صنعت فولاد بهعنوان عامل رشد اقتصادی در بسیاری از کشورها شناخته میشود. زیرا فولاد محصولی کلیدی در صنایع حملونقل، اتومبیلسازی، ساختوساز و... است. همین موضوع نیز موجبات ایجاد زمینههای کاربرد گسترده برای آن را فراهم کرده است. صنعت فولاد یکی از اثرگذارترین شاخصهای رشد اقتصادی ترکیه طی سالهای اخیر محسوب میشود.
نمودار 1 تولید سالانه فولاد ترکیه را طی سالهای 2005 تا 2015 نشان میدهد. همانطور که در نمودار پیداست، صنعت فولاد در این کشور، مسیر رو به رشدی را طی کرده است. تولید فولاد این کشور حدود 21 میلیون تن در سال 2005 گزارش شده است. این رقم در سال 2015 به حدود به بیش از 31 میلیون تن افزایش یافت. با توجه به نمودار، فولادسازی ترکیه بهطور متوسط سالانه 4.2 درصد رشد را نشان میدهد. فولادسازی این کشور در سال 2014 در رتبه هشتم و در سال 2015 در رتبه نهم جهان قرار گرفت. لازم به ذکر است که میزان تولید فولاد در این کشور در سال 2016 نیز در مسیر صعودی قرار داشت و با رشد بیش از 5 درصدی به 33.2 میلیون تن افزایش یافت.
کارشناسان، این رشد را ناشی از تغییر در سیاستهای اقتصادی دولت ترکیه میدانند. این تغییرات از اواخر دهه هشتاد میلادی آغاز شد و توسعه صنعتی این کشور را بهدنبال داشت. در این سالها جابجایی سرمایه و اخذ وام خارجی توسط دولت آزاد شد؛ در نتیجه حضور سرمایهگذاران خارجی در این کشور تقویت شد. در ادامه بسیاری از صنایع به بخش خصوصی واگذار شدند؛ خصوصیسازی صنعت فولاد آغاز پیشرفت و توسعه این صنعت در ترکیه بود و زمینه را برای رقابت هرچه بیشتر واحدهای صنعتی فراهم کرد.
در سال 1996 توافقی میان ترکیه و انجمن فولاد و زغالسنگ اروپا صورت گرفت. بهموجب این قرارداد عوارض گمرکی صادرات و واردات فولاد میان ترکیه و کشورهای اتحادیه اروپا حذف شد؛ عقد این قرارداد تاثیر بهسزایی بر رشد این صنعت در ترکیه داشت. این کشور از موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب و استراتژیکی برخوردار است. ترکیه از 3 جهت توسط دریای مدیترانه در جنوب، دریای سیاه در شمال و دریای اژه در غرب احاطه شده است. موقعیت جغرافیایی ممتاز این کشور سبب شده که به گذرگاهی میان اروپا، آسیا و آفریقا بدل شود. واحدهای تولیدکننده فولاد ترکیه اغلب در کنار بنادر و آبهای آزاد احداث شدهاند، بنابراین پس از تولید در صادرات فولاد برای مشتریان و بازارهای اروپایی بسیار موفق عمل میکنند.
باید خاطرنشان ساخت که این کشور به منابع غنی سنگ آهن دسترسی ندارد. در نتیجه مواد اولیه مورد نیاز فولاد سازی را وارد میکند. بنابراین اغلب واحدهای فولادی این کشور بهتولید فولاد از روش کوره قوس الکتریکی روی آوردهاند، زیرا در این روش میتوان از قراضه بهعنوان ماده اولیه تولید فولاد استفاده کرد و حجم عمدهای از تولیدات خود را بهکمک قراضه آهن انجام میدهند. ترکیه یکی از بزرگترین واردکنندگان قراضه آهن است و بیشترین واردات خود را از آمریکا انجام میدهد.