از اطلس‌های استانی زمین‌شناسی و ظرفیت‌ معدنی رونمایی شد

به گزارش می متالز، همزمان با برگزاری گردهمایی علوم زمین در قالب نشست‌های تخصصی به بررسی سیلاب‌های اخیر و روز ملی خلیج‌فارس پرداخته شد.
در این آیین که وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز دعوت بود اما موفق به حضور در آن نشده بود، روز ملی خلیج‌فارس هم گرامی داشته شد.
همچنین آیین رونمایی از اطلس‌های استانی زمین‌شناسی و ظرفیت معدنی تهیه شده دفتر ژئوماتیکس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی از سوی علیرضا شهیدی سرپرست سازمان و با حضور محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران، مجید پورمقدم معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و دکتر اسماعیلی مدیر ژئوماتیکس سازمان زمین‌شناسی برگزار شد.

ایران؛ رتبه سوم در مخاطرات زمین‌شناسی

علیرضا شهیدی، سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در این آیین با اشاره به سال رونق تولید، در بخشی از سخنان خود به اهمیت حوزه معدن اشاره کرد و گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت، محور هفتگانه‌ای را برای تولید در نظر قرار داده که یکی از موارد آن توسعه معادن و صنایع معدنی است. ما هم در این حوزه، پروژه‌هایی از جمله احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک‌مقیاس و همچنین تجهیز و نوسازی معادن کشور تا افق ۱۴۰۰ را مورد توجه قرار داده‌ایم.
شهیدی، با تبریک روز زمین پاک و روز ملی خلیج‌فارس به خسارت‌های اخیر سیل در کشور، اشاره و اظهار کرد: متاسفانه امسال بیش از ۲۰ استان کشور درگیر سیلاب بودند که خسارت زیادی را متحمل شدند. او تاکید کرد: خسارت سیلاب‌ها به عنوان یکی از مخاطرات زمین‌شناسی، صرف نظر از آثار روانی و خسارت جانی وارد شده بر مردم ۵۵ تا ۶۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. از این رو مهم است که شناسایی این مخاطره‌‌ها، با هدف حفظ منافع ملی و جلوگیری از ضررهای اجتماعی و هدررفت ثروت ملی انجام شود.
شهیدی ادامه داد: این سازمان مکانی است که افراد تحصیلکرده در علوم زمین‌شناسی را دور هم جمع کرده است. بیشترین کار معاونت زمین‌شناسی، تولید اطلاعات پایه در قالب نقشه‌های زمین‌شناسی است. تمام تلاش ما این است که تا پایان سال، گزارش کاملی به سازمان‌های مربوط ارائه دهیم.
وی به ماموریت‌های مختلف این سازمان از جمله ۱۴۲۸ روز ماموریت اکتشاف از سوی کارشناسان این سازمان، اشاره کرد و گفت: در تمام استان‌ها فعالیت می‌کنیم، وضعیت پیشرفت پروژه‌ها را نیز بررسی کرده و سعی می‌کنیم پروژه‌های جدیدی را آغاز کنیم. از جمله پروژه‌های این سازمان می‌توان به تهیه نقشه یکپارچه زمین‌شناسی کاربردی پهنه تهران و نقشه زمین‌شناسی مسیر متروی تهران اشاره کرد.
سرپرست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی با بیان اینکه ایران رتبه سوم را در مخاطرات زمین‌شناسی دارد، گفت: از ۴۳ مخاطره در جهان حدود ۳۴ مورد آن در کشور ما اتفاق می‌افتد. در زمینه سیل هم معادل چین هستیم. بر اساس گزارش سازمان ملل، سیل از نظر خسارت، نخستین و بیشترین مخاطره و از نظر تلفات انسانی، سومین جایگاه را دارد. او ادامه داد: امسال سازمان ما در بخش‌های مختلف، گزارش‌هایی ارائه کرده و تمام این موارد را بررسی می‌کند. به طور مثال به این مهم توجه شده که چرا پل‌های قدیمی از دوره ساسانی در مقابل سیل مقاوم بودند اما پل‌هایی که به تازگی در کشور ساخته شده‌اند، از بین رفته‌اند.
وی به پروژه‌های متعدد کانه‌آرایی و فرآوری مواد معدنی به عنوان بخش دیگری از برنامه‌های این سازمان و معاونت اکتشاف، اشاره و از دستاوردهای این مجموعه یاد کرد. او در این باره گفت: تولید قابل توجه اطلاعات پایه، تولید ثروت ملی با اخذ ۳ گواهی کشف تا آخر سال و تولید ثروت ملی با آماده کردن ۵ محدوده برای اخذ گواهی کشف در پایان سال ۹۹ از جمله دستاوردهای این مجموعه خواهد بود.
شهیدی در پایان با بیان اینکه این سازمان اهمیت زیادی برای رشد کشور دارد به بودجه کم آن اشاره کرد و گفت: این سازمان از نظر بودجه، رشد چندانی نداشته و انتظار داریم بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

زمین‌شناسان؛ آگاه در برخورد با زمین

 راضیه لک، رئیس پژوهشکده علوم زمین درباره سیلاب و زمین‌لغزش‌های اخیر در کشور سخن گفت و بیان کرد: ما در کشوری زندگی می‌کنیم که دوره‌های مختلف خشکسالی و سیلاب را تجربه می‌کند. کشور ۱۰ هزار سال پیش شاهد سیل‌ها و خشکسالی‌های شدید بوده که در مقایسه با آنها می‌توان گفت شرایط عادی است. او با اشاره به اینکه با تغییر اقلیم وقایع ۱۰۰۰ ساله را به ۱۰سال رسانده‌ایم، ادامه داد: امروز زمین‌شناسان می‌دانند با زمین چگونه برخورد کنند.
او به عنوان راه‌حل مشکل سیلاب بیان کرد: باید ابتدا دست به شناسایی رودخانه‌ها و مدل آنها زد که بدترین آن رودخانه‌های پرپیچ و خم است سپس باید برای توسعه شهری و کشوری حرکت کنیم. از این رو پیش از تصمیم برای توسعه شهری، باید حریم رودخانه‌ها را شناخت و به مطالعات و تحقیقات انجام شده سازمان توجه کرد. لک با تاکید بر اینکه به دلیل نبود مدیریت درست در توسعه شهری و حریم رودخانه‌ها شاهد بروز مشکلات اخیر در کشور بوده‌ایم، اظهار کرد: نباید در بستر رود، اجازه ویلاسازی و خانه‌سازی دهیم و همچنین باید از فناوری‌های نوین و روز بهره ببریم.
رئیس پژوهشکده علوم زمین با نشان دادن تصاویر مختلف رودخانه‌ها به بررسی آنها از نظر علمی پرداخت و اظهار کرد: اگر مسیر رودخانه را در شیراز و سیل اخیر بررسی کنیم متوجه می‌شویم که در گذشته، آب به صورت طبیعی در رودخانه حرکت می‌کرده اما پس از آن با سیاست‌های توسعه‌ای دست به ساخت حوضچه کوچک و عبور آب از لوله یک متری زدند. با ۱۰ دقیقه بارندگی حوضچه پر شد، لوله نتوانست آب را هدایت کند و منجر به وقوع سیلاب مرگبار شد.
لک درباره لزوم ساماندهی رود دره‌های تهران نیز گفت: متاسفانه کف رودخانه‌ها را آسفالت و حاشیه آن را سنگ‌چین کرده‌اند. در نتیجه آب نمی‌تواند در خاک نفوذ کند و به سرعت جاری شده و تبدیل به سیلاب می‌شود. برای نمونه رودخانه ولنجک تبدیل به یک کانال کوچک شده که در نتیجه آن زبری بستر آب کاهش یافته و آب سریع‌تر به صورت سیلاب سرازیر می‌شود.

رونمایی از سامانه مدیریت اطلاعات مکانی

 امید اردبیلی، سرپرست پایگاه ملی داده‌های علوم زمین نیز درباره رونمایی و راه‌اندازی سامانه مدیریت اطلاعات مکانی، سخن گفت. او ابتدا اظهار کرد: تولید اطلاعات پایه جزو وظایف حاکمیتی سازمان است که شامل اطلاعات توصیفی، مکانی و کتابی می‌شود. اردبیلی به بیان توضیحاتی درباره پایگاه داده‌های علوم زمین کشوری پرداخت و گفت: این سامانه، شامل داده‌های اکتشافی و زمین‌شناسی است که در ۲ مقیاس ملی و موضوعی دسته‌بندی شده است. در این سایت، بیش از ۱۰۰۰ لایه اطلاعاتی وارد شده که بر اساس مقیاس و موضوع دسته‌بندی شده‌اند. سرپرست پایگاه ملی داده‌های علوم زمین سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی به اهمیت این سامانه، اشاره و اظهار کرد: اگر کسی بخواهد اکتشافی انجام دهد می‌تواند از لایه‌هایی که سازمان در این سامانه قرار داده است استفاده کند و با آگاهی دست به اکتشاف بزند.

اکتشاف از زمین‌شناسی جدا نیست

 محمدباقر درّی، سرپرست معاونت اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات ‌معدنی کشور با بیان اینکه اکتشاف از زمین‌شناسی جدا نیست، اظهار کرد: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، قدیمی‌ترین سازمان در این حوزه است که کارشناسان متعددی دارد و در پروژه‌ها و حوزه‌های تخصصی گوناگون فعال است.
سرپرست معاونت اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با دسته‌بندی اقدامات این سازمان اظهار کرد: شناسایی و پیجویی ۵۵ هزار کیلومتر، یکی از مهم‌ترین قسمت‌های اکتشاف این سازمان است. در این بخش درست مانند کسی هستیم که در انبار کاه، سوزنی پیدا کند و کار مفیدی انجام می‌دهد. او ادامه داد: برگزاری دوره‌های آموزشی ژئوفیزیک زمین برای کارشناسان افغانی و سودانی و تهیه نقشه‌های توپوگرافی بزرگ‌مقیاس به مساحت ۱۲ هزار هکتار از دیگر موارد مورد توجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی است. درّی در پایان، به همکاری‌ سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) اشاره و از این سازمان قدردانی کرد.

جامعه، نیازمند دانش زمین‌شناسان

محمودرضا مجیدی‌فرد، دبیر علمی همایش با بیان اینکه این گردهمایی قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین همایش درباره علوم زمین است، اظهار کرد: دانش علوم زمین نیاز روز جامعه است که همه باید به آن توجه کنیم. با توجه به مشکلات موجود در کشور از جمله سیلاب، کمبود آب و زمین لرزه متوجه می‌شویم که جامعه به دانش تخصصی زمین‌شناسان نیازمند است.