چالش مواد اولیه برای کاشی و سرامیک

به گزارش می متالز، مواد اولیه در این صنعت با افزایش ۲ تا ۴ برابری همراه شد و کاشی و سرامیک افزایش ۲ تا ۳ برابری را تجربه کرد اما موضوعی که تولیدکنندگان این صنف از آن گلایه‌مند بودند، صدور آیین‌نامه‌های مختلف و متناقض بود که کار را برای تولید و فروش و صادرات آنها محدود و سخت کرده بود.

قوانینی که تولید را فلج کرد

درباره بازار کاشی و سرامیک، محمد روشنفکر، رئیس انجمن کاشی و سرامیک ایران عنوان کرد: امسال با توجه به سیاست‌هایی که دولت درپیش گرفت، سال خوبی برای تولیدکننده و بازار رقم نخورد، درحقیقت سیاست‌هایی که منجر به کاهش ارزش پول ملی در کشور شد، شرایط را نه تنها برای تولیدکنندگان کاشی و سرامیک که برای کل بازار و تولید سخت کرد. از آنجاکه ارزش پول ملی به یک‌سوم کاهش یافت، کارخانه‌ها را با کاهش نقدینگی روبه‌رو کرد.
وی افزود: از سوی دیگر تولیدکنندگان با انفجار نرخ مواد اولیه و با چالش تهیه مواد اولیه روبه‌رو شدند چراکه دولت به دلیل محدودیت‌هایی که در زمینه واردات اعمال کرد، سبب شد، کارخانه‌های کاشی و سرامیک با کمبود مواد اولیه روبه‌رو شوند.
روشنفکر در ادامه خاطرنشان کرد: از سوی دیگر مهم‌ترین مشکل امسال برای تولیدکنندگان، بخشنامه‌های گوناگونی بود که از سوی دولت یکی پس از دیگری صادر می‌شد و همدیگر را نقض می‌کردند که درنهایت سبب سردرگمی تولیدکننده شد.
وی ادامه داد: از ابتدای سال تولیدکنندگان قراردادهایی را با نرخ دلار به ثبات رسیده – حدود ۳۷۰۰ تا ۳۸۰۰ تومان- بسته بودند اما در ادامه سال، مجبور شدند تعهدات خود را با ارزی که هر روز در حال گران شدن بود، پاسخگو باشند و این موضوع آنها را متحمل ضررهای بسیاری کرد.
رئیس انجمن کاشی و سرامیک ایران در ادامه یادآور شد: یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که تولیدکنندگان با آن دست به گریبان هستند، چالش تهیه مواد اولیه است که همچنان این مشکل ادامه‌ دارد و با وجود بخشنامه‌های سفت‌وسختی که بانک مرکزی برای واردات مواد اولیه و... اعلام می‌کند، شرایط را برای تولید بسیار سخت کرده است و این نگرانی وجود دارد که بسیاری از کارخانه‌ها تعطیل شوند و ریزش نیروی انسانی اتفاق بیفتد.
روشنفکر با توجه به چشم‌انداز سال آینده برای بازار کاشی و سرامیک عنوان کرد: با توجه به سیاست‌هایی که دولت درپیش گرفته است، دورنمای خوبی را نمی‌توان برای تولید درنظر گرفت. از آنجا که سیاست‌های دولت شفاف نیست، تدوین یک برنامه مناسب برای تولیدکنندگان همواره با چالش روبه‌رو است.

۳ دوره‌ای که پشت‌سر گذاشتیم

همچنین درباره وضعیت بازار کاشی و سرامیک سینا گلکاری‌حق، فعال حوزه کاشی و سرامیک عنوان کرد: امسال ۳ دوره زمانی را در بازار صنعت کاشی و سرامیک سپری کردیم.
بازه زمانی نخست از ابتدای سال تا ماه چهارم بود که بازار با نوسان‌های بالایی همراه بود و قیمت‌ها سیر صعودی طی کردند، در این دوره افزایش قیمت‌ها به‌طور لحظه‌ای اتفاق می‌افتاد، بنابراین برای خرید و فروش مواد اولیه و کاشی و سرامیک نمی‌شد سیاست‌گذاری مناسبی درپیش گرفت همچنین قوانین گمرک و التهابات نرخ ارز کار بازار را سخت کرده بود.
گلکاری‌حق در ادامه خاطرنشان کرد: از ماه چهارم و پنجم سال به بعد، سیاست‌های ارزی ثابت‌تر شد، وضعیت بازار نیز ثبات بیشتری پیدا کرد تا اینکه در آبان به دلیل سقوط ریال و بی‌ارزش شدن پول ملی از یک‌سو و افزایش نیافتن هزینه‌های انرژی و حقوق و دستمزد از سوی دیگر، نرخ تمام‌شده کاشی و سرامیک کاهش یافت و سبب رقابتی شدن این کالا در بازارهای همسایه و منجر به صادرات در حجم بالا به کشورهایی چون افغانستان، عراق و پاکستان شد.
هرچند صادرات به روسیه، قطر، عمان، ازبکستان و ترکمنستان نیز آغاز شد اما بخش عمده صادرات به ۳ کشور افغانستان، عراق و پاکستان اختصاص یافت و در این بازارها کاشی ایرانی جای کاشی‌های چینی و ترکیه‌ای را گرفت، البته این کشورها تا پیش از این کانال‌های مالی خود را با ایران داشتند و به شکل چمدانی و... با ریال، خرید و فروش انجام می‌شد. این روند صادرات تا ۱۳ آبان ادامه داشت.
وی درباره بازار داخل نیز عنوان کرد: در این بازه زمانی بازار داخل نیز بسیار خوب بود چراکه با افزایش قیمت‌ها مردم ترجیح می‌دادند پیش از گران شدن بیشتر، کالای خود را خریداری کنند تا خرید آنها مشمول افزایش نرخ بیشتری نشود.
این فعال حوزه کاشی و سرامیک در ادامه عنوان کرد: از ۱۵ آبان تا هم‌اکنون که در انتهای سال قرار داریم به دلیل ثبات نرخ دلار، بازار کاشی و سرامیک دچار رکود نسبی شده است.
وی ادامه داد: البته اگر میزان فروش کاشی و سرامیک امسال را با سال گذشته به لحاظ متراژ درنظر بگیریم با کاهش تولید روبه‌رو خواهیم بود، هرچند امسال میزان فروش به لحاظ ریالی بیشتر از سال گذشته است و این موضوع از آنجا نشأت می‌گیرد که تورم و افزایش قیمت‌ها این افزایش فروش را رقم زده است.
گلکاری‌حق تصریح کرد: از سوی دیگر زمانی که نرخ دلار ثابت شد، واسطه‌هایی کالا را به عراق و افغانستان می‌بردند و سودهای خوبی از تفاوت دلار به ریال به‌دست می‌آوردند چراکه این کشورها در ازای صادرات، ریال به کارخانه‌ها پرداخت می‌کردند.
وی در ادامه افزود: با توجه به قانون پیمان‌سپاری ارزی و بازگشت صادرات به ریال در نیمه دوم سال نسبت به نیمه نخست، صادرات با کاهش روبه‌رو شد.
البته پس از آن قانونی وضع شد که صادرات زیر یک میلیون یورو را از بازگشت ارز معاف کردند که با این آیین‌نامه تا حدی دوباره صادرات رونق پیدا کرد.
این فعال حوزه کاشی و سرامیک گفت: در چند ماه گذشته شاهد ثبات نرخ دلار بوده‌ایم اما نرخ مواد اولیه همچنان روند صعودی دارد و به دلیل گران شدن حمل‌ونقل و کمبود مواد اولیه، همچنان نرخ این مواد در حال افزایش است.
گلکاری‌حق در پاسخ به این پرسش که چه موادی برای تولید کاشی و سرامیک وارد کشور می‌شود، عنوان کرد: برخی مواد مانند زیرکات زیرکونیوم یا رنگ‌های دیجیتال و... وارداتی هستند و به‌طور معمول فناوری آنها متعلق به چند کشور خاص است. به‌نظر می‌رسد صرفه اقتصادی نداشته باشد که کشورهای دیگر در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که در زمینه کاشی و سرامیک تا چه اندازه تقاضای واقعی در بازار شکل گرفته است، گفت: امسال در بازار داخلی شاهد افزایش تقاضای واقعی نبوده‌ایم. تقاضای واقعی زمانی شکل می‌گیرد که ساخت‌وساز رونق بگیرد و در زمینه کاشی و سرامیک یک تا ۲ سال طول می‌کشد که ساخت‌وساز به مرحله کاشی‌کاری برسد.

ایران می‌تواند جایگزین چین شود

گلکاری‌حق افزود: در زمینه بازار خارج موضوع فرق دارد. به هر حال کشور عراق کالای خود را یا از چین یا از ایران می‌خرد که ایران می‌تواند جای چین در بازار عراق را بگیرد و تقاضای خارجی را افزایش دهد.
این فعال حوزه کاشی و سرامیک در پاسخ به این پرسش که قیمت‌های مواد اولیه و کاشی و سرامیک تا چه اندازه افزایش یافته است، گفت: قیمت‌های مواد اولیه حداقل ۲ تا ۴ برابر افزایش یافته است.
البته اگر کارخانه‌ای مواد اولیه خود را از خارج وارد کند، پایه نرخ آن بر مبنای دلار محاسبه می‌شود.
زمانی دلار ۳ هزار تومان بود و هم‌اکنون به ۱۳ هزار تومان رسیده است، از این‌رو اگر مواد اولیه به‌طور کامل خارجی باشد، قیمت‌ها بیش از ۴ برابر است اما محصول کاشی و سرامیک بین ۲ تا ۳ برابر افزایش نرخ یافته است.
گلکاری‌حق ادامه داد: البته روند تولید کاشی و سرامیک امسال با مشکلات خاصی روبه‌رو بود چراکه کارخانه‌ها یک روز با کمبود مواد اولیه، یک روز با مشکل بسته‌بندی و روز دیگر با مشکل حمل‌ونقل روبه‌رو بودند که تمامی این موارد – به‌ویژه در نیمه نخست سال- سبب شد برخی کارخانه‌ها تعطیل شوند و این عوامل سبب کاهش میزان تولید در امسال شد.
برای نمونه اگر یک کارخانه‌ سال گذشته حدود ۶ میلیون مترمربع تولید داشته، امسال ۶ میلیون مترمربع تولید کرده است چراکه هر روز با یک کسری روبه‌رو بوده‌اند.
وی در پاسخ به این پرسش که پیش‌بینی شما برای صنعت کاشی و سرامیک در سال آینده چیست، عنوان کرد: چشم‌انداز سال آینده بستگی به سیاست‌های ارزی و بانکی و عرضه مواد اولیه از سوی دولت دارد.