته شده است. با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای بین سال‌های 2003 و 2017 دانشمندان تخمین می‌زنند که دشت غربی تهران 25 سانتیمتر در سال دچار فرورفتگی می‌شود.

فرونشست می‌تواند در بخش جنوبی یافت‌آباد تهران مشاهده شود که نزدیک به زمین‌های کشاورزی و چاه‌های آب در حاشیه‌ی شهر است. شکاف و ترک‌ها در سطح دیوارها و زیر پنجره‌ها وجود دارد و برخی لوله‌های آب ترکیده اند.

همچنین فرونشست زیرساخت‌های حیاتی مانند فرودگاه بین‌المللی امام خمینی را تهدید می‌کند. دانشمندان آلمانی تخمین می‌زنند که زمین زیر فرودگاه  در حال فرو رفتن سالانه 5 سانتی متر است.

مسعود شفیعی رئیس سازمان نقشه برداری کشور ایران نیز وقوع این خطر را تایید کرد. میزان فرونشست بسیار بالاست و در بسیاری موارد این اتفاق در مناطق با تراکم جمعیت بالا رخ می دهد. شفیعی این موضوع را به خبرگزاری  آسوشیتد پرس اعلام و تاکید کرد که این پدیده در نزدیکی زیر ساختارهای مهم و حساس نظیر فرودگاه ها رخ می دهد که برای ما از اولویت برخوردار است.

مشکل آب در نتیجه مصرف بی رویه  آن در کشتزار ها  به وجود آمده است که برطبق نظر کارشناسان نود درصد آب مصرفی کشور را شامل می گردد.