از استعفای آخوندی تا تحقق مطالبات کامیون‌داران/ گیلانی‌ها امسال ریل‌دار شدند

به گزارش می متالز، در سال ۹۷ بخش حمل و نقل کشور با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه بود، خبرهای شیرین و تلخ زیادی در این بخش رخ داد که کام مردم را شیرین کرد و یا اشک در چشمان مردمان این سرزمین نشاند.

* کام شیرینی گیلانی‌ها و لذت سفر با قطار به شمال

‌یکی از خبرهای شیرین در این حوزه، اتصال گیلان به راه‌آهن سراسری و افتتاح خط‌آهن قزوین-رشت بود؛ این پروژه ریلی اسفند امسال با حضور رئیس‌جمهور افتتاح شد تا گیلانی‌ها امسال مزه سفر با قطار را لمس کنند و مسافران نوروزی هم امکان استفاده از قطار برای سفر به استان گیلان و شمال کشور داشته باشند؛ خط‌آهن قزوین-رشت یکی از زیباترین خطوط ریلی کشور است که از دشت، تپه ماهور، کوهستان و جنگل می‌‌گذرد و مناظر زیبای گردشگری در اطراف خود دارد.

از دیگر خبرهای خوش ریلی در سال ۹۷، ‌افتتاح راه‌آهن در استان‌های کرمانشاه، همدان‌ و ارومیه‌ بود.

* سانحه تلخ بوئینگ ۷۰۷ ارتش 

یکی از خبرهای تلخ پارسال این بود که روز ۲۴ دی‌‌ماه ۹۷‌ ‌بوئینگ ۷۰۷۰ باری ارتش هنگام فرود در فرودگاه فتح اطراف فرودگاه پیام کرج دچار سانحه شد، این بوئینگ‌ باری که از بیشکک قرقیزستان عازم فرودگاه پیام کرج بود، حامل ۳۰ تن گوشت بود، کنترل هواپیما زمان فرود در فرودگاه فتح ‌روی باند با مشکل مواجه شد و هواپیما پس از برخورد با دیوار انتهایی فرودگاه و شهرک ویلایی حاشیه آن، شعله‌ور شد؛ در این حادثه ۱۵ تن جان باختند.

* ورود چندین فروند ATR نو و ایرباس کارکرده به کشور‌ 

‌خبر خوب دیگر اینکه امسال هم چندین فروند هواپیما نو و کارکرده وارد ناوگان هوایی کشور شد.

پس از امضای برجام اداره خزانه‌داری آمریکا به مجوز اوفک (دفتر کنترل دارایی خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا) برای ایرباس، بوئینگ و ATR صادر کرد؛ مقرر بود (۲۰ + ۲۰) فروند ATR ، تعداد ۸۰ فروند بوئینگ  و ۱۰۰ فروند ایرباس تا ۱۰ سال دیگر تحویل ایران شود. در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ سه فروند ایرباس تحویل هما شد، تا پایان ۲۰۱۷ هم ۸ فروند ATR تحویل گرفتیم، بوئینگ هم قرار بود در سال ۲۰۱۹ به ما تحویل بدهد که لغو شد.

در ۸ می ۲۰۱۸ خروج یک جانبه آمریکا از برجام رخ داد؛ اداره خزانه‌داری آمریکا به هر سه کمپانی اعلام کرد مجوز اوفک شما باطل شده و فقط می‌توانید برای خدمات پس از فروش درخواست مجوز دهید. به همین دلیل، قراردادهای خرید هواپیما از سه کمپانی بوئینگ، ایرباس و ATR دچار مشکل و سپس متوقف شد. این کمپانی‌‌های سازنده ترجیح دادند در راستای منافع خود با ایران همکاری نداشته باشند.

البته کمپانی ATR که قرار بود ۱۲ فروند هواپیمای دیگر تا پایان ۲۰۱۸ به ما بدهد، در مجوزی ۶ روزه، ۵ فروند را به هما تحویل دادند.

همچنین در اسفندماه امسال سه فروند هواپیمای ایرباس ۳۱۹ کارکرده وارد ناوگان هما شد؛ حدود یک سال پیش بود که این سه فروند ایرباس از مجارستان خریداری شد و پس از ورود به کشور در فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد به زمین نشست، این ایرباس‌ها متعلق به یک شرکت هواپیمایی داخلی بود که به دلیل برخی موارد به هما فروخته شد، ایرباس‌های مذکور در سال 2002 میلادی ساخته شده و هواپیماهای ملکی ایران ایر خواهد بود.

به هر حال پیرو قراردادهای خرید هواپیما، در سال ۹۶،‌ هشت فروند هواپیمای ATR جدید، در دو نوبت وارد کشور شد و مردادماه ۹۷ هم شرکت ATR، تعداد پنج فروند هواپیمای جدید دیگر را تحویل هما داد و پس از آن عرضه ATR به هما متوقف شد.

‌تا فروردین سال ۹۶ سه فروند هواپیمای ایرباس از ۱۰۰ هواپیمای تفاهم شده تحویل هما شد و با اعلام خروج امریکا از برجام، هیچ هواپیمای ایرباس دیگری به ایران تحویل داده نخواهد شد. همچنین شرکت بوئینگ هم اعلام کرد که نمی‌تواند هیچ‌یک از ۸۰ فروند هواپیمای مورد قرارداد خود با هما را تحویل ایران دهد‌.

با این اوصاف، از ۲۰۰  فروند هواپیمای قرارداد هما با ATR، بوئینگ و ایرباس، فقط ۱۶ فروند هواپیمای پسابرجامی وارد ایران شد و بدین ترتیب پرونده هواپیماهای پسابرجامی بسته شد.

* سامان‌دهی خدمات به کامیون‌داران و تحقق برخی مطالبات آنها

در سالی که گذشت مشکلات کامیون‌داران و راننده‌ها پس از‌ نوسانات‌ ارزی و افزایش بی‌رویه قیمت‌ها، افزایش یافت.

رشد قیمت قطعات یدکی‌ پرمصرف ناوگان حمل و نقل عمومی جاده‌ای کشور، افزایش قیمت لاستیک، گرانی روغن موتور و افزایش دستمزد تعمیرگاه‌ها در کنار مشکلات عدیده کامیون‌داران با دلالان در پایانه‌های بار و برخی تعاملات نامناسب شرکت‌های حمل و نقل با کامیون‌داران از مواردی بود که موجب اعتراضات راننده‌های کامیون شد که این موضوع به صورت مفصل بررسی شد.

پس از بروز این مشکلات، دولت تلاش کرد با همراهی انجمن‌‌ها و اتحادیه‌های صنفی مرتبط با حمل و نقل عمومی جاده‌ای، مشکلات رانندگان را رصد کند و برای رفع آنها چاره‌ای بیندیشد، در این راستا‌ برخی مطالبات رانندگان‌ محقق شد، تحقق بخش زیادی از مطالبات‌ موجب شد کامیون‌داران معتر‌ض، مجدداً به چرخه حمل و نقل بار کشور برگردند‌.

از اهم فعالیت‌هایی که‌ در سال ۹۷ برای رفع مشکل کامیون‌داران از سوی دولت انجام شد، می‌توان به افزایش متوسط ۱۵ درصدی کرایه‌ کامیون‌ها، توزیع لاستیک با نرخ مصوب در پایانه‌های بار و برخی شهرها، محاسبه کرایه کامیون بر اساس تن-کیلومتر، پرداخت مجدد ۵۰ درصد حق بیمه رانندگان کامیون از سوی دولت، رفع مشکل حقوق بازنشستگی رانندگان‌، پیشنهاد تجدیدنظر در شرایط «سخت و زیان‌آور» لحاظ‌‌ شدن شغل رانندگی‌، تأکید بر تسریع در تخصیص ارز رانندگان ترانزیتی، رفع ‌بی‌عدالتی در توز‌یع بار و جلوگیری از گسترش واسطه‌گری‌ در پایانه‌ها، تعطیلی ۷۰ شرکت متخلف حمل ‌و نقلی در رابطه با مشکلات رانندگان و ثبت نام بیمه تکمیلی، عمر و حوادث ویژه رانندگان فعال حمل‌ونقل جاده‌ای  اشاره کرد.

* رفتن آخوندی از وزارت راه و مدیریت‌ اسلامی در رأس هرم مدیریتی این وزارتخانه

خبر دیگر سال ۹۷ اینکه روزهای آخر مهرماه ۹۷ بود که عباس آخوندی که شاید بتوان به وی لقب وزیر ناکام وزارت راه و شهرسازی را داد، از این سمت استعفا داد و محمد اسلامی جایگزین وی شد.

‌کارنامه وزیر مستعفی راه و شهرسازی در حدود ۵ سال مدیریت وی بر این وزارتخانه چندان مطلوب نبود و بسیاری از اهدافی که در سند چشم‌انداز و برنامه توسعه مدنظر بود، در حوزه حمل و نقل و خصوصاً مسکن محقق نشد.

موارد عمده مورد تأکید آخوندی هم در دوره مدیریت وی به سرانجام نرسید که در این‌باره می‌توان به قرارداد هواپیماهای نو، قراردادهای ریلی با کشورهای خارجی، تکمیل آزادراه‌تهران-شمال، تکمیل ترمینال سلام اشاره کرد. در دوره مدیریت آخوندی، اتصال سکونت‌گاه‌های شهری به مدل‌های حمل و نقلی در همایش‌ها ماند و خصوصی‌سازی به معنای واقعی در وزارت راه و شهرسازی محقق نشد.

* خبر خوش برای بانوان در سال ۹۷/ انتصاب دو معاون وزیر زن در وزارت راه ‌

یکی از خبرهای سال ۹۷ که قطعاً برای بانوان شیرین‌تر بود انتصاب مدیران زن در وزارت راه و شهرسازی است.

در سه ماه پایانی سال ۹۷ و با حکم‌ وزیر راه و شهرسازی، «سحر تاج‌بخش مسلمان» به عنوان معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواشناسی منصوب شد؛ محمد اسلامی همچنین «فرزانه صادق‌مالواجرد» را به سمت‌ معاون معماری و شهرسازی منصوب کرد.

* توسعه تجهیزات بندر چابهار با همکاری ایران و هند در سال ۹۷

بندر چابهار به عنوان بندر اقیانوسی ایران با ظرفیت فوق‌العاده خاص و استراتژیک خود، نماد کامل اقتصاد مقاومتی است، نیاز کشورهای دیگر به فعال بودن این بندر و وابستگی خارجی‌ها به ما در بندر چابهار، یکی از مصادیق اقتصاد مقاومتی است که در سال ۹۷ به این مهم توجه خاص شد.

در این‌باره می‌توان به مواردی نظیر ‌اتفاقات رخ داده در توسعه بندر چابهار و ورود تجهیزات بندری نظیر گنتری‌کرین‌ها (جرثقیل‌های دریا به ساحل) و تجهیزات مکنده غلات و حمل‌کننده‌های کانتینر اشاره کرد.

تفاهم‌نامه چابهار با همکاری و هم‌پیمانی سه کشور ایران، هند و افغانستان در سال ۹۷ جدی‌تر شد و قوت گرفت‌‌ تا بندر چابهار به عنوان بندر اقیانوسی ایران، در شرایطی که غربی‌ها هم به فعالیت این بندر نیاز مبرم دارند، توسعه یابد و ترانزیت کالا از این بندر به بسیاری از نقاط جهان انجام شود.

نشست سه جانبه وزیر راه و شهرسازی با معاونان وزرای حمل و نقل هند و افغانستان در حاشیه همایش بین‌المللی توسعه بندر چابهار از جمله خبرهای خوبی است که در سال ۹۷ رخ داد.

* ‌برخی دیگر از خبرهای خوب‌‌ ۹۷؛ از پیشرفت ساخت آزادراه تهران-شمال تا نوسازی مینی‌بوس‌ها

اتفاقات مهم دیگری هم در بخش حمل و نقل و مد‌های مختلف در سال ۹۷ رخ داد که در پایین به برخی از آنها به صورت فهرست‌وار اشاره می‌شود.
‌
بازسازی محور ریلی جنوب پس از حدود ۶۰ سال، ‌امضای تفاهم‌نامه همکاری در اجرای طرح ملی ارتقای ظرفیت‌های ساخت و تعمیر شناور در کشور‌، تنظیم تفاهم‌نامه راهبردی ۲۰ ساله ایران و سوریه با مدیریت وزارت راه و شهرسازی‌، افتتاح اولین درزین پلیس راه‌آهن تهران و طرح استفاده از قطار‌ توسط اورژانس، طراحی و استفاده از نرم‌افزار سه‌بعدی شبیه ساز کنترل ترافیک هوایی و برج مراقبت فرودگاه مهرآباد تهران، امضای قرارداد خرید تجهیزات فرودگاهی از شرکت‌های دانش بنیان داخلی و بومی‌سازی سامانه‌های ناوبری هوایی‌ و ساماندهی انواع مدل‌های حمل و نقل در اربعین سال ۹۷ از دیگر خبرهای خوب سال ۹۷ بود.

‌پایان ‌عملیات حفاری بخش شرقی تونل البرز در آزادراه تهران-شمال و آماده‌سازی منطقه یک برای افتتاح در تابستان ۹۸، ‌‌آغاز عملیات اجرایی راه‌آهن همدان-ملایر، انعقاد چهار قرارداد سرمایه‌گذاری در بندر شهید بهشتی چابهار با سرمایه ١٨٤ میلیارد تومان، تلاش برای رفع مشکلات کامیون‌داران‌، آغاز عملیات اجرایی برقی‌سازی راه‌آهن گرمسار- اینچه‌برون‌، آغاز تحویل ۵۰۰ دستگاه مینی‌بوس از محل طرح نوسازی و اشتغال‌زایی با وام ۴ درصد در اردیبهشت‌ماه ۹۷،‌ امضاء تفاهم‌نامه ۵۰ دستگاه دیزل لکوموتیو ‌و افتتاح بزرگترین کترینگ هوایی خاورمیانه در شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) از دیگر خبرهای خوب سال ۹۷ بود.