برگزاری اولین نشست کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت)

به گزارش می متالز، اولین نشست کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) روز یکشنبه ۱۲ اسفندماه به میزبانی بانک کارآفرین و با حضور اعضای هیات مدیره کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت)، دکتر قنبری مدیر تامین اعتبارات ارزی بانک مرکزی، دکتر دیواندری رییس پژوهشکده پولی و بانکی، علی ماجدی صاحب‌نظر اقتصادی و سفیر سابق ایران در کشور آلمان، و مدیران عامل بانک‌های دولتی و خصوصی و برگزار شد.

عضویت بانک‌های ایرانی در کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت)

سیاوش نقشینه رییس هیات مدیره کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) با تشکر از میزبانی بانک کارآفرین و حضور مدیران عامل بانک‌های دولتی و خصوصی در این نشست تصریح کرد: هدف اصلی از برگزاری این جلسه، بررسی آخرین تحولات در خصوص تعاملات پولی و بانکی بین‌المللی، آشنایی بیشتر با کانون بانک‌های ایرانی در اروپا و تعیین چگونگی همکاری با این کانون است که به‌عنوان اولین کانون برون‌مرزی بانک‌های کشور متولد شده و حمایت شما بزرگواران موجب تعالی آن در آینده خواهد بود. من می‌خواهم تنها به این نکته اشاره ‌کنم که این کانون متعلق به کلیه بانک‌های کشور است؛ فارغ از این‌که در خارج از کشور و به‌ ویژه اروپا شبکه‌ای داشته باشند یا خیر. بنابراین حمایت شما از طریق عضویت در کانون، در تقویت آن بسیار موثر خواهد بود.

رییس هیات مدیره کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) با اشاره به تعداد شعب بانک‌های ایرانی در اروپا خاطرنشان کرد: جمعا ً۱۸ واحد بانکی ایرانی در پنج کشور اروپا در حال فعالیت هستند. با احتساب فعالیت بانک ملی هامبورگ، شش واحد به‌صورت بانک مستقل، یازده واحد به‌صورت شعبه، و یک واحد به‌صورت دفتر نمایندگی در کشورهای انگلستان، آلمان، فرانسه، ایتالیا و یونان فعال هستند. حقوق صاحبان سهام که در اختیار این واحدها است، بالغ ‌بر ۲.۲ میلیارد یورو است. این واحدها ارتباطات بسیار خوبی با بانک‌ها و مشتریان ایرانی و طرف‌های آنها در اروپا دارند و به دانش و تجربه راهبری معاملات اجرایی مجهز هستند.

وی در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: متأسفانه در ادوار مختلف، بانک‌های داخل و خارج از کشور در دالان سیاست محبوس شدند و چون عامل محبوس شدن در اختیار خودشان نیست، برای هماهنگ کردن خود با ظرفیت به وجود آمده و کمک کردن به بخش‌های اقتصادی، تلاش زیادی می‌کنند که البته بازدهی اندکی دارد. متقابلاً کشورهایی که با ما در نبرد اقتصادی تمام‌عیار هستند و متأسفانه تعدادشان هم کم نیست، نوک‌تیز پیکان خود را به‌سوی سیستم بانکی نشانه گرفته و موانع بسیاری را برای تعاملات پولی برون‌مرزی کشور به وجود آورده‌اند. به‌واقع علیه ما یک سوء شهرت سازمان‌یافته ایجادشده که پایه سیاسی دارد و دامنه آن روزبه‌روز گسترده‌تر شده است.

وی تصریح کرد: پذیرفتنی است که ما به دلایل محبوس شدن در دالان سیاست به‌سوی بلوک‌های خاص رفتیم و خودمان را از استانداردهای روز جهانی دور نگه داشتیم. حتی در این شرایط هم وضعیت ما از خیلی بانک‌های منطقه بدتر نبوده؛ اما به دلیل وجود همین موانع، آنها در پهنه بین‌الملل در ظاهر بدون اشکال هستند و ما مشکلات فراوانی داریم. علت اصلی این موضوع بهره نبردن از روابط کارگزاری بهینه و فعال است.

رییس هیات مدیره کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) تأکید کرد: ناگفته نماند که روابط کارگزاری قرن ۲۱ با روابط کارگزاری قرن ۲۰ تفاوت‌های بسیار فاحشی دارد، ولی علی‌رغم این تفاوت‌ها باید پذیرفت که انزوای اقتصادی ما مانع از پایدار شدن موفق اقدامات بانکی شده است. به دلیل اهمیت فراوان بانک‌ها و بانک‌محور بودن اقتصاد کشور، بانک‌ها در این جنگ اقتصادی عملاً مورد هجوم و تجاوز قرار گرفتند. نقطه آغازین این هجوم و تجاوز خارج شدن بانک‌ها از سیستم کلرینگ یا تسویه رسمی دلار آمریکا بود. این امر نه به خاطر قدرت سیاسی و اقتصادی آمریکا بلکه به دلیل نقش دلار در تعاملات پولی بین‌المللی و در واقع وابستگی نظام پولی بین‌المللی به دلار آمریکا اتفاق افتاد.

نقشینه در بخش دیگری از سخنانش خاطرنشان کرد: واحدهای بانکی ما در اروپا در شرایطی که تحریم سازمان ملل و اتحادیه اروپا وجود ندارد، چه می‌کنند؟ بانک مرکزی و سایر بانک‌های کشور در تحریم‌های مختلف قبل از برجام شایستگی خود را نشان دادند. جملگی به آب‌وآتش زدند تا با امکانات محدود، تعاملات پولی برون‌مرزی کشور را راهبری کنند. ولی دوره‌ای که ما در آن قرار گرفته‌ایم و همچنین دوره‌ای که در پیش رو داریم، تفاوت‌های اساسی با دوره‌های سخت قبل از برجام دارد. در دوره تحریم‌های قبل از برجام ما توانستیم با تلاش‌های فراوان و تحمل هزینه‌های گزاف، تا حدودی نیازهای مملکت را مرتفع کنیم. در حال حاضر می‌توان گفت با شرایط موجود، بانک‌های کشور با محدودیت‌های بیشتری در تعاملات بین‌المللی روبه‌رو هستند.

این چهره ماندگار صنعت بانکی با اشاره به مشکلات موجود در صنعت بانکداری کشور به‌ویژه پس از خروج آمریکا از برجام خاطرنشان کرد: ما در حال حاضر در شرایط جنگ اقتصادی قرار گرفته‌ایم. همه باید دست‌به‌دست هم بدهیم تا از این مرحله عبور کنیم. علیرغم وضعیت بانک‌ها باید نگاهی هم به آینده داشته باشیم. لازم است تا جایی که امکان دارد خود را مصون کنیم و این مصونیت صرفاً در پناه هماهنگی با جامعه جهانی و برخورداری از یک سلسله مقررات، نظامات، رفتارها و استانداردهای بین‌المللی حاصل می‌شود. خوشبختانه این آمادگی در بانک‌های ایرانی وجود دارد که به محض رفع مشکلات سیاسی تحمیل شده، بتوانند خود را با آخرین استانداردهای پذیرفته شده در صحنه بانکی بین‌المللی تجهیز کنند.

نقشینه در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به سازوکار مالی اینستکس خاطرنشان کرد: این سازوکار بدون شک گشایش‌هایی را در بازار ایجاد می‌کند. دامنه این گشایش‌ها به مدیریت، حیطه عمل، نحوه اجرا و سازماندهی دو نهاد در ایران و فرانسه و اقدامات جانبی مورد نیاز بستگی دارد. یقیناً عملکرد خوب این سازوکار مالی می‌تواند جاذبه‌های فراوانی را برای فعالیت بیشتر شرکت‌های کوچک ایجاد کند. چون شرکت‌های متوسط و بزرگ به ‌احتمال ‌زیاد در شرایط حاضر، مگر در مورد کالاهای بشردوستانه وارد این تعاملات نخواهند شد. عواملی از قبیل توازن ارزش کالاهای خریداری ‌شده با ماحصل نفت و سایر کالاهای غیرنفتی قابل‌فروش در اروپا، بر مثبت بودن فعالیت‌های این نهاد از لحاظ جمهوری اسلامی ایران اثرگذار خواهد بود.

تبیین نحوه شکل‌گیری کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت)

نادر مالکی نایب رییس هیات مدیره کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) با تبیین شکل‌گیری کانون بانک‌های ایرانی در اروپا تصریح کرد: این کانون در نوامبر سال ۲۰۱۷ میلادی و با همکاری و همفکری برخی از دوستان کانون در شهر فرانکفورت کشور آلمان تاسیس شد.

وی همچنین افزود: از جمله اهداف اصلی تشکیل این کانون این است که بانک‌های ایرانی در اروپا بتوانند صدای واحد، مشخص و حرفه‌ای داشته باشند. به‌ هر حال اگر بانک‌ها در خارج از کشور بخواهند به‌صورت مستقل عمل کنند، کار دشواری را در پیش رو خواهند داشت. البته زمانی که کانون به ثبت رسید و آغاز به کارکرد، تحریم‌ها به این شکل و با این شدت علیه ایران اعمال نشده بود. بنابراین در این شرایط و در مقطع فعلی، ضرورت بیشتری برای تعمیق و گسترش تعاملات میان بانک‌های ایرانی و اروپایی احساس می‌شود تا بتوانند با هم‌صدایی بیشتر مشکلاتی را که به‌ویژه پس از تحریم‌ها بر سر راه بانک‌های ایرانی به وجود آمده است، کاهش دهند.

دکتر مالکی خاطرنشان کرد: به دلیل عضویت بانک کارآفرین در این کانون و با توجه به سابقه آقای تهرانفر و اشراف ایشان به مسائل بین‌المللی، درخواست کردیم که نشست کانون این بار در تهران برگزار شود تا بانک‌های بیشتری در ایران با نحوه عضویت در کانون آشنا شوند. خوشبختانه بانک کارآفرین با تقبل زحمت زمینه برگزاری این نشست در این سطح را فراهم آورد که جا دارد یک‌ بار دیگر از آقای تهرانفر تشکر ویژه‌ای داشته باشم.

دکتر مالکی همچنین با اشاره به ضرورت تجهیز بانک‌های ایرانی به دانش روز دنیا تصریح کرد: بانک‌های ایرانی نباید از صنعت بانکداری روز دنیا و اروپا عقب بمانند. به همین دلیل نیاز به آموزش‌های تخصصی و حرفه‌ای و متناسب با تکنولوژی‌های به‌روز وجود دارد. این آمادگی در کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) وجود دارد تا آموزش‌های تخصصی و حرفه‌ای به بانک‌های ایرانی را به‌صورت حرفه‌ای و جدی دنبال کنیم.

دکتر مالکی همچنین تصریح کرد: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و به‌منظور هماهنگی و تعامل بیشتر اعضای کانون، این نشست‌ها به‌صورت منظم و دو بار در سال برگزار خواهد شد. به‌منظور سهولت حضور مدیران صنعت بانکداری در نشست‌های کانون تلاش خواهیم کرد حداقل یک جلسه از نشست‌های سالانه کانون در ایران و دیگری در کشور آلمان برگزار شود تا بتوانیم از دولت آلمان نیز برای همفکری و تعامل بیشتر با بانک‌های ایرانی کمک بگیریم.

نایب رییس هیات مدیره کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: ایجاد ارتباط بیشتر و قوی‌تر بانک‌های ایرانی با اروپا بسیار مهم است. دعوت و حضور اروپایی‌ها نیز در ایران بسیار مهم است. زیرا این رفت‌وآمدها و تعاملات، به گسترش و افزایش روابط بیشتر منجر خواهد شد و با همفکری در جهت کاهش مشکلات و تعاملات بیشتر بین‌المللی گام برخواهیم داشت.

ضرورت هم صدایی بانک‌های ایرانی در اروپا

حمید تهرانفر مدیرعامل بانک کارآفرین طی سخنانی با اشاره به مشکلات و محدودیت‌های بانک‌های ایرانی پس از تحریم‌های اعمال‌شده توسط آمریکا در آبان ماه سال جاری خاطرنشان کرد: پس از خروج آمریکا از برجام، راه‌اندازی سازوکاری برای انجام تبادلات مالی میان کشورهای اروپایی و ایران توسط اروپا تحت عنوان SPV مطرح شد که سرانجام سازوکار اینستکس به‌عنوان SPV موردنظر اجرایی شد ...

وی همچنین افزود: با آغاز به کار این شرکت ویژه INSTEX)) به‌منظور انجام معاملات تجاری با ایران، سازوکار ویژه مالی برای تجارت با ایران آغاز شد. مقر این شرکت در کشور فرانسه قرار دارد و مدیر آن یک بانکدار کهنه‌کار آلمانی است. کشور انگلیس نیز نقش بازرسی و نظارت را بر عهده دارد. در واقع سه کشور مهم اتحادیه اروپا یعنی آلمان، انگلیس و فرانسه به دنبال راهی هستند که مبادلات مالی ایران و کشورهای دیگر در چنین شرایطی متوقف نشود. اینستکس به‌عنوان یک‌نهاد واسطه‌ای برای تسویه‌حساب شرکت‌های بدهکار و بستانکار عمل می‌کند.

مدیرعامل بانک کارآفرین تأکید کرد: به‌هرحال راه سخت و دشواری در عرصه بین‌المللی پیش روی بانک‌های ایرانی قرار دارد؛ اما به‌هرحال باید روشی برای انجام تبادلات بین‌المللی پیدا کرد. هرچند با اجرایی شدن اینستکس همچنان با محدودیت‌های زیادی در تبادلات بین‌المللی مواجه هستیم، اما در شرایط موجود با تصمیم‌گیری‌های منطقی و با عزمی جدی باید در راستای کاهش و رفع مشکلات گام برداریم.

وی همچنین افزود: هم‌صدایی و هم‌گامی بانک‌های ایرانی در شرایط فعلی بسیار حائز اهمیت است. بانک‌های ایرانی می‌توانند از طریق کانون بانک‌های ایرانی در اروپا (فرانکفورت) به‌صورت منسجم و یکپارچه نقطه‌نظرات و پیشنهادهایشان را با بانک‌های اروپایی مطرح کنند. بدون تردید با عضویت بانک‌های ایرانی در کانون، صدای واحدی از بانک‌های ایرانی در اروپا شنیده خواهد شد و این مسئله به افزایش تعامل بیشتر و اتخاذ راهکارهای مناسب‌تری در عرصه بانکداری بین‌المللی منجر خواهد شد.

ضرورت افزایش تعداد شعب بانک‌های ایرانی در اروپا

بر اساس این گزارش علی ماجدی صاحب‌نظر اقتصادی و سفیر سابق ایران در آلمان طی سخنانی بر ضرورت ارتباط بیشتر سفارت‌خانه‌های ایران با بخش‌ها و نهادهای اقتصادی کشور تأکید و تصریح کرد: کشور آلمان اعتقاد دارد به‌منظور افزایش تعاملات بانک‌های ایرانی با بانک‌های آلمانی، تعداد شعب بانک‌های ایرانی در اروپا باید گسترش پیدا کند. البته این درخواست زمانی مطرح شد که هنوز آمریکا از برجام خارج نشده بود.

وی همچنین گفت: در جلسه‌ای که با رییس‌ کل بانک مرکزی داشتم، به این مسئله اشاره کردم که دو بانک دی زد و فورکس بانک، ساختار بزرگی دارند و بیش از ۱۰۰ بانک را تحت پوشش خود قرار می‌دهند. به‌عبارت‌دیگر می‌توان گفت این دو بانک، نقش بانک مرکزی را برای بانک‌های تحت پوشش خود ایفا می‌کنند. اگرچه خود این دو بانک با بانک‌های ایرانی کار نمی‌کنند، اما برخی از بانک‌های کوچک‌تر زیرمجموعه این دو بانک، برای همکاری با ایران اعلام آمادگی کرده‌اند. سفیر آلمان نیز حمایت خود را با رعایت شرایطی از این کار اعلام کرده است. به‌عنوان سرآغازی برای ایجاد تعاملات گسترده‌تر، لازم است از حفظ و گسترش این روابط استقبال کنیم.

سفیر سابق ایران در آلمان تصریح کرد: به‌هرحال ممکن است بانک‌های ایرانی نتوانند به‌طور مستقیم و مستقل در این خصوص وارد عمل شوند، اما کانون بانک‌های ایرانی در اروپا به نمایندگی از آن‌ها این وظیفه را به‌خوبی انجام خواهد داد. بنابراین این تشکیلات باید مورد حمایت قرار بگیرد و بنده هم به‌عنوان نماینده شما، از هیچ تلاشی برای این کار فروگذار نخواهم کرد.
در انتهای جلسه، مدیران عامل بانک‌ها نسبت به طرح برخی سوالات، نکات و نظرات اقدام نموده و مباحث دقیقی در زمینه فعالیت اصلی کانون بانک‌های ایرانی در اروپا مطرح کردند.