برداشت‌های غیرمجاز به محیط‌زیست آسیب می‌زند

به گزارش می متالز، در واقع بخشی از طبیعت که در میلیون‌ها سال در آن انباشتی اتفاق افتاده، چیزی به ما ارائه می‌دهد که به‌عنوان ماده اولیه باارزش شناخته و استفاده می‌شود بنابراین باید قدر آن را دانست و در استفاده از آن به‌صورت پایدار عمل کرد.
کسی که دست به اکتشاف می‌زند و مجوز معدن می‌گیرد باید اثرات محیط‌زیستی آن را مطالعه و ارزیابی کند. متاسفانه شاهد برداشت‌های غیرمجاز و بدون رعایت مسائل محیط‌زیستی در کشور بوده‌ایم. این اقدامات، ضربه‌های زیادی به ذخایر کشور و گونه‌های طبیعی زده‌اند. روزگار معدن درباره این مسئله با کارشناسان گفت‌وگو کرده است.

برداشت‌های غیرمجاز، مخرب محیط‌زیست است

 رحمان وهاب‌زاده، مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد زیست‌محیطی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور با اشاره به اهمیت حفظ توسعه پایدار گفت: آب، هوا و خاک ضمن اینکه خمیرمایه وجودی انسان را شکل می‌دهد، سرمایه زیادی برای هر کشور به شمار می‌رود که باید قدر آن را بدانیم.
به گفته وی، محیط‌زیست مسئله‌ای نیست که خود را از آن جدا کنیم، ما نمی‌توانیم تولید پایدار بدون محیط‌زیست پایدار داشته باشیم. بنابراین هدف باید تعامل و حفظ محیطی سبز به‌ویژه تولید و توسعه پایدار باشد.
او ادامه داد: نباید از محیط‌زیست، این سرمایه ملی و میراث گذشتگان غفلت کرد چراکه ما وارث آیندگان هستیم. وقتی همه‌چیز، سالم، پاک و پایدار باشد می‌توانیم جوابگوی نیازهای اجتماعی و اقتصادی باشیم.
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد زیست‌محیطی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور درباره صنعت و معدن و ارتباط آن با محیط‌زیست، اظهار کرد: صنایع و معادن کشور باید در تامین معیشت و اقتصاد کل کشور تاثیرگذار باشند. ما صنعت و معدنی پایدار می‌خواهیم که بر پایه مسائل زیست‌محیطی و توسعه همه‌جانبه قرار داشته باشد.
او در حوزه معادن اظهار کرد: یکی از ذخایر ارزشمند کشور، معادن است که باید با بهره‌برداری اصولی و علمی از آن استفاده کرد. باید صنعت و معدنی را رونق دهیم که نیازهای جامعه را تامین کند و ما را به سمت خودکفایی سوق دهد.
وهاب‌زاده با تاکید بر اینکه معادن باید در حفظ، احیا و توسعه فضای سبز پیشگام باشند، گفت: ما معادن را به‌عنوان ذخایر و سرمایه‌های ارزشمند کشور می‌شناسیم، به‌شرط اینکه اصولی و با رعایت مسائل زیست‌محیطی بهره‌برداری شوند.
او با اظهار تاسف از برداشت‌های غیراصولی در معادن کشور ادامه داد: متاسفانه در سال‌های گذشته، شاهد برداشت‌های غیرمجاز یا غیراصولی بدون رعایت مسائل محیط‌زیستی و حفظ منابع طبیعی بوده‌ایم. همه اینها در شرایطی بوده که به حفظ ذخایر ژنتیکی و گونه‌هایی که در تثبیت خاک بیولوژیکی موثر بوده‌اند، توجه چندانی نشده است.
وهاب‌زاده ادامه داد: در اثر برداشت‌های بی‌رویه و رهاسازی نخاله‌ها، استفاده بهینه نکردن از ذخایر به‌ویژه در صنایع کوچک و درنهایت چیدمان‌های شهری، متاسفانه علاوه بر اینکه استفاده درستی از منابع موجود نکرده‌ایم، چهره زشتی را نیز به طبیعت و محیط‌زیست وارد کرده‌ایم. مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد زیست‌محیطی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور درباره اهمیت استفاده از دانش روز برای ارتقای صنایع، معادن و محیط‌زیست اظهار کرد: ما شاهد دسترسی نداشتن به فناوری روز در بحث آلایندگی و تجهیز نشدن دستگاه‌های سخت‌افزاری بوده‌ایم که عامل آلودگی‌های زیاد به ویژه در حوزه هوا بوده است. او ادامه داد: در زمینه حقوق شهروندی نیز نتوانسته‌ایم هوای پاک را که حق طبیعی هر شهروند است، در اختیار او بگذاریم.
او در انتها با انتقاد از اینکه هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف وجود ندارد، اظهار کرد: متاسفانه گاهی تعاملی بین دستگاه‌های نظارتی و محیط‌زیست نبوده و مجوزهایی بدون استعلام از منابع طبیعی و محیط‌زیست صادر شده است. در اثر این رفتارها، گونه‌های ارزشمند زیست‌محیطی جانوری و گیاهی، جنگل‌ها، مراتع و تالاب‌ها از بین رفته‌اند.

گل‌گهر، متمرکز بر زیرساخت‌های محیط‌زیستی

 وحید پاریزی، رئیس HSE شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با اشاره به اینکه گل‌گهر زنجیره کاملی از فعالیت‌های معدنی را دربرمی‌گیرد گفت: فعالیت‌های این شرکت شامل تولید کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی است. او ادامه داد: معدن روباز سنگ‌آهن و مگنتیت از جمله دیگر معادن این شرکت معدنی و صنعتی است. رئیس HSE شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در پاسخ به این پرسش که معادن پس از پایان کار می‌توانند به محیط‌زیست ضربه بزنند، بیان کرد: ما اقدامات زیادی برای احیای معدن پس از پایان کار انجام داده‌ایم تا همچنان به حفظ آن منطقه کمک کرده و تخریبی ایجاد نکنیم. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر تمرکز خود را بر ایجاد زیرساخت‌ها و طرح‌های پژوهشی گذاشته و قرار است در آینده همچنان در این مناطق فعال باشیم. او ادامه داد: طرح احیای معدن، نخستین بار در قالب یک طرح از طرف یک دانشجوی کارشناسی ارشد مطرح شد که مورد استقبال شرکت قرار گرفت. ایجاد انواع دریاچه‌های مصنوعی، ایجاد زمین ‌بازی، جنگل‌کاری، نهالستان، پارک و ایجاد گونه‌های متفاوت و سازگار با شرایط اقلیمی منطقه، در مرحله نهایی قرار دارد. برنامه آینده ما این است که گز وحشی و نخل خرما نیز در این منطقه تولید کنیم. فعالیت در معدن یعنی برداشت سنگ‌آهن از عمق ۳۰۰ متری زمین که این مهم آلایندگی‌هایی را ایجاد خواهد کرد.
پاریزی در پاسخ به این پرسش که این شرکت برای رفع مشکلات زیست‌محیطی چه اقداماتی انجام داده است، بیان کرد: ماهیت کار معدن طوری است که فعالان این حوزه آلاینده‌هایی را ازجمله غبار و گاز تولید می‌کنند اما مسئله این است که چطور می‌توان با مشکلات روبه‌رو شد و آنها را رفع کرد. او با دسته‌بندی مشکلات زیست‌محیطی معدن اظهار کرد: محیط‌زیست شامل چند بخش از جمله آلایندگی هوا، خاک و آب است. در اینجا بحث از مدیریت مصرف منابع، استفاده از انرژی‌های جدید و هدررفت انرژی است. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، تمام عوامل این مهم را ارزیابی کرده است. واحدهای مختلفی ازجمله محیط‌زیست، کارشناس دفتر فنی مجتمع و دفتر فنی واحد فرآوری، به بررسی مسائل زیست‌محیطی پرداخته‌اند.
پاریزی درباره تامین آب این شرکت معدنی گفت: ما در تامین آب مشکلی نداریم به‌ویژه آنکه تا پایان سال ۹۸ فاز یک انتقال از خلیج‌فارس به فلات مرکزی اجرایی می‌شود و ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
او بابیان اینکه امروز مشکل اصلی مربوط به هواست، ادامه داد: برای رفع این مشکل، هر کارخانه به‌صورت جداگانه ارزیابی می‌شود و آلایندگی آن با روش‌های مورد تایید سازمان محیط‌زیست و استانداردهای بین‌المللی، ‌مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرد. او اظهار کرد: نقاط ضعف آلایندگی هوا مشخص شده و از ورودی ارزیابی می‌شود، موردبحث قرار می‌گیرد، ایرادها بررسی می‌شوند و در کارگروه‌های این شرکت موردتوجه قرار می‌گیرند. اگر نیاز به اصلاحاتی هم باشد، با روی باز آن را اصلاح می‌کنیم.