الزامات پژوهشی حمل‌‌و‌نقل/ ضرورت توجه به مقاوم‌سازی راه و کاهش آسیب‌‌ جانی و مالی‌

به گزارش می متالز، سعید مؤذنی؛ یکی از الزامات پیشرفت اقتصادی کشورها، حمل و نقل سریع، روان و کارا است، در هر کشوری که زیرساخت‌های قوی حمل و نقلی وجود داشته باشد، توسعه اقتصادی ‌حتماً حاصل خواهد شد.

‌بخش حمل و نقل، نقش مهمی هم در توسعه اقتصادی و تعادل زیست محیطی جهان ایفا می‌کند، در این راستا باید محورهای پژوهشی بابت به‌روز‌سازی دانش‌ها‌ و انجام فعالیت‌‌های نوین به طور ممتد دنبال شود.

محور‌‌هایی پژوهشی در بخش حمل و نقل‌ شامل مواردی نظیر حوزه‌های اقتصاد حمل و نقل، ایمنی حمل و نقل، برنامه ریزی حمل و نقل، مدل‌های حمل و نقل، زیرساخت‌های حمل و نقل،‌ طرح و اجرای روسازی، مدیریت بحران و لجستیک، مدیریت سیستمهای حمل و نقل و مقاوم سازی راه‌ها است.

* برنامه‌ریزی بلندمدت و راهبردی در حمل و نقل‌ 

بنابراین گزارش در بخش برنامه‌ریزی حمل و نقل‌ تدوین و کاربرد روش‌های تحقیق متعارف در پروژه‌های جاری، تهیه و به‌کارگیری ابزارهای تحلیلی مناسب برای حل مشکلات سازمان‌های اجرایی‌، ارائه دستاوردهای پژوهشی در حوزه‌های برنامه‌‌ریزی و مدیریت عملیاتی حمل و نقل، برآورد تقاضای حمل و نقل، حمل و نقل ترکیبی و برنامه‌ریزی بلند مدت و راهبردی، از ضروریاتی است که‌ توسط وزارت راه و شهرسازی و ارگانی نظیر مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی دنبال می‌شود.

* لزوم سیاست‌گذاری مدون جهت توسعه صنعت هوایی

‌در بخش مدل‌های حمل و نقل و حوزه حمل و نقل هوایی انجام مطالعه و پژوهش درباره نحوه نوسازی و رفع اشکالات عدیده زیرساختی و مدیریتی صنعت حمل و نقل هوایی کشور از ضروریات است.

‌انجام پروژه‌های‌ کاربردی مورد نیاز صنعت هوانوردی در جهت سازگار کردن آن با شرایط دینامیک هواپیمایی در منطقه و به‌ ویژه کشورهای همسایه ایران و نظارت و اجرای آن، ‌مطالعه جهت گسترش سهم حمل و نقل هوایی در جابه‌جایی کالا و مسافر با توجه به وسعت کشور و مزیت‌های این شیوه حمل و نقل و گسترش تحقیقات به‌منظور برنامه‌ریزی اصولی و سیاست‌گذاری مدون جهت توسعه صنعت با توجه به محدودیت‌های اعمال شده علیه کشور در حوزه حمل و نقل هوایی در بخش پژوهش از ضروریات است.

* لزوم انتقال دانش فنی در زیر‌ساخت‌های حمل و نقل

در حوزه در زیر‌ساخت‌های حمل و نقل،‌ انتقال دانش فنی از طریق تدوین دستورالعمل‌ها، آیین‌نامه ها و اتمام پروژه‌های تحقیقاتی و بومی کردن آنها، بسترسازی پژوهش در راستای کمبودها و مشکلات مرتبط با حمل و نقل در کشور، اجرایی کردن فعالیت‌های تحقیقاتی با تکیه بر توان فنی کشور، کوشش بر یکپارچه کردن و تبیین روش‌ها و معیارهای طراحی در کارهای اجرایی، از الزاماتی است که باید از سوی وزارت راه و شهرسازی به طور ممتد دنبال شود.

* الزام توجه به افزایش عمر مفید روسازی در ‌طرح و اجرای روسازی راه‌ها

سالانه سرمایه هنگفتی در روسازی مدهای مختلف حمل و نقل هزینه می‌شود، چنین سرمایه‌ای نیازمند نگهداری‌، مدیریت و هدایت مدبرانه در جهت بهره‌برداری بهینه از آن است، بنابراین از‌ اهداف مهم پژوهشی در بخش حمل و نقل باید‌ افزایش عمر مفید روسازی و بهینه‌سازی هزینه‌های مرتبط با طراحی‌، اجرا‌، مدیریت و نگهداری روسازی باشد.

به این منظور مهم ترین فعالیت‌ها در این‌باره را می‌توان انجام مطالعات کاربردی به ویژه تهیه و تدوین دستورالعمل و ضوابط فنی و اجرایی در جهت ارتقاء کیفی روسازی مدلهای مختلف حمل و نقل بر شمرد.

ارائه فناوری‌های جدید در زمینه طراحی، اجرا ، نگهداری و برآورد وضعیت روسازی راه‌ها، راه‌آهن، فرودگاه‌ها و بنادر از دیگر فعالیت‌های ضروری است‌.

* ضرورت توجه مداوم به مقاوم‌سازی راه و کاهش آسیب‌ جانی و مالی‌

‌مقاوم‌سازی راه‌ها از عمده فعالیت‌های ضروری در بخش راهسازی است، ‌عمده طرح‌ها و برنامه‌ها‌ باید کاهش آسیب‌های جانی و مالی ناشی از حوادث و سوانح طبیعی و غیرطبیعی و کاهش خطرپذیری یا ریسک باشد.

اجرای اقتصادی طرح‌های بهسازی و مقاوم سازی، تهیه دستورالعمل‌ها، استانداردها و راهنماهای فنی با در نظر گرفتن مسایل اقتصادی، فنی و اجرایی، امکان ایجاد بستر ورود تکنولوژی‌های جدید و صرفه جویی‌های اقتصادی ناشی از به‌کارگیری آنها و ‌ایجاد زمینه ورود شرکت‌های جدید داخلی و خارجی از الزامات قابل توجه رد این حوزه است.

جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در زمینه بهسازی و مقاوم‌سازی و بهبود در انعقاد قراردادهای جدید بهسازی و مقاوم‌سازی در بخش‌های اجرایی وزارت راه و شهرسازی‌ از دیگر الزامات در حوزه پژوهش‌های حمل و نقل در حوزه مقاوم‌سازی راه‌ها است.

* جایگاه مدیریت بحران و لجستیک در پژوهش‌های حمل و نقل

‌مطابق طرح جامع امداد و نجات کشور مصوب هیأت وزیران در تاریخ 17/1/1382، مسئولیت حاکمیتی مدیریت حمل و نقل کشور در شرایط بحرانی برعهده کارگروه تخصصی حمل و نقل در وزارت راه و شهرسازی گذاشته شده است.

وظایف این کارگروه به دو دسته قابل تقسیم است‌، نخست انجام اقدامات پیشگیرانه و ایجاد آمادگی جهت مقابله با هر گونه حادثه در بخش حمل و نقل و دیگر مدیریت حمل و نقل جاده‌ای، ریلی، هوائی و دریایی جهت ارائه خدمات سریع برای لجستیک مورد نیاز در مقابله با بحران‌های کشور؛ بنابراین به‌منظور ساماندهی بخش حمل و نقل کشور برای انجام مطلوب وظایف محوله، لازم است، تا مطالعات مبسوط، هدفمند و منسجمی صورت پذیرد که بخشی از آن‌ در حال انجام است. 

* هدایت فرایند‌ها با کمک فناوری‌ جدید‌ جهت ارتقاء بهره‌وری حمل‌‌و‌نقل

بنابراین گزارش مدیریت سیستم‌های حمل و نقل از دیگر محورهای پژوهشی در بخش حمل و نقل است.

‌شناسایی و تهیه طرح سامانه‌های مختلف مدیریت نظیر بهره‌برداری و نگهداری زیرساخت‌های حمل و نقل، ارزیابی کیفیت و کمیت امور حمل و نقل برنامه‌ریزی شده در بخش حمل و نقل و ارائه بازخوردهای مناسب جهت بهبود و بازنگری امور و نظارت بر امور حمل و نقل و طراحی، از الزامات در مدیریت سیستم‌های حمل و نقل است.

د‌ر این حوزه برنامه‌ریزی جهت برنامه‌های کوتاه، میان و بلند مدت امور حمل و نقل در تدوین صحیح و هماهنگی عرضه و تقاضا در زیربخش‌های مختلف حمل و نقل و هدایت فرایند‌ها با کمک فناوری‌های جدید‌ جهت ارتقاء بهره‌وری و سطح خدمات، ضرورت دارد.