امید یورو به «ماکرون»

 با آنکه نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری مشخص کرده که علاوه‌بر امانوئل ماکرون میانه‌رو، مارین لوپن نیز در دور دوم رای‌گیری حضور خواهد داشت، نمایش بدتر از انتظار «جبهه ملی فرانسه»، بازارها را به دور ماندن «الیزه» از دست افراطی‌ها امیدوار نگه داشته است. ماکرون که نامزدی لیبرال است حامی اتحادیه اروپا و مورد پسند کسب‌وکارها است؛ درحالی‌که لوپن مخالف اتحادیه، مهاجرت و مرزهای باز است. اروپا چنان در شوک «برگزیت» مانده که شکست راست افراطی در انتخابات اخیر هلند نیز نتوانست خطر فروپاشی اتحادیه و یورو را از بین ببرد تا حالا پیروزی ماکرون امیدی برای ممانعت از سناریوهای ضداروپای واحد باشد.

با این همه، برخلاف تصور همگانی شاید این بار وحدت بر سر دشمن مشترک یعنی لوپن دور از دسترس باشد؛ آن هم در شرایطی که دو حزب کلاسیک و بزرگ فرانسوی از راهیابی به مرحله دوم انتخابات بازمانده‌اند. اکنون فضای سیاسی در فرانسه تحت‌تاثیر دو قطبی جدید جهان‌گرایی و ناسیونالیسم قرار گرفته است. 

انتخابات فرانسه، همسو با پیش‌بینی‌ها روند بازارهای جهانی را نوسانی کرد. با اعلام نتایج رقابت روز یکشنبه بر سر ریاست «الیزه»، روز دوشنبه خیز 1 تا 2 درصدی بورس‌های آسیا، اروپا و آمریکا، افت 8 دلاری اونس طلا و اوج‌گیری یورو تا قله حدودا 6 ماهه مقابل دلار تجربه شد؛ گرچه برخی از این روندها روز سه‌شنبه تعدیل شدند. این روندها نشان می‌دهد که با وجود راه یافتن نامزد راست افراطی به مرحله دوم، معامله‌گران همچنان به شکست او در مرحله دوم امید بسته‌اند.

یکشنبه، انتخابات ریاست‌جمهوری یکی از مهم‌ترین اقتصادهای جهان و یکی از متنفذان اروپا برگزار شد تا امانوئل مکرون نامزد لیبرال و میانه‌رو و مارین لوپن نامزد راست افراطی به دور دوم راه پیدا کنند. مکرون که نامزد دلخواه کسب‌و‌کارهای فرانسوی و اروپایی است، حدود 24 درصد آرا و لوپن که مخالف اتحادیه و مهاجرت است حدود 21 درصد آرا را کسب کردند. این نتیجه که همسو با نظرسنجی‌ها بود توانست ابتدا نگرانی را از معامله‌گران بازارها دور کند. پیش از برگزاری انتخابات، تصور عمده کارشناسان این بود که لوپن در دور دوم نخواهد توانست حریف رقیب خود شود.

از این رو با بالاتر ایستادن مکرون و عملکرد بدتر از انتظار «جبهه ملی فرانسه»، بازارهای سهام رشد کردند، طلا ارزان شد و یورو خیز گرفت. با این همه، هضم بیشتر انتخابات که نشان می‌دهد پیروزی لوپن در انتخابات دو هفته دیگر یک احتمال قوی است و همچنین تعدیل روندهای دوشنبه،‌ بعضی بازارهای سه‌شنبه را هم متاثر کرد. همزمان با تحولات فرانسه، اخبار شبه‌جزیره کره نیز همچنان داغ است تا بازارها نتوانند یکسره نگرانی را کنار بگذارند. به این ترتیب، بازارها در خوف و رجا مانده‌اند.

هنوز پیروزی هیچ یک از نامزدهای دور دوم انتخابات فرانسه قطعی نیست، اما پیامدهای پیروزی هر یک از آنها تقریبا روشن است. رئیس‌جمهور شدن ماکرون به خوش‌بینی بازارهای سهام، تقویت یورو و کاهش تقاضای سرمایه‌های امن از جمله طلا و ین ژاپن خواهد انجامید؛ در‌حالی‌که پیروزی لوپن بورس‌ها را گرفتار ریسک‌گریزی، یورو را تضعیف و دارایی‌های امن را محبوب خواهد کرد. البته برخی از کارشناسان با اشاره به کناره‌گیری لوپن از ریاست «جبهه ملی» پس از راه یافتن به دور دوم انتخابات با هدف اقناع بخش‌های گسترده‌تری از رای‌دهندگان معتقدند که اگر او لحن خود را درباره جدایی از اتحادیه و مهاجرت تغییر دهد، واکنش بازارها به پیروزی هر یک از این دو نامزد کم و بیش یکسان خواهد بود.

روز انتخاباتی

از اواخر وقت یکشنبه، دو نامزد راه یافته به دور بعدی انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه مشخص شدند تا کار بازارها در آغاز آخرین هفته آوریل با تکیه بر تصورات پیش از انتخابات شروع شود، تصوراتی که باعث شد روندهایی به نمایش گذاشته شود که نشان از آسودگی سرمایه‌گذاران داشت.از آن رو که تصور می‌شد مکرون حامی اتحادیه اروپا و مورد پسند کسب‌و‌کارها به راحتی لوپن راست افراطی را در دور دوم شکست خواهد داد، بازارهای سهام آسیا هفته را با رشد آغاز و بعد روند خوب خود را به بازارهای غربی منتقل کردند. همزمان، پیش‌بینی شکست «شکاکان به اروپا» در دور دوم انتخابات، ارز واحد اروپایی را به شدت افزایشی کرد. یورو که مدت‌ها تحت فشار تحولات سیاسی-اقتصادی اروپا است، دوشنبه مقابل دلار آمریکا به اوج تقریبا 6 ماهه رفت. نرخ برابری یورو به دلار که جمعه 1.07 بود، دوشنبه به نزدیک 1.09 رسید.

این رشد، شاخص دلار را که این پول جهانی را با 6 ارز عمده بین‌المللی از جمله یورو مقایسه می‌کند، به‌شدت کاهشی کرد. شاخص دلار که جمعه روی عدد 99.97 واحد ایستاده بود، دوشنبه تا عدد 99.09 واحد سقوط کرد. دلیل دیگر افت دلار، کاهش خرید آن به‌عنوان سرمایه امن بود. با وجود این، طلا نتوانست از سقوط ارزش دلار نفعی ببرد. اونس که همیشه به افت دلار واکنش مثبت نشان می‌دهد، این بار با کاهش خرید طلا به‌عنوان سرمایه امن مواجه شد. ریسک‌پذیری در بازارهای سهام نیز خرید فلز زرد را کاهش داد. به این ترتیب، اونس که جمعه روی قیمت 1284 دلار ایستاده بود، دوشنبه تا بهای 1267 دلار هم پایین آمد؛ اما با شناسایی سود برخی از معامله‌گران، در پایان فعالیت بازار نیویورک روی قیمت 1276 دلار ایستاد.

همزمان با کاهش محبوبیت، دلار و طلا، قیمت اوراق بهادار آمریکا نیز که از دیگر دارایی‌های امن است،‌ افت کرد. روند بازارهای دوشنبه نشان داد که عمده معامله‌گران به امید شکست لوپن در انتخابات 7 ماه مه ‌نشسته‌اند. اگر این اتفاق رخ دهد، شکست راست افراطی در انتخابات چند هفته پیش هلند هم بیشتر به چشم خواهد آمد. با همه اینها، نه هنوز شکست لوپن قطعی است و نه تنش‌های ژئوپلیتیک آرام گرفته‌اند.

ادامه امید

با آنکه نگرانی‌های ژئوپلیتیک ادامه دارد، بورس‌های جهانی، روز سه‌شنبه همچنان با امید به شکست لوپن پیش می‌رفتند. رشد بازارهای سهام آسیا و اروپا روز سه‌شنبه نیز ادامه یافت؛ گرچه برخی از روندها دچار تعدیل شدند. دیگر دلیل رشد بورس‌ها در روز سه‌شنبه، توجه آنها به وعده کاهش مالیات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا بود. روزنامه «وال استریت ژورنال» دوشنبه گزارش کرد که ترامپ می‌خواهد مالیات بنگاه‌ها را تا 15 درصد کاهش دهد. با این همه، روز گذشته یورو اندکی از اوج دوشنبه پایین‌ آمد. دلیل این افت نگرانی برخی درباره احتمال پیروزی لوپن بود.

با وجود این، یورو همچنان قوی ماند تا معلوم شود بازارها هنوز به روی کار آمدن یک رئیس‌جمهوری حامی اروپا و کسب‌و‌کار در فرانسه امید دارند. شاخص دلار هم صبح سه‌شنبه کمی رشد کرد. اما طلا هم مانند شاخص‌های بورس بیشتر بر احتمالات پیش از انتخابات متمرکز بود. افت بهای طلا در حالی صبح سه‌شنبه ادامه داشت که ارسال سیگنال‌های جنگی از کره شمالی و ایالات‌متحده تداوم داشت.

اونس طلا سه‌شنبه را با بهای 1274 دلار شروع کرد و بعد رو به نزول گذاشت و تا ساعت 20به وقت تهران به 1267 دلار رسید. این در حالی بود که ارتش کره جنوبی سه‌شنبه اعلام کرد، با دقت تحرکات نیروهای کره‌شمالی در یکی از شهرهای ساحلی شرقی را زیر نظر دارد؛ جایی که کره شمالی بنا به گزارش‌ها به مناسبت هشتاد و پنجمین سالروز تاسیس ارتش‌اش یک مانور بزرگ و عظیم با استفاده از گلوله واقعی برگزار کرده است.

خبرگزاری «یونهاپ» سه‌شنبه نوشت که کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی احتمالا بر یکی از بزرگ‌ترین مانورهای توپخانه‌ای این کشور نظارت کرده است. هفته آخر ماه چهارم سال 2017 میلادی باید هفته عجیبی برای بازارها باشد. باید منتظر ماند و دید که در روزهای مانده از آوریل، کدام یک از تحولات جهانی کانون توجه بازارها خواهد بود. اگر خبر تازه‌ای از شبه جزیره کره نرسد، بازارها ممکن است فعلا شاهد کاهش دامنه نوسان خود باشند. تازه‌ترین تحلیل اقتصادی «اینوستینگ» نشان می‌دهد که در روزهای آینده، تحولات سیاسی فرانسه، نشست بانک مرکزی اروپا، آمارهای اقتصادی آمریکا و منطقه یورو بازارهای جهانی را متاثر خواهد کرد.