به گزارش می متالز، از ابتدای تاسیس صندوق، بخشی از منابع بر اساس تکالیف قانونی بودجه به تسهیلات ریالی اختصاص یافته است. این تسهیلات بر اساس قوانین بودجه سنواتی، تا انتهای سوال ۹۳ از طریق انعقاد قرارداد عاملیت ریالی با بانک های عامل پرداخت شده و از ابتدای سال ۹۴ و در اجرای حکم مواد «۵۲» قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت «۲»، صندوق نسبت به سپرده گذاری ریالی در بانک های دولتی و خصوصی جهت اعطای تسهیلات ریالی به طرح های اقتصادی موضوع این حکم، اقدام کرده است.
لازم به ذکر است صندوق صرفاً به توزیع سپرده های ریالی اقدام می کند و نقشی در تخصیص موردی تسهیلات به طرح ها و فعالیت ها ندارد و مسئولیت این کار «در چارچوب قانون، شرایط و ضوابط تعیین شده در قراردادها» به عهده بانک های سپرده پذیر است.
همچنین در سال های ۹۰ لغایت ۹۳، از محل قراردادهای عاملیت ریالی که بر اساس نظام نامه ضوابط و شرایط اعطای تسهیلات ریالی به متقاضیان از محل منابع صندوق توسعه ملی پرداخت شده، مبلغ ۱۱۸.۸۳۹ میلیارد ریال به طرح ها و پروژه هایِ معرفی شده از طرف بانک های عامل، اختصاص و به حساب بانک های عامل واریز شده که تا پایان آذر ماه ۹۷ مبلغ ۸۶.۷۱۸ میلیارد ریال بابت اصل تسهیلات دریافتی به صندوق بازپرداخت شده و مبلغ ۳۲.۱۲۱ میلیارد ریال نزد بانک ها به عنوان اصل تسهیلات جاری باقی مانده که با سود مترتب در سال های آتی دریافت خواهد شد.
همچنین جزییات این عملکرد که توسط ایبِنا بررسی شده نشان می دهد که از ابتدای سال ۹۴، صندوق در اجرای حکم ماده ۵۲ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت «۲»، نسبت به سپرده گذاری در بانک های دولتی و خصوصی جهت اعطای تسهیلات ریالی به طرح های اقتصادی، اقدام نموده است.
از سویی دیگر، میزان سپرده گذاری های انجام شده توسط صندوق در راستای اجرای قانون مذکور، در بانک های دولتی و خصوصی در ۹ ماهه اول سال ۹۷، جمعاً برابر ۶۷ هزار میلیارد ریال بوده است. به این ترتیب سرجمع سپرده گذاری های انجام شده از ابتدای سال ۹۴ تا تاریخ ۳۰ آذر ماه ۹۷ در راستای اجرای ماده «۵۲» قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت «۲»، به ۲۸۹.۴ هزار میلیارد ریال بالغ شده است.
به گزارش ایبِنا، از این میزان، در تاریخ ۳۰ آذر ماه ۹۷ تعداد ۱۹۴ فقره قرارداد جمعاً به مبلغ ۱۵۰ هزار میلیارد ریال جهت تخصیص تسهیلات به متقاضیان دارای اعتبار «فعال» بوده اند. «مانده قابل تخصیص از محل این قراردادهای فعال در تاریخ ۳۰ آذر ماه ۹۷، مجموعاً مبلغ ۷۳ هزار میلیارد ریال است».
شایان ذکر است که در تاریخ ۳۰ آذر ماه ۹۷، از مجموع مبلغ ۲۸۹.۴ هزار میلیارد ریال سپرده گذاری شده نزد بانک ها، مبلغ ۱۷۹ هزار میلیارد ریال از اصل منابع نزد بانک ها بوده «در قالب تسهیلات اختصاص یافته به متقاضیان که تا تاریخ فوق به مرحله بازپرداخت نرسیده و مانده قابل تخصیص از محل قراردادهای جاری» و باقی منابع به صندوق بازگردانی شده «در قالب بازپرداخت اصل سپرده ها و مانده مصرف نشده قراردادهای اختتام یافته» که تمام این منابع بازگشتی و سودهای مربوطه، مجددا طی قراردادهای سپرده گذاری جدید جهت اختصاص به متقاضیان واجد شرایط، در اختیار بانک ها قرار گرفته است.
از طرفی، به گزارش ایبِنا و بر اساس اطلاعات ثبت شده در سامانه مدیریت فرآیند تسهیلات صندوق توسط بانک ها، در ۹ ماهه اول سال ۹۷ از محل قراردادهای فعال «تمام قراردادهای منعقد شده در سال ۹۷ و قراردادهای منعقده پیش از سال ۹۷ که در طی ۹ ماهه ابتدای سال ۹۷ فعال بوده اند»، مبلغی بالغ بر ۴۶ هزار میلیارد ریال به متقاضیان اختصاص یافته که با احتساب مبالغ اختصاص یافته پیشین، سرجمع منابع تخصیص یافته به متقاضیان از ابتدای سال ۹۴ تا پایان آذر ماه سال ۹۷، مجموعاً به میزان ۱۵۹ هزار میلیارد ریال است که قسمتی از اصل این تسهیلات به صورت کامل به صندوق بازپرداخت شده و قسمتی دیگر به عنوان تسهیلات جاری در اختیار متقاضیان است.
ادامه بررسی های ایبِنا، مشخص می کند که در راستای اجرای «قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی «مصوب سال ۹۶»، که بر اساس آن و به منظور تحقق اهداف سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی به صندوق توسعه ملی اجازه داده شده تا با هدف ارتقای تولید و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری، معادل ریالی یک میلیارد و پانصد میلیون دلار از منابع صندوق را به صورت قرض الحسنه نزد بانک کشاورزی، پست بانک، بانک توسعه تعاون، صندوق کارآفرینی امید و صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی سپرده گذاری کند تا این منابع صرف اعطای تسهیلات به اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی برای ایجاد اشتغال در روستاها و شهرهای زیر ده هزار نفرجمعیت واقع در مناطق مرزی و عشایری شود صندوق توسعه ملی در ۹ ماهه اول سال ۹۷ و در مراحل دوم و سوم «با اعلام سازمان برنامه و بودجه کشور»، نسبت به سپرده گذاری مبلغ ۲۹.۳۹۱ میلیارد ریال در بانک ها یا صندوق های منتخب در قانون، اقدام نموده که با احتساب مبالغ سپرده گذاری شده در سال پیش، سرجمع مبالغ سپرده گذاری شده در اجرای قانون مذکور از ابتدای تصویب تاکنون، ۴۴.۴ هزار میلیارد ریال، معادل ۹۶۰ میلیون دلار است.
بدین ترتیب میزان کل سپرده گذاری های ریالی انجام شده توسط صندوق در بانک های دولتی و خصوصی از ابتدای سال ۹۴ تا انتهای آذر ماه ۹۷، در اجرای قوانین مربوطه ماده «۵۲» قانون الحاق برخی مواد بوه قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت «۲» و قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری معادل مبلغ ۳۳۳.۸ هزار میلیارد ریال است که در تاریخ ۳۰ آذر ماه ۹۷، مانده اصل این سپرده ها نزد بانک ها «شامل قراردادهای جاری و تسهیلات اختصاص داده شده به متقاضیان که تا تاریخ مذکور تسویه نشده اند» مبلغی معادل ۲۲۳.۵ هزار میلیارد ریال است.