معدن زغال سنگ؛ آیا انفجاری دیگر؟ بازخوانی پرونده واگذاری های غیرکارشناسی معادن در دولت های نهم و دهم

انفجار معدن یورت پیامد تلفات 22 نفر از کارگران زحمتکش را تا زمان تنظیم این گزارش داشته و 13 تن دیگر همچنان در دل معدن محبوس اند .
مروری بر حوادث مشابه که می توان از سنگرود استان گیلان در سال 1375 با تلفات 20 نفره، انفجار شهریور 1384 باب نیزو زرند کرمان با 9 نفر قربانی، بار دیگر فروردین 1388 باب نیزو با 12 نفر قربانی و یال شمالی طبس در آذر 91 و هشت نفر قربانی نام برد، همگی جان خود را درپی قصور سلسله مراتب ذیربط از بهره بردار و مسوول ایمنی و فنی معدن گرفته تا مقام های وقت در ستاد وزارت صنعت، معدن وتجارت، از دست داده اند.
امروز بیش از پنج دهه ( 1345 ) از عمر اکتشاف سیستماتیک برای شناسایی منابع زغال سنگ سپری شده است که با هدف تامین نیاز کارخانه ذوب آهن بود، در عین حال پیش بینی تهیه زغال سنگ برای مراحل توسعه کارخانه در دستور کار قرار گرفت .

نواحی زغال خیز کشور

نتایج اکتشافات صورت گرفته در وسعتی حدود یکصد هزار کیلومتر مربع در دهه 40 نشان داد 2 میلیارد تن ذخایر زغالسنگ کک شو و حدود سه میلیارد تن زغال حرارتی در کشور وجود دارد که در مناطق طبس ( خراسانجنوبی )، البرز ( مرکزی، غربی و شرقی ) و کرمان واقع شده است.

شمار معادن زغال سنگ

براساس گزارش مرکز آمار ایران در سال 1391 تعداد 184 معدن زغالسنگ در کشور شناسایی شده که از این رقم بالغ بر 126 معدن کک شو و بقیه حرارتی است که استان های مازندران، سمنان، خراسان جنوبی، کرمان و گلستان کانون این معادن در کشور محسوب می شوند .

مازندران بیشترین تعداد معدن؛ خراسان جنوبی بالاترین ذخیره

بررسی های صورت گرفته نشان می دهد استان مازندران با داشتن 50 معدن زغال سنگ که 23 معدن آن کک شو و بقیه حرارتی است ، سهم 27.1 درصدی از کل معادن زغال سنگ را دارد و استان خراسان جنوبی با وجود 26 معدن و دارا بودن سهم 14.1 درصدی از معادن این بخش، رتبه اول کشور را در میزان ذخیره با سهم 75 درصدی به خود اختصاص داده است.

16 معدن زغال سنگ در گلستان

آمارهای رسمی نشان می دهد، استان گلستان در سال 1391 تعداد 16 معدن زغالسنگ داشت که 15 معدن آن کک شو بود و 12 معدن بهره بردار خصوصی، سه معدن دولتی و یک معدن توسط تعاونی معدنی مورد بهره برداری قرار داشت .

پایه مشکلات؛ انحصار ذوب آهن در خرید زغال سنگ

فعالان بخش زغال سنگ معتقدند: ذوب آهن به عنوان خریدار انحصاری زغال سنگ معادن کشور، پیامد تعیین قیمت نامناسب برای خرید این ماده معدنی را داشته و در چنین شرایطی بخش خصوصی به ناچار باید با قیمت نامناسب تعیین شده، اقدام به تولید و فروش محصول کند .
همچنین پرداخت نشدن به موقع مطالبات بهره برداران معادن زغال سنگ توسط ذوب آهن به عنوان مشکل دیگری از سوی آنها مطرح شده است.

وعده وزیر صنعت برای پرداخت معوقات معدنکاران یورت (آزاد شهر)

وزیر صنعت، معدن وتجارت در آزاد شهر گفته است، معوقات کارگران معدن زغال سنگ زمستان یورت مربوط به سال 95 پرداخت شد و بقیه مربوط به سالهای 94 و 93 است.
محمدرضا نعمت زاده درباره بخش زغال سنگ و وضعیت تولید آن نیز گفته است، این بخش مشکلات بسیاری در بازار دارد و پارسال جلساتی با بازاریان بخش خصوصی و ذوب آهن برگزار شد و قرار است به منظور افزایش درآمد معدن، نرخ زعال سنگ افزایش یابد.

معاون امور معادن وزارت صنعت: بسته حمایتی برای معادن زغال سنگ

جعفر سرقینی معاون امور معادن وصنایع معدنی وزارت صنعت، آبان ماه 94 اعلام کرد: بسته حمایتی معادن زغال‌سنگ در خصوص ارتقای سطح ایمنی معادن زغال‌سنگ در کشور طراحی شده و قرار است در این ارتباط یک کسری تجهیزاتی که بیشتر در حوزه ایمنی است تهیه کنیم و در اختیار معادن زغالسنگ کشور قرار گیرد.
وزارت صنعت، تاکنون در این زمینه توضیح لازم را برای اصحاب رسانه نداده که این بسته حمایتی در چه مرحله ای است، آیا تهیه شده یا در دست تهیه است یا تهیه آن به زمان دیگری موکول شده است؟

سرقینی : رعایت نکردن اصول ایمنی عامل حادثه معدن یورت

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، متخصص این بخش است و در آزاد شهر به خبرنگاران گفت، علت حادثه معدن یورت، ناشی از رعایت نکردن اصول ایمنی بوده است.
با این همه معلوم نیست آیا معدنکاران این معدن از آموزش های لازم برای عملکرد ایمن در معدن برخوردار شده بودند یا از حداقل ها هم بی بهره بودند که اینچنین جان خود را از دست دادند.
چنانچه معدنکاران اصول ایمنی را رعایت کنند، بازهم جان خود را به مخاطره می اندازند؟

واگذاری ذوب آهن؛ پیامد مشکلات صنعت زغال

رییس کمیته زغال سنگ خانه معدن گفت: واقعیت اینکه پس از واگذاری ذوب آهن و نبود الزام های لازم در کنار وابستگی سیستماتیک زغال و ذوب آهن در اجرای سیاست های اصل چهل و چهارم قانون اساسی، مشکلات صنعت زغال خود را بیشتر نمایان ساخت، بطوری که معادن زغال بخش دولتی و خصوصی با مشکلات زیادی روبرو شدند .
محمد مجتهد زاده افزود: دولت های نهم و دهم در چارچوب رد دیون، نسبت به واگذاری معادن بزرگ زغال سنگ به صندوق بازنشستگی فولاد اقدام کردند که این اقدام ضربه ای جدی به این بخش بود و با اشتباهاتی همراه شد که صنعت زغال را با مخاطره روبرو ساخته است.
به گفته وی، دولت های یاد شده برای رفع بدهکاری دست به این اقدام زدند که هیچ مشخصه کارشناسی نداشت و صلاحیت فنی دستگاه های تحویل گیرنده را مورد ارزیابی قرار ندادند و آنهایی که واجد شرایط فنی و تخصصی بودند، از این معادن بی بهره بودند.

واقعه معدن یورت آزاد شهرهشدار جدی برای مسوولان

مجتهد زاده گفت: واقعه اسفناک معدن یورت آزادشهر موجب همدری مردم ایران با فعالان معدنی در این عرصه شد و کمیته زغال سنگ خانه معدن نیز این واقعه را به همه خانواده های داغدار تسلیت می گوید و با آنها ابراز همدردی دارد، در عین حال به مسوولان کشور تاکید می شود از این حادثه به عنوان یک هشدار جدی بهره گیری کنند تا مانع از بروز حوادث مشابه شوند.
در حادثه انفجار معدن زغال سنگ زمستان یورت آزادشهر واقع در 90 کیلومتری شرق شهر گرگان مرکز استان گلستان که مقارن ظهر چهارشنبه سیزدهم اردیبهشت روی داد، 73 نفر مصدوم بر جای گذاشت که برخی به صورت سرپایی درمان و تعدادی نیز بستری شدند.
همچنین در این حادثه دردناک 22 نفر از معدنکاران جان خود را از دست دادند. تازمان انتشار این گزارش از سرنوشت 13 تن دیگر خبری نیست و تلاش امدادگران برای رسیدن به آنها که در معدن محبوس شده اند، همچنان ادامه دارد.
معدن زمستان یورت آزادشهر دارای پنج تونل فعال استخراج سنگ کُک شُو و یک تونل آماده بهره برداری است که سالانه ظرفیت استخراج 100 هزار تن را دارد.