دیده‌بان بورس شنبه (13 بهمن)

به گزارش می متالز، افت هفتگی 1.6 درصدی شاخص سهام باعث عقب‌گرد این نماگر به کانال 160 هزار واحدی شد جایی که تقریبا به نظر می‌رسد معاملات متعادل‌تر شده و به نوعی کف روانی و بنیادی بورس تهران محسوب می‌شود. در این شرایط دلار نیز در مرز روانی 12 هزار تومان نوساناتی را تجربه می‌کند و به نظر می‌رسد فعلا توان چندانی برای عبور از این مرز ندارد. در چنین شرایطی که همچنان ریسک‌های متعددی وجود دارد، اما دو رویداد مهم می‌تواند جو بازارها را به سمت ریسک‌پذیری بیشتر سرمایه‌گذاران سوق دهد.

روی خوش سیاسی: نخستین اتفاق مثبت به استارت کانال مالی اروپا تحت عنوان ابزار پشتیبانی از تجارت با ایران (INSTEX) برمی‌گردد. هرچند نقدهای زیادی نسبت به این کانال و عدم کارایی واقعی آن وجود دارد، اما به نظر می‌رسد شروع این راهکار چراغ سبزی از سوی اروپا در ادامه حمایت‌های سیاسی از ایران است. امری که می‌تواند اطمینان خاطر بیشتری به فعالان اقتصادی برای سرمایه‌گذاری بدهد و نگرانی‌ها از تلاطم‌های سنگین اقتصادی در آینده را کاهش دهد. البته این مسیر برای تکمیل شدن نیاز به گام‌های بیشتری هم از سوی طرف ایرانی، مثلا در حوزه پیوستن به FATF و هم از سمت اروپایی‌ها دارد. آنچه فارغ از کارآمدی و حوزه کاربرد سازوکار مالی اروپایی‌ها اهمیت پیدا می‌کند آن است که پیش از این عموم افراد، ارائه چنین سازوکاری را تقریبا غیرممکن می‌دانستند و اکنون حتی استارت ضعیف آن نیز می‌تواند نشانه مثبتی برای فضای اقتصادی کشور محسوب شود.

لبخند بازار جهانی: دومین خبر اما به بازار جهانی برمی‌گردد. جایی که کامودیتی‌ها پس از ثبت یک صعود قابل تامل در نخستین ماه 2019، فوریه را نیز صعود آغاز کردند. به این ترتیب، قیمت عمده فلزات از کف‌های قبلی خود فاصله گرفتند و بازار نفت نیز در مسیر صعودی نرخ‌های جدیدی را تجربه کرد. به طوری که هر بشکه نفت خام آمریکا و برنت با صعودهای حدود سه درصدی در معاملات جمعه به ترتیب به قیمت 55.3 و 62.8 دلار رسیدند. این مساله نیز می‌تواند موجب اطمینان خاطر سرمایه‌گذاران بورسی از روند بازارهای جهانی شود.

در شرایط کنونی هرچند هنوز موج‌های سفته‌بازی عموما به سمت گروه‌های خاص با موضوع افزایش سرمایه و تورم دارایی است، اما این عوامل بنیادی می‌توانند به تدریج تغییر فاز در بازار سهام را رقم بزنند. موضوعی که از نگاه کارشناسان نیز منطقی ارزیابی می‌شود و به عبارتی دقیق‌تر، موج‌سواری در نمادهایی که صرفا بر اساس تورم دارایی‌ها شکل می‌گیرد پایداری بالایی نداشته باشند.

رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: با گذشت بیش از ۹ ماه پس از خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام، سرانجام کانال ویژه مالی اروپا با ایران رسما راه‌اندازی شد. هرچند به گفته محمد جواد ظریف؛ وزیرخارجه ایران این سازوکار با تاخیر بسیار راه‌اندازی شده است اما اکنون ایران آماده تعامل سازنده در شرایط برابر و احترام متقابل با اروپاست.

روز جمعه وزرای خارجه سه کشور انگلستان، فرانسه و آلمان از راه‌اندازی کانال مالی برای پشتیبانی تجارت با ایران موسوم به «اینستکس» خبر دادند. این کانال مالی در مرحله اول تجارت ایران با سه کشور یادشده ‌را پشتیبانی خواهد ‌کرد. در صورت تداوم همکاری‌ در مراحل بعدی سایر کشورها نیز به این سازوکار مالی خواهند پیوست.  پیش‌تر «دنیای بورس» از ثبت این ابزار پشتیبان در روز پنج‌شنبه خبر داده بود.

این سازوکار مالی یک مکانیزم تسویه و پرداخت خواهد بود؛ به این معنا که ایران می‌تواند در قالب این کانال مالی نفت و کالای غیرنفتی به یک کشور اروپایی بفروشد و با انتقال پول تنها در خاک اروپا، تعهدات خود از قبیل خرید کالا و خدمات از سایر کشورهای اروپایی را تسویه کند. اینستکس در مرحله نخست کالاهای بشردوستانه و غیر‌تحریمی را براساس ضوابطی از جمله تحریم‌های اروپا و سازمان ملل، استانداردهای FATF و رویه‌های اختصاصی این کانال مالی پوشش خواهد داد. با توجه به اخبار منتشرشده به‌نظر می‌رسد ایران باید در روزهای آتی یک نهاد مالی یا یک شرکت را به‌عنوان طرف ایرانی این سازوکار معرفی کند. اگرچه تاکنون جزییات اجرایی این کانال مالی تشریح نشده است، 

البته بیانیه مشترک اروپا درباره راه‌اندازی سازوکار مالی ویژه برای ایران، اجرایی شدن این ساز‌و کار منوط به عملیاتی کردن همه عناصر برنامه اقدام FATF ازجمله لوایح چهارگانه کرده و این در حالی است که هنوز تکلیف این لوایح در ایران به طور کامل مشخص نشده است. دیروز هم یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، خبر برگزاری جلسه امروز برای بررسی لایحه پالرمو را رد کرد؛ لایحه‌ای که شنبه گذشته در مجمع بررسی شد اما رای‌گیری نهایی درباره آن به جلسه هفته آینده موکول شد.

پیش‌تر یوکیو آمانو؛ مدیرکل آژانس انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرده بود: ایران به تعهدات مرتبط هسته‌ای خود در چارچوب برجام ادامه می‌دهد. به گفته وی آژانس به راستی آزمایی و نظارت بر اجرای تعهدات ایران تحت برجام ادامه می‌دهد. پیش‌تر هم 3 نهاد اطلاعاتی امریکا (اف‌بی‌ای، سیا و سازمان امنیت ملی امریکا) در نشست روز سه شنبه مجلس سنا بود در گزارش‌های متعدد اطلاعاتی با تاکید بر پایداری ایران نسبت به مفاد برجام حتی پس از خروج امریکا از توافق نامه گفتند: ایران در هشت ماه گذشته و پس از خروج رییس‌جمهور ترامپ از این توافق نامه، به معاهدات آن متعهد بوده است.

در همین حال وزیر امور خارجه نسبت به اعلام خروج آمریکا از معاهده­ معاهده منع موشک های میانبرد با روسیه ( آی ان اف) واکنش نشان داد. محمدجواد ظریف در پیامی توییتری نوشت:­ یک خروج دیگر دولت ترامپ از تعهدات خود؛ این بار معاهده منع موشک های میانبرد با روسیه (INF). مشکل فقط برجام و ایران نیست: به نظر می رسد این جماعت نسبت به هرچه امضای آمریکا زیر آن باشد آلرژی دارد.  وی در انتهای این پیام­ به عنوان نتیجه افزوده است: هر توافقی با دولت آمریکا ارزش جوهرش را ندارد؛ حتی اگر معاهده ای باشد که کنگره آن را تصویب کرده است. در همین حال وزیر امور خارجه ترکیه در خبری هم اعلام کرد: نشست سه جانبه سران روسیه، ایران و ترکیه در روز ۱۴ فوریه در سوچی برگزار می‌شود.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به دلایل تورم اقتصاد ایران، سه قدم جدی برای کنترل این متغیر مهم را اعلام کرد. عبدالناصر همتی در یادداشتی در اینستاگرام شخصی خود اعلام کرد: ساماندهی اعتبارات بانکی، مدیریت قیمت پول با استفاده از عملیات بازار باز و کنترل نوسان‎‌های نرخ ارز ، هر کدام قدم های جدی برای کنترل نرخ تورم است که بانک مرکزی بر اساس قواعد علم اقتصاد آن‌ها را پیش می‌برد. پیش‌تر همتی عبدالناصر همتی در یادداشتی دیگری که چهارشنبه هفته گذشته در اینستاگرام منتشر کرده درباره سرمایه‌گذاری در بازار ارز هشدار داده و از شهروندان ایرانی خواسته بود سرمایه خود را در معرض ریسک بازار ارز قرار ندهند. در همین حال عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفت: برای واردات ۱۵ قلم کالاهای اساسی در سال ۹۸ بالغ بر ۱۴ میلیارد دلار ارز دولتی اختصاص داده شده است. همچنین محمد مهدی مفتح؛ سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۹۸ از پایان بررسی لایحه بودجه سال آینده در این کمیسیون خبر داد.

ب) صنایع: جعفر سرقینی؛ معاون وزیر صنعت با اشاره به سازوکار شفاف بورس کالا از برنامه این وزارتخانه برای عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا خبر داد. در همین حال با دستور رئیس کل بانک مرکزی، واردات کالاهای گروه چهارم در مناطق آزاد و ویژه ممنوع شد. همچنین در حالی که برخی از مسئولان قوه مقننه تاکید کرده‌اند فعلا تصمیمی در خصوص افزایش قیمت سوخت و سهمیه‌بندی بنزین گرفته نشده که برخی رسانه‌ها فاش کرده‌اند وزیر نفت سناریوی تغییر قیمت سوخت و سهمیه‌بندی بنزین را نیز دوباره مطرح کرده است.

ج) شرکت‌ها: به گفته محسن میرمحمدی، مدیر عامل فولاد سنگان، پروژه کنسانتره‌سازی فولاد سنگان به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه کنسانتره‌سازی شرق کشور با پیشرفت ۸۵ درصدی، در سال آینده به بهره برداری می‌رسد. ایران خودرو اعلام کرد: محصول‌های دنا معمولی، پژو 206 تیپ 5 و 2، سمند ای اف 7 پایه گازسوز، پژو پارس ال ایکس موتور تی یو‌5 و پژو 405 اس ال ایکس برای خریدارانی که زمان تحویل خودرو آن‌ها تا دی ماه 97 است با قیمت قدیم محاسبه می‌شود.

همچنین پتروشیمی امیرکبیر با حضور در نمایشگاه بین‌المللی اینتر پلاستیکا روسیه مذاکرات خود را آغاز کرده تا بستر مناسبی را برای تسهیل روابط تجاری با مشتریان و افزایش سهم بازار خود فراهم کند.

رمز ارز پیمان از سوی شرکت ققنوس با همکاری ۳ بانک بورسی و بزرگترین بانک دولتی با پشتوانه طلا معرفی شد. به گفته ولی‌اله فاطمی؛ مدیرعامل ققنوس بستر ققنوس به عنوان پلتفرم اقتصاد دیجیتال با کمک‌ بانک‌های ملت، ملی، پاسارگاد و پارسیان و هلدینگ‌های فناوری اطلاعات آن‌ها تولید شده است.توکن اولیه بر اساس طلا صادر می‌شود.