ارزنده، اما پر ریسک

به گزارش می‌متالز، درخصوص تاثیرات عرضه گواهی‌سپرده با نرخ بهره ۳۰‌درصدی نیز با توجه به استقبال مناسب سپرده‌گذاران که به‌نظر می‌رسد عمدتا از محل تبدیل سپرده‌ها و گواهی‌های قبلی سررسید‌شده با توجه به نزدیکی به پایان سال‌است، خبر‌های تکمیل سقف ۲۸۰‌هزار میلیارد‌تومانی به گوش می‌رسد. این مهم بیشتر به تثبیت شبه‌پول موجود و جلوگیری از افزایش تقاضای پول و رشد سیالیت نقدینگی با افزایش نسبت پول به نقدینگی منجر می‌شود و با توجه به نرخ شکست ۱۲‌درصدی، جریمه برداشت زودهنگام سنگینی را به سپرده‌گذاران وارد می‌کند که تا حد ممکن نقدینگی را در این بخش فریز کرده و از هدایت آن به سمت بازار‌های مختلف در قالب تقاضا جلوگیری می‌کند، که با توجه به تورم انتظاری حدود ۳۶‌درصدی برای سال‌آینده به‌نظر عدد پایینی نیست. هرچند نرخ شکست تعیین‌شده از میزان نگرانی از اثرات گواهی سپرده اخیر برای بازار سهام تا حد زیادی کاسته است.

همچنین بررسی گزارش‌های ماهانه بانک‌ها برای بهمن‌ماه جهت تشخیص وضعیت تحولات مانده انواع سپرده‌ها برای آنالیز اثرات کلی این موضوع می‌تواند تا حد زیادی مفید واقع شود. در سمت اکستریم سررسید کوتاه‌مدت منحنی نرخ بهره یعنی نرخ‌های شبانه بازار بین‌بانکی و نیز دیده‌بان بازار بین‌بانکی و سیاستگذاری پولی، نشان می‌دهد چند هفته است بازار بین‌بانکی نسبتا باثبات دنبال می‌شود و طبق انتظار و رویکرد اخیر بانک‌مرکزی، تزریق پول ۱۲.۲۷همتی حراج شماره۴۲ به‌تدریج در حال مستهلک‌شدن است و شاخص عملکرد محاسبه‌شده توسط بنده نیز با عدد میانگین ۰.۹۶واحدی طی ۳هفته گذشته نشان‌دهنده این موضوع است؛ هرچند طی ۲ هفته گذشته در مجموع به مبلغ ۵.۸همت نقدینگی در اختیار بانک‌های دارای کسری ذخایر توسط بانک‌مرکزی قرارگرفته‌است. در این میان نرخ بهره شبانه بین‌بانکی نیز طی ۶هفته گذشته در کریدور ۲۳.۴۱-۲۳.۵۹ درصدی در‌حال نوسان بوده‌است که به‌نظر می‌رسد بانک‌مرکزی policy rate مدنظر خود را یک پله حدود ۲۵ الی ۳۰ نقطه پایه در مقایسه با بالاترین سطح سال‌جاری کاهش داده‌است. اما ارزش سفارش‌های ارسالی بانک‌ها (مجموع کسری ذخایر در سیستم بانکی) هر هفته در حال افزایش است و هفته گذشته به ۱۵۴همت رسیده‌است.

همچنین طبق اعلام بانک‌مرکزی حجم نقدینگی در پایان دی‌ماه سال‌جاری به رقم ۷۵۵۶.۲‌هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به پایان سال‌۱۴۰۱ معادل ۱۹.۲‌درصد رشد نشان می‌دهد. همچنین نرخ رشد دوازده ماهه نقدینگی از ۳۴.۱‌درصد در پایان دی ماه ۱۴۰۱ طی یک روند نزولی به ۲۵.۲‌درصد در پایان دی ماه ۱۴۰۲ کاهش یافته که دستیابی به این رقم برای اولین‌بار از خردادماه ۱۳۹۸ (پس از ۵۵ ماه) محقق شده‌است. همچنین لازم به ذکر است رشد ماهانه نقدینگی در دی ماه ۱۴۰۲ معادل ۰.۸درصد بوده‌است و کاهش خوبی را در مقایسه با آذر ماه و میانگین نرخ رشد تاریخی نقدینگی نشان می‌دهد که موفقیت خوبی برای بانک‌مرکزی در هدایت نرخ رشد نقدینگی طبق رژیم سیاستگذاری پولی از نوع money growth targeting به سمت تارگت ۲۵‌درصدی بعد از مدت‌ها تحت‌ریاست آقای فرزین است. هرچند گمان می‌شود بخشی از کاهش نرخ رشد نقدینگی حاصل از جذب نقدینگی در اثر مداخلات غیر‌استرلیزه بانک‌مرکزی در بخش ارزی است و شاهد کاهش قابل‌توجه سطح خالص دارایی‌های خارجی بانک‌مرکزی که شامل ذخایر ارزی نیز می‌شود، هستیم. نکته مهم درخصوص نرخ رشد نقدینگی که این روز‌ها فکر تحلیلگران را به خود مشغول کرده، قابلیت حفظ نرخ فعلی برای سال‌آینده است که با درنظرگرفتن سیاست مالی به‌شدت انقباضی سال‌آینده به‌نظر سخت‌تر و پرهزینه‌تر برای بخش‌خصوصی باشد.

امیررضا اعلاباف/ تحلیلگر بازار سرمایه

منبع: دنیای اقتصاد