معادن ایران، سرمایه خفته

به گزارش می متالز، پنج هزار و 800 معدن فعال با اشتغال حدود 138 هزار نفر در کشور وجود دارد و میزان ذخایر معدنی شناسایی شده نزدیک به 60 میلیارد تن است که از این رقم افزون بر 40 میلیارد تن قطعی و بقیه احتمالی است.
ارزش ذخایر معدنی شناسایی شده کشورمان که سه درصد ذخایر مواد معدنی جهان را شامل می‌شود، افزون بر 770 میلیارد دلار برآورد شده است.
به گفته مسئولان، جمهوری اسلامی از نظر میزان ذخیره اکتشافی معدن رتبه چهاردهم را در جهان دارد و از نظر تنوع ذخایر، جایگاه دهم جهانی را به‌خود اختصاص داده است.
بر اساس آمار موجود، ایران از نظر ذخایر معدنی جزو 10 کشور برتر دنیاست، این مهم مبین تاثیر معادن در اقتصاد و صادرات کشور است. 
بنابه اظهار کارشناسان، 68 نوع ماده معدنی در کشور وجود دارد که از این تعداد فقط 20 ماده معدنی اکتشاف، مشخص و در مرحله فرآوری قرار گرفته است.
همچنین ایران با دارا بودن 1.5 میلیارد تن ذخایر قطعی و 4.5 میلیارد تن ذخایر احتمالی سنگ‌های ساختمانی جزو سه کشور نخست جهان از لحاظ ذخایر معدنی است.
مسئولان معتقد هستند که محدوده‌های معدنی با 130 میلیون هکتار مساحت، هشت درصد از مساحت کل کشور را شامل می‌شود و آمارها نشان می دهد که در سال گذشته 800 پروانه اکتشاف معدن در مناطق مختلف کشور صادر و بیش از 400 میلیون تن انواع مواد معدنی تولید و استخراج شده است.
به گفته کارشناسان، میانگین اکتشافات کشور در بخش معدن کمتر از 50 متر است در حالی که اندازه مطلوب اکتشافات 150 متر است تا بتوان به یک ماده معدنی دست پیدا کرد.
به گفته متخصصان بخش معدن، ایران در منطقه‌ای واقع شده که کشورهای اطراف آن مانند ترکیه، عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس باتوجه به آهنگ رشد و توسعه اقتصادی به منابع معدنی نیاز دارند و این در حالی است که این کشورها از نظر ذخایر معدنی بسیار فقیر هستند، حتی این کشورها در صنایعی مانند فولاد سرمایه‌گذاری هم کرده‌اند اما مواد اولیه آن‌ها وارداتی است و ایران می‌‌تواند منبع خوبی برای تأمین نیازهای این کشورها که به سرعت در حال افزایش است، محسوب شود. 
این متخصصان معتقدند ایران با 18 درصد منابع گاز و 9 درصد منابع نفت در بین کشورهای معدنی دنیا موقعیت منحصر به‌فردی برای تأمین انرژی فعالیت‌های معدنی به‌خصوص در فرآوری و فلزات دارد و قیمت انرژی در ایران باتوجه به منابع عمده تا50 درصد قیمت جهانی است و این موقعیت شرایطی را فراهم می‌کند که شرکت‌‌های بزرگ کل عملیات مرتبط با معدن را از استخراج، صنایع تولید فلزات به‌‌خصوص فولاد در ایران با قیمت تمام شده مناسب انجام دهند و به بازارهای نزدیک منطقه صادر کنند.
به اعتقاد کارشناسان ایران، از نظر حجم ذخایر قطعی و بالقوه، وجود زیربناهای مناسب، وجود بازار مناسب مصرف در ایران و کشورهای منطقه، قیمت مناسب انرژی، دسترسی به آب‌‌های آزاد و نیروی انسانی متخصص و تحصیل‌کرده بخش معدن به‌عنوان یکی از کشورهای بسیار شاخص برای سرمایه‌گذاری شرکت‌‌های بزرگ معدنی شناخته می‌شود و در یک جمله ایران در آینده بهشت سرمایه‌گذاری معدنی و دروازه معادن غرب آسیا شناخته خواهد شد.
بنابه گفته محققان، ایران از نظر ذخائر مس، سرب، روی، گنبد نمک (شامل ذخائر نمک، گچ، گوگرد، آهن، مس، اورانیوم)، دریاچه نمک ( شامل ذخائر سولفات، سدیم، پتاس، منیزیم، لیتیوم)، ذخایر گچ، فولاد، آلومینیوم و سنگ ‌های تزیینی در صدر برترین کشورهای جهان است.
به گفته مسئولان، کشور ایران با توجه به ظرفیت معدنی از 70 سال قبل اولین کشوری بود که تدریس رشته معدن و زمین‌شناسی را در بین کشورهای منطقه آغاز کرد و در زمان حاضر مهندس و تکنسین‌های بسیاری در رشته‌ های معدن، متالورژی و کارشناس زمین‌ شناسی تربیت کرده‌ است.
این در حالی است که در سایر کشورهای منطقه چنین ظرفیتی وجود ندارد.